4857 sayılı İş Kanunu'nun "İşverenin ödeme aczine düşmesi" başlıklı 33. maddesiyle, "İşverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması veya iflası nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan son üç aylık ücret alacaklarını karşılamak amacı ile İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında ayrı bir Ücret Garanti Fonu oluşturulur. / Ücret Garanti Fonu, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamının yüzde biridir. Ücret Garanti Fonunun oluşumu ve uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir" denilerek Ücret Garanti Fonuínun oluşturulması öngörülmüştür.

Gerekçede vurgulandığı üzere, "işverenin konkordato ilan etmesi, iflası veya işveren için aciz vesikası alınması gibi nedenlerle ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde, iş ilişkisinden kaynaklanan son üç aylık ücreti güvence altına alınan işçi, iflas ve konkordato gibi durumlarda sıkça karşılaşılan ücretini hiç alamama riskinden kurtarılmış olmaktadır. / Bu güvence, 'Avrupa Birliği'nin 36 Numaralı İşverenin Ödeme Güçlüğüne Düşmesi Hallerinde Bir Fon veya Benzeri Bir Kurum Oluşturulmasını Öngören 1980 tarihli Yönergesi" doğrultusunda, İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında oluşturulacak ayrı bir ücret fonu ile sağlanacaktır. Ayrı bir yük getirilmemesi amacıyla Ücret Garanti Fonu primlerinin işverence Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 77 ve 78 inci maddeleri ile belirlenen sigortalının prime esas aylık brüt kazancının işverene düşen bölümünden belli bir oranda kesinti yapmak suretiyle karşılanması esası benimsenmiştir."

Bahse konu 33. maddede, Ücret Garanti Fonu'ndan karşılanacak risk faktörleri, işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması veya iflası olarak belirtilmekte ve bu nedenlerle işverenin ödeme güçlüğüne düşmesi hallerinden sözedilmektedir. İşsizlik Sigortası bünyesinde, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamının yüzde birinin ayrılmasıyla oluşturulacak olan Ücret Garanti Fonu'yla belirtilen nedenlerle işverenin ödeme güçlüğüne düşmesi hallerinde işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan son üç aylık ücret alacaklarının karşılanması amaçlanmıştır. Yasa'da, "Ücret Garanti Fonu'nun oluşumu ve uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir" denilerek, İşkur tarafından ilan edileceğini öngördüğüm Fon tutarı kaynağından, yönetmelikle belirlenen esaslar doğrultusunda ödeme yapılacaktır.

İşverenin konkordato ilan etmesi, borçlu olduğu kişi ve kuruluşlarla, yani alacaklılarıyla anlaşarak düzenlenen ve ticaret mahkemesi onayıyla geçerlik kazanan borçlarının yeniden yapılandırması anlaşmasıdır. Kavram olarak ìkonkordatoî, elinde olmayan nedenlerle borçlarının tümünü ödeyemeyen iyi niyetli borçlular için kabul edilmiş bir borç ödeme anlaşmasıdır. Yani, konkordato ilan eden borçlu, alacaklılarının çoğunluğuyla bir anlaşma yapmaktadır. Bu yolla borçlu yahut konkordato ilan eden işveren, haciz ve iflas takibinden kurtulmaktadır.

İşveren için aciz vesikası alınması veya iflası konusuna gelince, aciz vesikası, haciz veya iflas yolu ile alacaklılara verilen bir belgedir. İflas, borçlarını ödeyemediği mahkeme kararıyla belirlenip ilan edilen gerçek veya tüzelkişinin durumunu ifade eden bir kavramdır. İcra İflas Kanunu'nun 143. maddesinde düzenlendiği üzere, icra takibi neticesinde, alacaklıların alacak tutarlarının karşılanması amacıyla haciz edilen malların satışı sonucu elde edilen paraların paylaştırılması sonucunda, alacağını tamamen alamamış olan alacaklıya ödenmeyen alacak kesimi için, icra memuru tarafından borç ödemeden aciz belgesi verilir.

Kısaca, aciz belgesi, icra ya da iflas takibi sonucunda borçlunun paralarının alacaklılara yetmemesi durumunda verilen bir belgedir. Aciz belgesine alacaklı ve borçlunun kimlikleri ve adresleri ile ne miktar alacak için verildiği, paylaştırma işlemi sonucu alacağın faiz ve takip giderleri de dahil miktarı yazılır. Aciz belgesi, İcra İflas Kanunu'nun 68. maddesi anlamında borç ikrarını içeren bir belge olup, itirazın kesin kaldırılmasını sağlayıcı niteliktedir. Aciz vesikası olarak da adlandırılan bu belge, hiçbir harç ve resme tâbi değildir. Alacaklı, aciz belgesini aldığı tarihten itibaren bir yıl içersinde icra takibi yaparsa, borçluya icra dairesinden yeniden ödeme emri tebliğ edilmesine gerek yoktur. Alacaklı icra dairesindeki eski takip dosyası üzerinden borçlunun yeni bulunan mallarının hemen haczedilmesini isteyebilir. Borçluya belirtilen bir yıllık süre içersinde ödeme emri tebliğ edilmeyeceğinden, borçlunun ödeme emrine itirazı da mümkün değildir. Elinde aciz belgesi bulunan alacaklı İcra İflas Kanunu'nun 100. maddesi gereğince hacze iştirak edebileceği gibi aynı Kanun'un 143/II-277/I maddeleri gereğince iptal davası açma hakkını da verir.

İşverenin iflası halinde işçi ücretleri imtiyazlı alacaklardandır. Ücret alacaklarının öncelikle ödenmesi için, iflasın açılmasından önceki yılda işleyen ücretler, kamu alacakları ve rehnedilen alacaklardan sonra birinci sıradadır. (Bkz. İcra İflas Kanunu, m.206-207)

Yukarıda belirtilen riskleri karşılamakla görevlenecek olan Ücret Garanti Fonu'nun teşkilinde ve işleyişinde gerekli özenin gösterilmesi gerekmektedir.

TAHSİN SINAV

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu