ABD'nin Hobart and William Smith Üniversitesi'nde Araştırma Görevlisi olarak görev yapan İranlı Yrd. Doç. Dr. Bahar Davary, Türkiye'de uygulanan başörtüsüne yönelik baskıların arkasında "kültür emperyalizmi" nin yattığını söyledi. Mazlum Der Basın Bürosu "Müslüman kadının ezilmesi" konusunda araştırma yapmak için Türkiye'de bulunan ve değişik kesimlerle görüşen Bahar Davary ile çalışmaları hakkında görüştü. İran ve Türkiye'yi "sahte demokrat" olarak niteleyen Davary, İran'ın laiklik sürecinden İslamlaşma sürecine geçişte halkına uyguladığı baskı ile Türkiye'nin İslami sistemden laikliğe geçişte uyguladığı baskı arasında hiçbir fark olmadığını belirtti.

Öncelikle çalışmalarınız hakkında bilgi verir misiniz?

Doktora tezini Kur'an'daki kadın imajı üzerine hazırladım. İslam ülkelerindeki kadınların durumunu birebir inceleyip, önceki çalışmamı pratiğe dökmek istedim. Müslüman kadının ezilmesinin ne demek olduğunu, kadını özgürleştirmek ve bu baskıdan kurtarmanın ne demek olduğunu anlamaya çalışıyorum.

Bu konuları ele almanızın özel bir nedeni var mı?

Ben bir kadınınım bir Müslüman ve bir entellektüelim. Bu yüzden bu konuyu çalışmamın çok doğal olduğunu düşünüyorum.

İslam'ın kadına verdiği değer ve görevler pratikte uygulanabiliyor mu?

Yeryüzünde yaşayan Müslüman sayısı kadar da İslam yorumu var. Bu yüzden İslam anlayışları da farklı. İslam dini başlangıcında kadınlara özgürlük getiren bir dindi. O zamanlar İslam'ın kadına verdiği haklar Batı toplumunda söz konusu değildi. Batı'da kadınların mülk sahibi olması mümkün değilken Müslüman kadın mülkiyet hakkına sahipti. İslam'ın bu hükmü şu anda da var ama kapsamı daraltılmış durumda. Şu anda İran Anayasası Kur'-an'a dayanan bir ülke olduğu ya da böyle olduğu iddia edildiği halde, burada bir kadın eşinin izni olmadan yurt dışına çıkamaz. Kur'an'ın haftanın yedi günü okunduğu bir ülkede yani Türkiye'de de kadınların örtünmesi yasak.

Türkiye sizin için daha özgürlükçü bir ülke mi?

İran'da da Türkiye'de de "sahte demokrasi" olduğunu söylüyorum. Her iki ülke de demokratik olduklarını söylüyorlar ama ikisi de öyle değiller.

11 Eylül'den sonra dünyada bir İslam ülkesi modeli arandı. Bu nasıl bir modeldi ve şu anda buna uyan bir ülke var mı?

Bildiğim kadarıyla henüz bir model bulunamadı. Ama herhalde düşünülen modele en uygun ülke Türkiye olur. Türkiye Amerika'nın her dediğini yapıyor. Bu yüzden Türkiye'den daha iyi model olamaz. Böyle bir İslam onların uyuşabileceği tek İslam'dır herhalde.

Yasağın özellikle eğitim alanında uygulanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu problem aslında çok karmaşık bir problem. Güncel bir problem değil. İnsanlar eğer mücadelelerinin sonucunda bu özgürlüğü elde edebilirlerse kültürel emperyalizmin üstesinden gelebileceklerinden korkuluyor.

Acaba bu yasağın arkasında bu emperyalist düşünce mi var?

Kesinlikle... Aslında bu bir oyun. Aslında onlar böyle bir yasak uygulamakla kültürel emperyalizme karşı gelenlerin eğitim görmesini engelleyecekler ve dilediklerini yapmaya devam edecekler. Bu sadece Türkiye'de değil dünyanın bir- çok ülkesinde yaşanan bir sorun. Bunu yapan da aslında Amerika gibi güçlü ülkelerin stratejistleri.

Ezilmenin nedenlerini araştırıyor

Doç. Dr. Bahar Davary, Tahran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde lisans öğrenimini tamamladıktan sonra aynı üniversitede master yaptı. Daha sonra ABD'ye giden Bahar Davary, burada 'Katolik mezhebinin gelenekleri", "Kur'an'da Kadın" ve "Feminist ideoloji ve İslami feminizm" konularını araştırdı. Kur'an'da Kadın konulu çalışmasının teoriye yönelik olduğunu söyleyen Davary, bu çalışmasından sonra aynı konunun pratiğini araştıramaya yöneldi. Geneva Hobart and William Smith Üniversitesi'nde görev yapan Davary, Müslüman ve entellektüel bir kadın olarak "Müslüman kadının ezilmesinin ne anlama geldiğini anlamaya" çalışıyor.