ABD askerleri yüzyıl sonra yine Filipinlerde. 1898-1946 yılları arasında bir milyon Filipinli'yi katleden Amerika, yarım bıraktığı savaşına yeniden başladı. Moro'da şiddetli çatışmaların yaşandığı belirtiliyor.

ABD güçleri ile Filipinler Ordusu'nun Müslüman gerillalara karşı müştereken yürüteceği saldırılarına önceki gün resmen start verdiği bildirildi. 100 yıl önce bir milyon Filipinli'yi katlederek Filipinler'den çekilen Amerika askerleri yeniden Filipinler'e konuşlandırıldı.

Ülkelerinin ikinci kez istila edilmiş olacağını savunan Filipin halkı, ABD emperyalizmini protesto etmek için sokaklara döküldü. Başta başkent Manila olmak üzere ülkenin çok sayıda kentinde halk Amerikayı ve işbirlikçi Arroyo hükümetini protesto etti. Gösterilerde Filipinler Devlet Başkanı Gloria Arroyo'ya karşı "Amerikan emperyalizminin kuklası" dövizleri taşıyan halk, "Ülkenin güneyine müdahele derhal durdurulsun", "Amerikan güçleri evine" şeklinde slogan attılar.

Filipinler güney bölgesi komutanı Tuğgeneral Narciso Abaya, ortak askeri saldırıların, Zamboanga kentinde bulunan askeri karargahta başladığını söyledi. Güneydeki Zamboanga kenti, daha önce de bölgede yürütülen operasyonların komuta merkezi olarak kullanılmıştı. New York Times gazetesinin Cuma günkü haberine göre, ABD bu girişimiyle yeni bir cephe daha açmış oldu.

Pentagon kaynaklarının verdiği bilgiye göre Amerikan birlikleri, geçen yıldan farklı şekilde bu kez sadece Filipin ordusuna danışmanlık yapmakla yetinmeyecek ve bilfiil çatışmalara katılacak.

Filipinler'de özel kuvvetlere bağlı 10 bine yakın Amerikan askerinin bulunduğunu belirten Pentagon, bölgeye ayrıca 1.000 dolayında deniz piyadesi sevkedileceğini belirtti. Gemilerde konuşlanacak deniz piyadelerinin Cobra saldırı helikopterleri ve Harrier tipi saldırı uçaklarıyla destekleneceği kaydedildi.

"Müslümanlar'ın kökü kazınacak"

Amerikan askerlerinin, bölgede bulunan İslami grupların kökü kazınana kadar kalacağı bildirildi. Askerler, özellikle Sulu eyaletindeki tropikal orman alanında çatışmaya girecek. Kaynaklara göre, ABD bu girişimiyle daha önce ilan ettiği Irak ve terörle mücadele gibi birden fazla cephede savaşabileceğini de kanıtlayacak. Bu arada, Moro'da Amerikan askerlerinin Filipin ordusuyla Selamet Haşimi liderliğindeki Moro İslami Kurtuluş Cephesi'ne yönelik saldırıları devam ediyor.

Filipin yönetimi, geçen hafta süren çatışmalarda 200'den fazla Müslüman savaşçının öldüğünü iddia etti. Mindanao'da 12 bin mücahidi bulunan İslami Kurtuluş Cephesi, konuyla ilgili henüz bir açıklama yapmadı. Çatışmalar nedeniyle 50 bin köylünün evlerini terkettiği ve okullara yerleştiği bildiriliyor.

Arroyo zor durumda

Filipinler Devlet Başkanı Gloria Macapagal Arroyo, halkın tepkisi nedeniyle güç durumda. Arroyo, ABD birliklerinin gelişinin, anayasaya uygun olduğunu ve "saldırı amacı taşımadığını" iddia ediyor.

Senatör ve eski Genelkurmay Başkanı Rodolfo Biazon da Amerikan askerlerinin salt ortak eğitim tatbikatı için Filipinler'de olacağını iddia ederek, örtülü işgale destek verdi. Bazı milletvekilleri ise, saldırı hakkında Anayasa Mahkemesi'ne başvuracaklar.

Diğer yandan, 1991 yılında, ABD askeri üslerinin kaldırılması kararını alan Senato'nun başkanı olan Jovito Salonga, Amerikan operasyonlarının sakıncalarına dikkat çekti. "Senato, Filipinler'de 400 yıl süren yabancı askeri varlığa son vermişti. Ama şimdi, berbat bir askeri müdahaleyle karşı karşıyayız" diyen Salonga, "Sözde savaş, yeni bir Vietnam demek olur" dedi.

Filipinler'de, ABD savaşının geçmişi

1898'de başlayıp,1946 yılında sona eren Birinci Filipin-ABD Savaşı'nın üzerinden 100 yıl geçti. O yıllarda ABD Filipinler'e yine terörizmle mücadele adı altında girmişti. ABD hükümetince "War for Humanity" (İnsanlık Savaşı) olarak adlandırılan savaşta büyük bir kısmı savunmasız sivil halktan oluşan bir milyon Filipinli katledildi. 300 küsur yıllık İspanyol sömürgesi Filipinler'deki bağımsızlık mücadelesi, 19. yüzyılın ikinci yarısında yükselişe geçti. 20. yüzyıla iki yıl kala işin içine ABD de girdi. 15 Şubat 1898'de Havana Limanı'nda ABD savaş gemisi Maine'in 'bir patlama' sonucu batmasından iki buçuk ay kadar sonra, 25 Nisan 1898'de, ABD İspanya'ya savaş ilan etti. İspanya'ya karşı bağımsızlık savaşı veren Filipinler, cephelerden biri haline gelmişti. 25 Mayıs 1898'de General Thomas Anderson komutasındaki ilk gönüllü Amerikan birlikleri, San Francisco'dan gemilerle Filipinler'e doğru yola çıktı. Aynı yılın 12 Haziran günü ise Filipinler İspanya'dan bağımsızlığı ilan etti. 1 Ekim 1898'de Filipinler'in ABD Başkonsolosu Felipe Agoncillo, doğal müttefik olarak gördüğü ABD'nin Cumhuriyetçi Başkanı McKinley'i ziyaret etti ve ABD başkanından Filipinler'in bağımsızlığını tanımasını istedi. McKinley bu isteği reddetti. Aynı gün Paris'te ABD ile İspanya arasında barış görüşmeleri başlamıştı. İspanya Filipinler'i, Amerika'ya 20 milyon dolar karşılığında sattı. 26 Ekim 1898'de McKinley, ABD barış komisyonu üyelerine, Filipinler'in ABD'ye dahil edilmesi talebinde bulunmaları talimatını gönderdi. Burada ABD'nin Filipin halkına karşı sürdürdüğü politikalar ile sömürgecilik tarihinin en büyük katliamı yaşandı. Filipin halkı sömürgeciliğe karşı ayaklandı ve 4 Şubat 1899'da Amerikan eri William Grayson'un silahından çıkan ilk kurşunla ABD-Filipinler savaşı başladı. ABD hükümetince "İnsanlık Savaşı" ilan edilen, yıllarca süren bu savaşta, 1900 yılında 6.5 milyon nüfusa sahip olan Filipinler'de çoğu Müslüman olmak üzere bir milyon Filipinli hayatını kaybetti.