Coğrafi işaret tescil başvurusunda bulunulmadığı için,birçok Türk ürününü yabancılara kaptırdık. Türk lokumuna İngilizler, beyaz peynir ve yoğurda ise Bulgarlar sahip çıktı.

"Coğrafi işaret" olarak tescillenen ürünler, tescil ettiren ülke tarafından korunuyor. Oysa bugün Türkiye'de birçok ürün sahiplenmeyi ve korunmayı bekliyor. Türk lokumu, şiş kebap, Ankara döneri, Kayseri mantısı, Aydın inciri, Oltu taşı, Anzer balı, Afyon kaymağı, Malatya bulguru, Antep baklavası, Rize çayı, Avanos çömleği, Adana şalgamı, Bursa kestane şekeri, Diyarbakır karpuzu, Maraş dondurması, Denizli horozu, Ankara keçisi ve daha yüzlercesi... Bu ürünlerimiz tescil ettirilirse, "coğrafi işaret" korunmasına alınıyor.

Uluslararası ticari arenada hangi ülkenin coğrafi ürünü fazla ise o ülke avantajlı sayılıyor. Ürünü ilk tescil ettiren kişi ya da kuruluş, ürünün üretim haklarını da elde ediyor. Ancak girişimcilerin bu konuda ellerini çabuk tutması gerekiyor. Zira patent için erken başvuru yapan, ürünün üretim haklarını elde ediyor, ürünü koruma altına alıyor. Bazı ürünlerde ise coğrafi işaret ürünün adı haline geldiyse tescil edilemiyor.

Türk Patent Enstitüsü yetkilileri bu konuda gerekli girişimlerde bulunulduğunu ve Türkiye'nin kendisine ait coğrafi işaretler için o ülkelerdeki ticari ataşeler aracılığıyla şikayet başvurusunda bulunduklarını fakat çabaların sonuçsuz kalma olasılığının yüksek bulunduğunu belirtiyorlar.

TESCİL BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?

Coğrafi işaretlerin tescili, ürünün üreticisi olan gerçek veya tüzel kişiler, tüketici dernekleri ve coğrafi yöre ile ilgili kamu kuruluşları tarafından yaptırılabiliyor. Başvuruda bulunmak isteyen kişiler, tüketici dernekleri ve coğrafi yöre ile ilgili kamu kuruluşlarının, "Türk Patent Enstitüsü"ne başvurmaları gerekiyor. Başvuru, coğrafi işaretin kullanım biçimi, "markalama, etiketleme, işaretleme"den biri gibi hususlar belirtilerek düzenlenen form başvurusu dilekçesiyle yapılıyor.