Kasırga Operasyonu ile zor günler geçiren medya patronlarına, enerji darbesi yolda. Beyaz Enerji Operasyonu kapsamında, TEAŞ'ın işletme hakkı ve dağıtım ihalelerinin de incelemeye alındığı belirtildi. İnceleme sonucunda, aralarında medya patronlarının da bulunduğu büyük sermaye gruplarına verilen, dağıtım ve işletme hakkı ihalelerinin iptal edilebileceği bildirildi.

TEAŞ'ın ihaleleriyle ilgili başlatılan Beyaz Enerji Operasyonu büyüyor. Beyaz Enerji Operasyonu'nun, batık bankalarla ilgili yürütülen Kasırga Operasyonu kadar yankı uyandıracağı belirtildi. Operasyon kapsamında incelemeye alınan ihaleler, sadece iletim hatlarıyla sınırlı değil. İncelemeler, yıllardır yolsuzluk iddiaları ile gündemde olan enerji dağıtım ve işletme hakkı devirlerine ilişkin ihaleleri de kapsıyor. Bu kapsamda yürütülen incelemeler sonucunda, büyük kısmını medya patronlarının aldığı enerji dağıtım ihalelerinin ve işletme hakkı devirlerinin iptal edilmesinin sözkonusu olacağı kaydedildi. Yine operasyonların, BOTAŞ'ın tartışma konusu olan doğal gaz boru hattı projelerini de kapsayabileceği bildirildi.

Öte yandan, müfettişlerin yaptığı incelemelerde, ihalelerde şartnamelerin değiştirildiği, ihalesiz işlerin yapıldığı, davalı firmalara yeni işler verildiği, milyonlarca dolar ödenerek alınan malzemelerin ambarlarda çürütüldüğü, firmalarla ilgili raporların değiştirildiği tespit edildi.

Katmerli kazık

Birimi 9 ile 11 sente elektrik satın alan Türkiye Elektrik Anonim Şirketi'nin bürokratlarının devleti milyarlarca dolar zarara uğrattıkları ortaya çıkarıldı.

Beyaz Enerji Operasyonu çerçevesinde, aralarında ANAP'lı eski Bakan Birsel Sönmez'in de bulunduğu üst düzey TEAŞ bürokratlarının Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından gözaltına alınmasından sonra gözler mobil santral ihalelerine çevrildi. Mobil santral ihalelerinin durdurulup yap-işlet-devret modeli ile devlete elektrik satan "büyük firmalara milyarlarca dolar kıyak geçildiği" iddia edildi. Ankara DGM Savcısı Talat Şalk'ın yürüttüğü soruşturma çerçevesinde saptanan enerjideki "vurgun"un boyutlarının büyüdüğü kaydedildi. Enerji ihalelerinde zarar gören firmaların TEAŞ'taki vurgunun boyutları ile ilgili yeni iddialar öne sürdüğü belirtildi. 48 firmanın katıldığı 3. kısım mobil santral ihalesinde verilen 68 teklifin ortak incelenmesi sonucu "yap-işlet- devret modeli ile elektrik üreten firmaların kayırıldığı; bu nedenle mobil santral ihalelerinin durdurulduğu savunuldu.

Fiyatlar çok ucuz

Devlet; Ak Enerji, ENKA, AKFEN, NUROL, KALIK, GAMA-BARMEK, PARK Elektrik ve Madencilik, Usluer- Tokar, Yenigün A.Ş-FTZ, CEYTAŞ, SERANA, DEMİR, PASİNER, ZORLU, AYEN, YPM, İÇTAŞ, AKSA, KARADENİZ Enerji, Bilen A.Ş, Kodlin-Akköy, AGE, Cengiz İnşaat ve Günsayıl firmalarının katıldığı mobil santral ihalesinde elektriğin kilovatsaatini 4.9 ila 5.5 sent arasında satın alırken ihaleleri durdurma kararı aldı. 130 megawattlık Kırıkkale mobil santral ihalesini birim başına 4.98 sent fiyat veren GAMA-BARMEK, 100 megawattlık Fethiye Mobil Santral İhalesi'ni birim başına 5.28 sent veren AKSA Enerji, 100 megawattlık Batman Mobil Santral İhalesini de birim başına 4.85 sente elektrik ürettiğini belirten Pasiner-Fernas A.Ş aldı. 100 megawattlık Cide Mobil Santral İhalesi'ni ise birim başına 5.09 sent fiyat veren Cengiz İnşaat ve Enerji A. Ş kazandı. Uzmanlar rekabet içindeki firmaların verdiği tekliflerin makul, hatta ucuz olduklarını belirtirken TEAŞ bürokratları ani bir kararla mobil santral ihalelerini durdurma kararı aldı.

