ABD ve İngiltere'nin, Avrupa Savunma Güvenlik Politikası'nın NATO gücünü kullanması için Türkiye'nin onayını alma çabalarının arkasında, bağımsız bir Avrupa ordusunda Almanya'nın ağırlık oluşturacağı endişesinin yattığı belirtildi. Almanya'nın ikinci dünya savaşı sonrası yapılan anlaşmalar nedeniyle ordusunu yeni kurduğu belirtilirken, Almanya'nın Rusya'yı da yanına alarak dünya siyasetinde aktif rol oynamak istediğine dikkat çekiliyor.

Dışışleri eski Bakanı Murat Karayalçın, Türkiye'nin AGSP'yi kabul etmesinin arkasında ABD'nin NATO'dan bağımsız Avrupa Ordusu endişesinin yattığı görüşünde olduğunu belirtirken, Türkiye'nin uzun süren müzakerelerden sonra içeriği tam olarak bilinmeyen bir metne imza attığına dikkat çekti. Karayalçın, "Metin konusunda endişeler var. Görünen o ki ekonomi açısından oldukça güçsüz durumda bulunan Türkiye, sanıyorum bir bedel ödeme ile karşı karşıya bırakılıyor" dedi.

Almanya ve Fransa belirleyici

AGSP ile ilgili görüşlerini açıklayan Çanakkale eski milletvekili stratejist Hikmet Aydın, Türkiye'nin zaman kazandığını savundu.

Türkiye'nin AGSP'de iki muhatabı olduğunu belirten Aydın, açıklanan AGSP'de Almanya ve Fransa'nın görüşü alınmadan bir adım atmanın sözkonusu olmayacağını söyledi.

Aydın şunları söyledi: "Ortada iki aks var: Bunlardan birincisi ABD-İngiltere, ikincisi de Almanya-Fransa aksı. Şimdi sözde ABD ve İngiltere'nin isteği ile bir anlaşmaya varıldı. Türkiye iki aksın arasında sıkıştı kaldı şu anda. Ancak bana göre Türkiye akıllı bir politika izliyor. Net bir açıklama yapmayarak iki aksı karşı karşıya getirmeye çalışıyor. Türkiye kısacası zaman kazanmak istiyor."

Türkiye ne istiyor?

Türkiye'nin, AGSP'ye destek vermesinin karşılığında temel istekleri şöyle özetleniyor:

- 60 bin kişilik Avrupa Ordusu, müttefik ülkeler arasındaki ihtilaflar için kullanılmamalı.

- Türkiye, ulusal çıkarları ve coğrafi bölgesini ilgilendirecek operasyonlara, -AB'nin karar alma özerkliğini bozmayacak şekilde- dahil edilmeli.

- AB'nin kendi içindeki askeri tatbikatlara, AB üyesi olmayan NATO üyesi altı müttefikin de 'mümkün mertebe' katılmasını sağlamalı.

- NATO üyesi olmayan, ancak AB üyesi olan dört ülkenin, NATO'da sahip olduğu imkanlara, Türkiye de AB ordusu içinde sahip olmalı. Örneğin, AB askeri karargahında Türk subayları da bulunmalı.

- AGSK'nın "Katılımcılar Komitesi"nin rolü güçlendirilmeli ve krizlerde bu komite erken devreye girerek, karar öncesi çalışabilmeli.