"Dünya Güzeli" seçilen Azra Akın'ın, yarışmada "En iyi" olarak değerlendirilen giysisinde kullanılan pazen, genç kızların çeyizlerini süslerdi. Azra'nın "En İyi Giysi Ödülü" de kazanan giysisini modacı Cemil İpekçi'nin "Tahtakale'den aldığı"nı belirttiği pazen kumaştan işlemesi, büyük sükse yaptı ve medyada geniş yer buldu. Ancak, bu Cemil İpekçi'nin giysilerde pazeni kullanışı ilk değildi. Cemil İpekçi'nin, oyun yazarı Necef Uğurlu ile yaptığı, Alem dergisindeki söyleşisinde, Uğurlu, 30 yıl önce İpekçi'den aldığı, "harika bir Sümerbank pazeni etekliğe âşık olduğunu" söyler: Herkes etekliği sorar; "New York'tan mı" aldın diye... Necef Uğurlu, İpekçi'ye gururla şunları anlatır: "Bizim Sümerbank pazeni, senin dokunuşunla yepyeni bir şekil almıştı. O etek öyle bir şeydi ki, 'ulusal onur' dediğim de odur. Ben şimdi kan ağlıyorum, çünkü Sümerbank kapatılıyor. Eğer Sümerbank o zaman senin gibi kreatörlerle çalışmayı akıl edebilseydi, o basmalar, pazenler, belki şimdi bütün dünyada satılan 'klasik' olmuştu. Bizim kızlarımızın çeyiz sandığında mutlaka o pazen eteklerden vardır."

Pazenin önemi büyük

Pazenli anılar bununla bitmez; çocukluk günlerinde, çizgili pijamaya bürünen sıcacık bir sözcüktür pazen; manilerde, şiirlerde sevimli bir sözcük. Bir Kırşehir manisinde, "Yeşilli pazen benim/ Havluda gezen benim/ Ak yeşillim yeşillim/ Yüreğimi ezen benim." denilir. Şair Refik Durbaş, "Tezgahtar Kızlar" şiirinin bir dörtlüğünde, "Mevsimlik ders programları/ ucuzluk, damping, tek fiyattır/ sattıkları ipek pazen değil/ harcanmış gençlik yıllarıdır" diye yazar.

İlk dokuma Feshane'de

Osmanlı'da sanayi kuruluşlarının ilklerinden biri şimdi Ramazan eğlencelerinin düzenlendiği Feshane Fabrikası'dır. Bu fabrikada çadır ve amerikanbezi üretilirdi. İzmir'deki Basmane semti de, adını bu semtteki basma kumaş işletmelerinden alır. Cumhuriyet döneminin en önemli tekstil atılımlarından biri ise Sümerbank Nazilli Basma Fabrikası'dır. 2000 yılında Adnan Menderes Üniversitesi'ne devredilen fabrikada artık üretim yapılmıyor.