TEAŞ bürokratları Türkiye'nin enerji ihtiyacını giderme konusundaki tercihlerini, Hazine garantisiyle üretim yapan ve yap-işlet devret modeli ile yapılan büyük hidroelektrik ve termik santrallerinden yana kullandı. ENKA, Bayındır ve MNG gibi firmaların yap-işlet-devret modeli ile yaptıkları 500 ile 1000 megawatt gücündeki santrallerin devlete elektriğin kilowatt saatini 9 ila 11 sentten sattığı tespit edildi. Ortalama 5 sente üretilen enerjiyi 10 sentlik firmalardan almayı tercih eden TEAŞ bürokratlarının, "devlete verdikleri zararın milyarlarca doları bulduğu" iddia edildi. Bu arada mobil santral ihalesine giren firmaların Ankara DGM Savcılığı'na verdikleri bilgiler, iddialara yeni bir boyut kazandırdı.

Hopa Santrali yapımının ANAP İstanbal eski İl Başkanı Erdal Aksoy'a ihalesiz 1.5 milyar dolar bedelle verildiğine ilişkin iddiaların da araştırılacağı kaydedildi.

Holding sahibi KÖSTEBEKLER

Ankara DGM Savcısı Talat Şalk "Bu insanlar ya Türkiye için önemli bir holdingin sahibi, ya da müsteşar yardımcısı" dedi.

Beyaz Enerji Operasyonu'nu yürüten Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Talat Şalk, soruşturma sırasında soğukkanlı davranamadığını ifade ederek, "Çünkü bu insanlar ya Türkiye için önemli bir holdingin sahibi oluyor ya da müsteşar yardımcısı gibi önemli insanlar oluyor" dedi.

Savcı Şalk, böyle önemli soruşturmalara başlamadan önce "acaba bir şey çıkmaz da zor durumda kalır mıyız diye çok düşündüğünü ve sancılandığını" ifade etti. Ama şu ana kadar böyle bir durumla karşılaşmadığını ve sürdürdüğü bütün soruşturmalardan başarı ile çıktığını belirten Şalk, şunları söyledi: "Bu tür önemli soruşurmalarda soğukkanlı davranamıyorum. Çünkü bu insanlar ya Türkiye için önemli bir holdingin sahibi oluyor, ya da müsteşar yardımcısı gibi önemli insanlar oluyor. En ufak bir hatamızda bundan Türkiye zarar görür. Bu nedenle çok hassas ve özenli davranıyoruz. Bir kişi hakkında gözaltı talimatı vermeden önce çok düşünüyorum. Göründüğüm gibi de soğukkanlı değilim."

3 aylık soruşturma

Soruşturmanın 2.5-3 ay öncesine dayandığını ve bu süre içerisinde ön bilgiler topladıklarını ifade eden Şalk, ön hazırlıktaki bilgilerin her zaman yeterli olmadığını, ancak soruşturma sırasında kendilerine fikir verdiğini kaydetti. Talat Şalk, soruşturmanın konusunun, "Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı`nca yapılan bazı ihalelere fesat karıştırmak" olduğunu ifade ederek, yeni gözaltıların da olabileceğini bildirdi. Öte yandan Savcı Şalk'ın talimatı üzerine enerji ihalelerindeki yolsuzluklarla ilgili başlatılan Beyaz Enerji Operasyonu yayılarak devam ediyor. Halen 7 kişi gözaltında. n ANKARA