WASHINGTON- Türk-Amerikan ilişkilerinin, analarından birbirine yapışık doğan ve hayat boyu ayrılamayan çocuklara verilen ad olan 'siyamlı ikizler' görüntüsü aldığını fark etmemek elde değil. Doğuştan birbirine 'bitişik' ikizlerden farklı olarak, bu görüntü, sonradan, ABD'nin Irak'a açtığı savaşla birlikte ortaya çıktı ve işgalci güç olarak bölgeye yerleşmesiyle de iyice belirginleşti. Herhalde bu görüntü bir süre daha değişmeyecek...

Amerikan başkentinde Türkiye ile ilgilenen herkes bu 'yapışık ikiz' görüntünün farkında. Savaş öncesinde pazarlıklar sürerken, özellikle TBMM'nin ikinci tezkereye geçit vermediği dönemde, Washington'daki politika üreticileri, Türkiye'nin yerinde bir başka ülkenin bulunmasını tercih edecek duruma gelmişlerdi. Söz geçiremedikleri kişiler yerine güç karşısında daha kolay eğilen insanlarla iş tutmayı yeğleyecekleri belliydi. Kaderin esiri olduklarını Amerikalılar epey zorlanarak öğrendiler...

Bugün durum farklı. Zengin beşerî yapısı, uzun tarihi, renkli siyasi deneyimi ile Türkiye'nin bölge için bir fırsat teşkil ettiğini ABD de görüyor. Önceleri anlamakta zorlandıkları Ak Parti'nin iktidardaki varlığı da, savaş sonrası gelişmeler ve işgale karşı büyüyen tepkiler aynasında, önemli bir 'artı' teşkil etmeye başladı Amerikalılar açısından... Ortadoğu yanında Orta Asya, Kafkaslar ve Balkanlar'ı da içine alan 'Greater Middle East' projesi coğrafyasının, aslında, Türkiye'nin doğal uzantısı ülkelerden oluştuğunu da görüyor Amerikalılar...

Tek rahatsızlıkları, Ak Parti hükümetinin işbaşında bulunduğu Türkiye'ye, işin bu safhasında, nasıl işbirliği teklif edeceklerini bilmemeleri... Uygun bir 'üslup bulamama' sıkıntısı Washington'da hemen hissediliyor... Eski dönemlerde benzer açmazlarla karşılaştığında sorunu çözecek kanallar bulmakta zorlanmayan Washington, Ak Parti iktidara geldiğinden beri, Ankara'nın mesajlarını almakta da, mesaj iletmekte de bayağı zorlanıyor...

Burada alışıldık yöntem, geleneksel resmî kanallar yerine güvenilir aracılar kullanılmasıdır. Irak süreciyle birlikte, Washington, karşısına çıkan ilk aracılara "Buldum" diye sarıldı. İkinci tezkere sırasında yaşanan tedirginliğin 'şok' derecesine çıkmasının bir sebebi, gayr-ı resmî kanalların işe yaramadığı gerçeğidir. O gün bugündür, Washington, Ankara'ya derdini aktarabileceği uygun bir yöntem bulamadı...

Oysa, bugünün dünyasında, Ak Parti'de temsil edilen yeni yönetim anlayışında, kritik konuların müzakeresi veya önemli mesajların aktarılmasında 'kerameti kendinden menkul' aracılara ihtiyaç yok; ABD'nin yapması gereken, ne istediğini bütün açıklığıyla resmî kanallardan Ankara'daki muhataplarına iletmesidir.

Ne dediğimizin daha iyi anlaşılabilmesi için, ABD'nin, ikinci tezkerenin Meclis'te takılması sürecini sağlıklı biçimde değerlendirmesi gerekiyor. Bu yolda ciddi çabalar gösterildiğini, nerede hata yaptıklarını anlamaya çalıştıklarını, bu yüzden fedakârlığa katlandıklarını da biliyoruz. Ancak, yine de, hisler ön plana geçtiği için, gerçekleri keşifte zorlanıyor Amerikalılar...

Oysa, 3 Kasım'da başlayan süreçle, Türkiye, siyaset bilimi kitaplarında 'demokrasi' sözcüğü karşısında yazılı tanımlara uygun bir ülke olma yoluna girdi. Tayyip Erdoğan ne kadar güçlü bir lider olursa olsun, Ak Parti, 'lider sultası' ile yönetilmeyi beceremez. Sivil toplumun siyaset üzerindeki ağırlığı da bu dönemde öncekilerden daha fazla olacaktır. Meclis'in yasama ve denetleme yetkilerine titizlikle sahip çıktığını, yürütmenin her konuda sözünü geçiremediğini yaşayarak öğreneceğiz. Bu dönemin en büyük özelliği ise, iktidarın millet ile irtibatlı kalma hassasiyeti olacak...

Türkiye, 11 Eylül sonrası yaşadığı 'travma' ile ABD'nin uzaklaştığı demokratik çizgide bir ülkeye daha fazla benzerken, 'travma' etkisi altındaki ABD'yi de kendine getirme işlevini üstlenmiş görünüyor.

'Siyamlı ikizler' benzetmemiz boşuna değil.

FEHMİ KORU

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu