Rahmetli babaannem bayramlarda biz çocuklara tekerleme söyler ve eğlendirmeye çalışırdı. Elbette biz söylediklerini anlamazdık, ama çok hoşumuza gider, sevinirdik. Nedense her bayramda onun söylediği tekerleme aklıma gelir ve gayri ihtiyarı olarak tekrarlar dururum.

Babaannemin söylediği tekerleme şuydu:

Bugün bayram.
Bir kaşık ayran.
Size de yeter, bize de yeter!

Bu tekerlemeyi babaannem mi uydurmuştu, yoksa o da başkalarından mı öğrenmişti? Bilmiyorum. Zaten önemli de değil. Önemli olan bu cümlelerde saklı anlam ve işaret edilmeye çalışılan duyarlılıktır.

Bu basit cümlelerde iki önemli hassasiyetin gizli olduğu ve basit bir sadelikle insanların dikkatine sunulduğu söylenebilir.

"Bir kaşık ayran" metaforu Müslümanlar arasında paylaşılabilir değerlere işaretle onların basitliği, sadeliği ve kalıcı olmamasına dikkat çekildiği düşünülebilir. Asıl önemlisi bundan sonraki "Size de yeter, bize de yeter" cümlesinde işaret edilmektedir. Bir kaşık değerinde olduğu kabul edilen "ayran"ın size de, bize de, yani herkese "yeter" olarak sunulmasında üzerinde düşünülmesi gereken bir inceliğin olduğu açık.

Burada bir cemaat bilincinin, bir paylaşıma teşvikin, ne kadar az dahi olsa onun paylaşılması gerektiğinin, paylaşılan şeyin azlığı ve ya çokluğunun önemli olmadığının, bunun bir bilinç ve duyarlılık olduğunun önemine işaret vardır.

Evet bugün Kurban Bayramı'nın birinci günü. Müslümanlar'ın iki önemli bayramından birini idrak etmiş bulunuyoruz. Kurban Bayramı'nı Ramazan Bayramı'ndan farklı kılan pekçok özellik var. Başta hac için Mekke ve Medine'ye giden milyonlarca Müslüman'ın duyduğu heyecan, hacca gidişlerin günler öncesinden başlaması, hacdan gelişlerin yine günler boyu sürmesi. Hacı yakınlarının telaş ve koşturmaları. Hatıralar, yaşananlar, hasret gidermeler...

Diğer yandan Kurban Bayramı'nı anlamlı kılan Allah için kurban edilen hayvana ilişkin yaşananlar. Bayramlarda her yıl tekrarlanan görüntüler, bazı çevrelerin açıkça kurban kesmeye karşı takındıkları tavır, giderek konunun Avrupa Birliği'ne üyelik sürecinde kazandığı anlam...

Kurban bir ibadettir...

Her şeyden önce kurban bir ibadettir ve herkesin buna ibadet duyarlılığıyla bakması gerekir. Kurban ne et yemek için, ne fakirlerin et ihtiyacını karşılamak için, ne hayvanları katletmek için, ne de çevreyi kan ve hayvan artıklarıyla kirletmek içindir. Kurban bir ibadettir ve Allah için kan akıtmak içindir.

Kesilen hayvanın etinin yenilmesi, yedirilmesi, fakirlere verilmesi, et girmeyen evlere bu vesile ile et girmesi onun yan etkilerindendir. Elbette her bir ibadetin objektif bir faydası ve bir maslahatı vardır. Ama hiçbir ibadet sadece objektif faydası ve maslahatı ile anlaşılamaz, buna indirgenemez. Onun asıl anlamı ve metafizik değeri önemlidir. Kurbanın anlamı ve değeri et ihtiyacı, et yemek, fakirleri doyurmak gibi objektif fayda ve amaçlara indirgenemez. Konunun ruhu arındıran, nefsi terbiye eden, Allah için her şeyi feda edebilen, kulun acziyetini ortaya koyan boyutu asla gözardı edilemez.

Yukarıda verilen tekerlemede "size de yeter, bize de yeter" diye işaret edilen bayramlardaki paylaşım konunun toplumsal boyutunu ve anlamını öne çıkarmaktadır. Kurbanın metafizik anlamı ve kulluk bilinciyle ilgili boyutu bireyin kendisiyle ilgili iken paylaşıma, dayanışmaya ilişkin boyutu ise toplumu, cemiyeti ve insanlığı ilgilendirmektedir.

Bayramlara ilişkin hadislerde ve dînî metinlerde devamlı toplumsal boyutun teşvik edildiği dikkat çeker. Çocukların sevindirilmesi, fakirlerin görülüp gözetilmesi, eldekilerin paylaşılması, sadaka ve zekatların bu günlerde verilmesi, yaşlıların ve hastaların ziyaret edilmesi, küslerin barıştırılması, sıla-i rahim yapılması gibi pek- çok toplumsal davranış özendirilmiş, teşvik edilmiş ve İslam ahlakının incelikleri olarak örnek gösterilmiştir.

"Bayram"ı bayram olarak bilmeli; kurbanı Allah için, nefsimizi arındırmak ve Allah'ın bir emrini yerine getirmek için boğazladığımızı unutmamalı.

Sözün özü. Bugün bayram. Bir kaşık ayran. Size de yeter, bize de yeter!

Bilvesile, tüm Yeni Şafak ailesinin Kurban Bayramı'nı tebrik eder mutluluk ve barış içerisinde geçirmelerini niyaz ederim. Bayramınız mübarek olsun.

DAVUT DURSUN

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu