Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Engin Arık, Nükleer Enerji Santralleri'nde uranyumun yerine kullanılabilecek olan toryumun, 21. yüzyılın en stratejik maddesi olacağını söyledi. Türkiye'nin kesin 380 bin ton, tahminen 800 bin tonluk rezervle dünyada ikinci sırada olduğunu belirten Prof. Arık, "Japonya, elinde hiç toryum bulunmamasına rağmen, toryumla çalışacak nükleer enerji santrlallerine yönelik çalışma yapan üç ülkeden biri. Türkiye'de ise bu alanda ki bilimsel araştırmalar desteklenmiyor" dedi.

12 Avrupa ülkesi çalışıyor, Türkiye uykuda

Arık, toryumla ilgili olarak çalışma yapan İsviçre'deki CERN labaratuarında aralarında Yunanistan'ın da bulunduğu 12 Avrupa ülkesi olmasına rağmen Türkiye'nin yer almadığını söyledi. Burada yer alabilmek için Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) ile çaba gösterdiklerini belirten Arık, "CERN'deki çalışmalara katılan ülkeler, bilimsel araştırmalara ayırdıkları kaynaklarla yapılan araştırmalara katılıyorlar. Ancak Tükiye'de bugüne kadar bilimsel araştırmalar önemsenmediği için CERN'e kimseyi gönderemedik" dedi.

İlk santral 2005'te hazır

Arık, dünyada 12 Avrupa ülkesinin ortaklaşa yürüttüğü çalışmalar dışında, ABD ve elinde hiç toryum bulunmayan Japonya'da da toryumlu nükleer santral çalışmalarının devam ettiğini kaydetti. CERN'de üretilen santralin 2005 yılına kadar tamamlanacağını belirten Arık, "Eğer CERN'de yapılan çalışmalara katılabilirsek, Türkiye'de çok daha iyisini üretebiliriz" dedi.

Türkiye'nin sahip olduğu toryumu kullanabilmesi için en az bin 200 bilim adamına ihtiyacı olduğunu dile getiren Arık, "Bugün Türkiye'de bu alanda çalışan insan sayısı yaklaşık yüz kişi. Türkiye için eleman yetiştirmek şu an için en önemli konu.

Ancak TÜBİTAK'ın bürokrat tavrını bırakıp bilime destek olması gerekiyor. Ayrıca özel teşebbüsün de desteğine ihtiyacımız var" şeklinde konuştu.

Arık, her geçen günün kayıp olduğunu da kaydederek, şunları söyledi :

"Eğer toryum kullanıma sokulabilirse Türkiye elektrik üretmek için petrol ya da doğal gaz satın almak zorunda kalmayacak. Isınma ihtiyacımız için yer altındaki yaklaşık 900 bin tonluk toryum ile ürettiğimiz elektriği kullanabiliriz."

380 bin ton rezervimiz var

Araştırmalara göre Nükleer Enerji Santralleri'nde kullanılabileceği 1993 yılında kanıtlanan toryumun bugüne kadar dünyadaki kesinleşen miktarı, 1 milyon 754 bin ton. Bu miktarın 380 bin tonu Türkiye'de bulunuyor. Dünya'daki toplam toryum miktarı ise 4 milyon 106 bin ton olarak tahmin ediliyor.

Türkiye tahmini olarak sahip olduğu 880 bin tonluk rezerv ile 1 milyon 306 bin tonluk rezerve sahip Brezilya'dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Enerji dışında elektronik tüpler, kimya endüstrisi, özel optik cam üretimi ve dişçilikte kullanılan toryumun kilogram fiyatı ise Madek Tetkik Arama (MTA) verilerine göre 80 dolar. Yani Türkiye'nin sahip olduğu toryumun toplam değeri yaklaşık 70 trilyon 400 milyar dolar. Bu rakam ise Türkiye'nin iç ve dış borçlarının toplamı olan yaklaşık 200 milyar doları 350 kez ödeyebiliyor.

1 ton toryum = 1 milyon varil petrol

Toryum özellikle enerji üretiminde kullanılabilir olması nedeniyle Türkiye'nin enerji konusundaki bir çok problemine çare olabilecek. Türkiye'de şu anda kullanılan ve kömür gibi madenlerle çalışan termik santraller oluşturduğu kirlilik problemleriyle sorun olmaya devam ediyor. Hala tartışmaları süren uranyum ile çalışan nükleer santraller ise Çernobil örneğinden sonra soru işaretlerine neden olmayı sürdürüyor. Toryum ise sahip olduğu özellikleriyle, uranyuma dayalı nükleer enerji üretiminin yerini tutabilecek. Prof. Dr. Arık, toryumun nükleer santrallerde kullanılmasıyla, çernobil gibi muhtemel kazaların asla tekrar etmeyeceğini kaydediyor. Toryumla çalışan nükleer santrallerle radyoaktif kalıntının ise minumum derecede olduğunu belirterek, uranyumla çalışanlar gibi çevrenin kirlenmesine yol açmadığını dile getiriyor. Bugün Dünyada savaşlara neden olan petrolün 1 milyon variliyle elde edilebilen enerji, sadece 1 ton toryum kullanılarak üretilebilecek.