Afganistan'daki barış gücünün komutasını kimse üslenmiyor. Liderliği yürüten İngiltere ise bu görevden kurtulmaya çalışıyor. Türkiye tereddütlü. Ankara üçlü toplantı istedi.

Afganistan'da görevli uluslararası barış gücünün (ISAF) komutasını kimse üslenmek istemiyor. Şu anda liderliği yürüten İngiltere ise bu görevden kurtulmak için yoğun çaba harcıyor. Nisan ayında liderlik görevini devralması için baskı altına alınan Türkiye'nin tereddütleri ABD ve İngiltere'de tedirginliğe neden oluyor. Ankara'nın, koşulları görüşmek üzere ABD ve İngiltere ile üçlü bir toplantı çağrısı yaptığı bildirildi. Çağrının Ankara'dan geldiğini belirten BM'deki diplomatik kaynaklar, "toplantının en kısa zamanda yapılmasının planlandığı, ancak yerinin henüz belirlenmediğini" kaydetti.

Üçlü toplantıda, barış gücünde asker bulunduracak ülkeler, görev süresi, nerelerde görev yapacağı ve masrafların nasıl karşılanacağı gibi konuların masaya yatırılması bekleniyor. Ankara, NATO üyesi ülkelerin askerlerinin de komuta kademesini devralması halinde Afganistan'da bulundurulmasını istiyor.

İngiliz ve ABD askeri çekilecek

Güvenlik Konseyi kararıyla kurulan Afgan barış gücü 4 bin 500 askerden oluşuyor. Barış gücü, Konsey kararı gereğince sadece başkent Kabil ve çevresinde asayişi sağlıyor. Diplomatik kaynaklar, "Türkiye'nin taleplerin makul ve kabul edilebilir nitelikte olduğunu" bildirdi.

İngiltere'nin Nisan ayında gücün komutasını devretmesinden sonra Fransa ile birlikte barış gücünde bulunan askerlerinin sayısını azaltacağı, Almanya'nın ise artırabileceği daha önce açıklanmıştı. ABD ise barış gücüne katılmayacağını bildirmişti. Washington'ın buna rağmen, Afganistan için bir tür "hızlı müdahale gücü" oluşturulması ve görev alanının Mezar-ı Şerif'i de kapsayacak şekilde genişletilmesini planladığı diplomatlar tarafından belirtildi.

ABD bağımsız hareket edecek

ABD buna karşılık, Taliban ve El Kaide üyelerine karşı operasyon yaptığı bölgelerde uluslararası birlik konuşlandırılmasına karşı çıkıyor. Bu arada Kanada Savunma Bakanı Art Eggleton, Afganistan'a 130 asker daha gönderileceğini, birliklerin ay ortasına kadar bölgeye hareket edeceğini açıkladı. Afganistan'a ay ortasında gidecek birlikler de dahil olmak üzere, bölgede 2 bin 500 Kanada askeri görev yapıyor. Ayrıca özel eğitim görmüş JTF-2 adlı terörle mücadele birlikleri de bölgedeki diğer ülkelerden subaylarla birlikte operasyonlara katılıyor.

Türkiye'nin cevap beklediği sorular

Başbakan Bülent Ecevit, Afganistan'daki gücün komuta görevinin onurlu olduğu kadar çetin ve zor bir görev olduğunu belirterek, "Bu görevi üstlenebilmemiz bazı isteklerin yerine getirilmesi ve bazı sorunlarımızın yanıtlarının verilmesine bağlı" dedi. Türkiye'nin liderliği konusunda İngiltere'den, ABD'den ve Fransa'dan istekler olduğunu belirten Ecevit, Başbakan Hamid Karzai'nin de Türkiye'nin liderliğini istediğini söyledi. Ecevit, Dışişleri Bakanı ve Genelkurmay Başkanı'nın bu konuda yoğun çalışmalar yaptığını bildirdi. Ecevit şöyle devam etti: "Yanıt beklediğimiz sorular arasında başlıca şunlar yer almaktadır; Biz bu görevi üstlendiğimiz taktirde NATO Afganistan'a somut bir biçimde ilgisini sürdürmeye devam edecek mi? Görev tanımımız ne olacaktır? Görev alanımız ne olacaktır? Çünkü bu güvenlik örgütü şimdilik sadece Kabil'dedir. Fakat bu yeterli değildir. Güvenliğin bütün Afganistan'da sağlanması gerekir. Onun için bize verilecek görevin alanı ne olacaktır? Ne kadarlık bir alanı kapsayacaktır. Ayrıca havadan destek gereklidir. Havadan destek sağlanacak mı? Yeterli lojistik destek sağlanacak mı? Masraflar nasıl karşılanacak? Bu konuda bir sorun olmayacağını umuyorum." Ecevit, ABD'den Türkiye'nin isteği üzerine bu konuyla ilgili bir heyetin bir bölümünün geldiğini belirtti.

İÇ SAVAŞ YAYILIYOR

Afganistan Savunma Bakanı Yardımcısı Özbek General Raşid Dostum'a bağlı güçler ile Savunma Bakanı General Muhammed Fehim'e bağlı birlikler arasındaki çatışmalar yayılıyor. Dostum güçlerinin Balk eyaletindeki bir bölgeyi ele geçirdikleri bildirildi. Dostum'a bağlı güçler tanklarla, Mezar-ı Şerif'in 75 kilometre güneybatısındaki Şulgara'yı ele geçirdiler.