Rus Televizyonu ORT'nin belgeseline "MİT muhbiri" olarak deşifre edilen Vicdan Şanslı'nın, dönemin MİT Müsteşarı Sönmez Köksal ile Operasyon Başkanı Şenkal Atasagun arasında sürtüşmeye neden olduğu ortaya çıktı.

İddialara göre Atasagun, Şanslı'nın MİT muhbiri olduğunun kabul edilip Rus makamlarıyla görüşmeler yapılmasına karşı çıktı, Köksal ve Eymür ise Atasagun'u dinlemeyip Rus yetkililerle görüştü. Bu anlaşmazlık MİT'in Vicdan Şanslı olayıyla ilgili olarak hazırladığı bir bilgi notuna da yansıdı.

Rus ajanla ilk temas

Nottaki bilgilere göre Trabzon Emniyet Müdürlüğü'nde çalışırken ticari faaliyetlerde bulunmak üzere 1993 yılında Krasnodar'a giden Şanslı, burada Rus gizli servisi elemanlarının nüfuz girişimleriyle karşılaştı. Rus Gizli Servisi ile irtibatlı olan Aleksandır V. Koşelev'le görüşen Vicdan Şanslı, bu durumu Trabzon Emniyet Müdürlüğü'ne bildirdi, bunun üzerine devreye giren MİT, Şanslı'dan Koşelev'le temasını devam ettirmesini, hizmet etmeye pek istekli görünmemesini ve gelişmeleri rapor etmesini istedi.

Dönemin Operasyon Başkan Yardımcısı Mehmet Eymür, Müsteşar Sönmez Köksal'la durumu görüştü. Bu arada Rus ajan Koşelev de Şanslı'yı izlemeye aldırdı. Şanslı'yı kaldığı otelin odalarında bile sürekli takip ettiren ajan daha sonra onunla yaptığı görüşmeyi kasete aldı ve bunun üzerine Şanslı Rusya'da tutuklandı.

Atasagun, Köksal'a karşı çıktı

Dönemin MİT Müsteşarı Sönmez Köksal, Operasyon Başkan Yardımcısı Mehmet Eymür'ün isteğiyle Vicdan Şanslı'nın Rusya'daki tutukluluk halinin kaldırılıp Türkiye'ye getirilmesi için harekete geçti. Köksal ve Eymür bu amaçla Rusya'ya gittiler. Operasyon Başkanı Şenkal Atasagun bu seyahate de karşı çıktı.

Köksal ve Eymür Rus yetkililerden Vicdan Şanslı'nın serbest bırakılmasını istediler. Köksal ve Eymür, Rus yetkililere, "Geçmişte Türk gizli servisi ile KGB arasında çok daha ciddi deşifre olaylarında bile bu tür sorunlar çıkmadığı ve köklü bir gizli servisin sıradan bir muhbirin durumunu bu kadar önemseyip gözaltında tutmasının anlamsız olduğunu" da söylediler. Bunun üzerine Rus yetkililer ikna oldu ve Şanslı'yı serbest bıraktı. Şanslı uçakla Türkiye'ye getirildi.

Rus gizli servisi centilmenliği bozdu

Türkiye'ye getirilen Vicdan Şanslı'nın MİT'le ilişiği kesildi ve bir süre Samsun'da gözlerden uzak yaşadı; sonra da Bursa'ya yerleşti. Her iki gizli servis arasında bir sır olarak saklanan konu uzun yıllar sonra Rus gizli servisi tarafından ORT televizyonuna sızdırıldı. Bir istihbarat görevlisi Şanslı'nın Ermeni ve Kürt nüfusunun yoğun olduğu Krasnodar'da azınlıklarla ilgili bilgi toplamak üzere görevlendirildiğini söyledi.

Bir süre önce Azerbaycan'da darbe girişimine adı karışan TİKA görevlisi Ferman Demirkol da o dönemde MİT'te Daire Başkanı olan Yalçın Ertan tarafından özel uçakla Türkiye'ye getirilmişti.