HÜSEYİN ÖZAY ANKARA
Ekonomik krizler ve banka hortumların ardından getirilen vergiler, Türkiye'yi OECD ülkeleri arasında vergi yükü en yüksek ülke haline getirdi. Türkiye vergi yükünde, ABD, Kanada, İrlanda ve Japonya gibi zengin ülkeleri bile geride bıraktı.

AK Parti hükümeti ile birlikte, siyasette ve ekonomide istikrar sağlandı. Enflasyon ve faizler son yılların en düşük seviyesine geriledi. Ancak, yatırım ve istihdamda tüm olumlu gelişmelere rağmen istenilen ilerleme sağlanamıyor. Bunda, son yıllarda ardı ardına getirilen vergilerin büyük etkisi bulunuyor. Türkiye İşveren Sendikaları Konfedarasyonu'nun verilerine göre, Türkiye vergi yükünde, ABD, Kanada, Japonya gibi zengin ülkeleri bile geride bırakarak, rekor kırdı.

Vergi yükü yüzde 20.4 arttı

Verilere göre, Türkiye OECD ülkeleri içinde, 1985-2001 döneminde vergi yükünü en çok arttıran ülke oldu. Verginin milli gelire oranı 1985 yılında yüzde 15.4 iken bu oran 2001 yılında ardı ardına getirilen ek vergilerle yüzde 35.8'e ulaştı. Vergi yükü, 1985-2001 döneminde yüzde 20.4 oranında arttı. 2002 yılı itibariyle de vergi yükü, yüzde 37'ye ulaştı. Türkiye, vergi yükünde, Avustralya, ABD, İrlanda ve Japonya gibi zengin ülkeleri bile geride bıraktı.

İstihdam vergileri üç kat daha fazla

Türkiye, 30 OECD ülkesi içinde, işletmelerin işçi adına ödediği gelir vergisini, işsizlik sigortasını, SSK'ya ödediği işçi-işveren primlerini kapsayan "istihdam vergileri" açısından birinci sırada bulunuyor. Türkiye'de işçilik maliyetinin yüzde 43'ü istihdam vergilerine ayrılırken bu oran OECD ülkelerinde ortalama olarak yüzde 24, ABD'de yüzde 19, İrlanda'da yüzde 13'lerde uygulanıyor.

Gelir ve kurumlar vergisi

Türkiye, gelir ve kurumlar vergisi bakımından da en yüksek oranlara sahip ülkelerin başında geliyor. Türkiye'de bir şirketin stopaj, fon payı ve kâr payı üzerinden ödenen gelir vergisi ile birlikte kurumlar vergisi oranı yüzde 65'i buluyor. İngiltere'de ise bu oran yüzde 10'dan başlamakta ve 1.5 milyon poundu aşan gelirde en fazla yüzde 30'a ulaşmakta. Bu oran, Fransa'da yüzde 25, ABD'de yüzde 15 ten başlıyor, en yüksek dilimde ise yüzde 35 olarak uygulanıyor.

Türkiye'deki gelir vergisi oranları da yüzde 22'den başlayıp yüzde 49.5'e kadar çıkıyor. İngiltere'de bu oranlar yüzde 10'dan başlayıp yüzde 40'a ulaşırken, Almanya'da yüzde 6.2'den başlayıp yüzde 36.8'e ulaşıyor. KDV oranları da yüzde 40'lara kadar ulaşıyor.