"Hiçbirisi"

Fazilet Partisi'ndeki bitmeyen tartışma, Sayın Erbakan'ın kendisinin başlamasında rol aldığı siyasi hareketin geleceğine de bütünüyle hakim olma isteğinden kaynaklanmaktadır. İstenmektedir ki bugün vekaletle yürütülen siyasi mücadele, ne kadar küçülmeye yol açarsa açsın -ki fiilen açmakta, FP muhalefette erimektedir- bu şekilde Sayın Erbakan aktif politikaya dönene kadar devam etsin. Burada partiye Türkiye'nin geleceği için bağlanan ümitler değil, Erbakan ve çekirdek kadronun bağladığı ümit önemlidir. Bu stratejinin partinin geniş bir kesimi tarafından kabul edilmemesi bugünkü tartışmaları doğurmaktadır.

Aslında Erbakan'ın bir mahkeme kararıyla siyaset dışı kalması tasvip edilir bir durum değil. Ancak 30 yılı aşkın bir süredir aktif politikanın içinde bulunan bir liderin partiyle kendi arasındaki ilişkiyi bir mülkiyet ilişkisi çerçevesinde görmesi de kabul edilir bir davranış değil.

Bu sadece Refah liderine has bir durum da değil. Türkiye'de parti liderlerinin tamamı kendisi ile partisi arasındaki ilişkiyi bir mülkiyet ilişkisi olarak kabul etmekte ve partinin küçülmesi pahasına bu ilişkinin devamında kendisi için büyük yarar görmektedir. Bu uğurda partinin gittikçe küçülmesi lideri ilgilendirmemektedir.

ANAR'ın yaptığı son araştırmada tercih ettiği siyasi parti olarak "hiçbirisi" şıkkını işaretleyenlerin %25.1 gibi yüksek bir orana ulaşması ve sadece iktidar partisi DSP'nin o da kılpayı %10 barajını aşabilmesi bu açıdan dikkat çekicidir. Aslında Türkiye'de siyasi partiler bütünüyle lider partileri olduğundan bu hiçbirisi şıkkını "hiç bir siyasi parti liderini tasvip etmiyorum" şeklinde anlamak gerekir. Bu duruma göre şu andan mevcut bir lideri beğenenlerin oranı en fazla %10, hiçbirisini beğenmeyenlerin oranı ise bunun iki buçuk katıdır. Kararsızların (%11.6) büyük bir kısmını da rahatlıkla bu orana katmak mümkün. Bu durumda mevcut liderlerin hiçbirisini beğenmeyenlerin nisbeti çok daha yukarılara çıkmış olur.

Bu Türkiye'de sivil siyasetin geleceği bakımından önemli bir problemdir. Şu açıkca görülüyor ki Türkiye'de siyaset kendisini yenileyemiyor. Mevcut liderlerin hepsi seçmen tarafından denenmiş ve başarısız bulunmuştur. Buna rağmen bu liderler yerlerini başarılı olabilecek başkalarına bırakmayı düşünmüyorlar. Onlar düşünmediği gibi siyasi yapı ve gelenekler de böyle bir tasfiyeyi gerçekleştiremiyor. Bunun sonucu bir taraftan Türkiye'nin uzun yıllar başarısız liderler tarafından kötü yönetilmesi, diğer taraftan sivil siyasetin halk desteğini kaybetmesidir. Bugün sivil yönetimin ülke kaderine hakim olamamasında bu destek eksikliğinin önemli rolü vardır.

Halbuki her partide bir iki tane potansiyel lider adayı var. Gelecek için ümit veren siyasiler mevcut. Böyle bir yapı sadece liderlerin başarısız kişilerden olması sonucunu doğurmuyor, liderlerin etrafındaki kadronun da nisbeten zayıf ve liyakatsiz insanlardan oluşması sonucunu doğuruyor. Zayıf liderler etraflarında kuvvetli kimseler istemiyorlar.

Türkiye hem sivil siyasete yeni kan pompalayabilmek hem iyi yönetilmek için başarısızlıkları tescil edilmiş bu kadrodan kurtulmak zorundadır. Başarısızların tasfiye edilebildiği, süresi dolanların kenara çekildiği bir siyasi sistemi kurmak Türkiye'nin geleceği bakımından son derece önemli. Bunun için "hiçbirisi" diyenlerin oranının %50'yi geçmesi mi bekleniyor?