Ankara Ticaret Odası (ATO), çalışmak için iş bulamayan bazı vatandaşların, "anlaşmalı evlilik", "anlaşmalı boşanma" gibi akıl almaz yollara başvurarak, devletin sosyal güvenlik kuruluşlarından maaş bağlatıp, geleceklerini garantiye almaya çalıştığını ortaya koydu. ATO, "Krizde Nasıl Davrandılar" araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Araştırmada, sosyal güvenlik şemsiyesi altına girmek isteyen bazı vatandaşların bu amaç için her yolu denediğini ortaya koydu.

Odanın araştırmasında, farklı güvenlik kurumları arasındaki koordinasyonsuzluğu fırsat bilerek, kendilerine ya da yakınlarına dul ve yetim aylığı bağlatarak devleti milyarlarca lira zarara uğratan vatandaşın kimi zaman severek ayrıldığı, kimi zaman da anlaşarak evlendiği kaydedildi. Araştırmada, yasaya göre erkek yetim ve öksüzlerin 18 yaşına kadar, tahsilleri devam ediyorsa 25 yaşına kadar, kız yetim ve öksüzlerin evlenmemek koşuluyla ölene kadar maaş alabildiğine dikkat çekilerek, bu haktan yararlanmak için vatandaşlardan bazılarının ilginç yöntemlere başvurduğu kaydedildi.

Çift maaş alanlar bile var

Araştırmada hiçbir işte çalışmayarak merhun babasının Emekli Sandığı'ndan kalan maaşı, merhum annesinin SSK'dan kalan maaşı ile gül gibi bir hayat geçirenlerin de hayli yüksek sayıda olduğu belirtiliyor. Bu tür yollarla devletin milyarlarca lira kayba uğradığına dikkat çekilen araştırmada, bu tür kayıp ve kaçaklar "pembe hayalin kara delikleri" olarak tanımlandı. Araştırmada, Emekli Sandığı'ndan 2001 yılında bir önceki yıla göre dul ve yetim aylığı alanlarda yüzde 20.3 (nüfus artışı yüzde 1.8) ile patlama yaşandığına dikkat çekildi.

Bağ-Kur'dan maaş bağlanan hak sahiplerinden 433 binin kadın olduğu, bunların 100 binin malulen emekli, 333 binin dul ve yetim olduğu belirtilen araştırmada, Bağ-Kur aylığı alan erkeklerin sayısının sadece 57 bin 816 kişi olduğu belirtildi. 2000 yılında 131 bin 814 olan boşanma davalarına karşılık, 2001 yılında bu rakamın 150 bin sayısına ulaştığına dikkat çekilen araştırmada, kocasından anlaşmalı olarak boşanıp, merhum annesinden ya da babasından emekli maaşı bağlatan kadınların sayısının kriz döneminde azımsanmayacak ölçüde arttığı vurgulandı.