İnternete girip aradığınız bilgiye ulaşabiliyorsunuz. Hem de ücretsiz. Ancak, bu sitelerin belli başlı giderleri var. Bedavacılık nereye kadar devam edecek? Bunu zaman gösterecek. İnternette içerik hizmeti veren yayıncılar/portallar, bir şekilde verdikleri hizmetin karşılığını almak istiyorlar. Bunun için de çeşitli çözüm yolları deneniyor. BT.Net adlı sitede yapılan bir ankette "İnternette hangi tür içeriğe para ödersiniz?" sorusuna katılımcıların yüzde 55,91'i "İçeriğe para ödemem" cevabını vermişti. Bu tablo gösteriyor ki, internette yayıncılık yapan ve bu sektörde hizmet veren kuruluşlar, hizmetlerinin karşılığını almak için daha çok bekleyecekler. Türkiye'de internet nüshasını ücretli hale getiren ilk gazete Cumhuriyet. Gazete internetten okuyan abone sayısını (çok az olsa gerek) vermekten kaçınıyor.

İlk ücretli site Cumhuriyet

Cumhuriyet'in Teknik Koordinatörü Ahmet Korulsan, Turk.Internet.com'da yayınlanan bir röportajında, gazetenin internetten ücretsiz sunulduğu dönemde günlük 10 bin ziyaretçi sayısı bulunduğunu, ücretlendirmeden sonra ise bu sayının düştüğünü söylüyor. Korulsan'ın açıklamalarına göre, gazeteye daha çok kurumlar üye ve yıllık 50 dolarlık ücret onları zorlamıyor. Kurumdan kasdın kamu kuruluşları olduğu tahmin ediliyor. Cumhuriyet'i internetten okumak için, aylık 5, 3 aylık 14, 6 aylık 27 ve yıllık 50 dolar ödemeniz gerekiyor.

Radikal'de ücretsiz üyelik

Radikal gazetesi, internette ücretsiz üyelik sistemi ile çalışıyor. Gazetenin içeriğine ulaşmak için kişisel bilgilerinizi girerek üye olmanız gerekiyor. Bu bilgiler, reklam verenne ziyaretçi profili sunmak için kullanılıyor. Bir başka deyişle, Radikal'i netten okumanın bedeli, kişisel bilgilerini vermek. Diğer yandan Hürriyet, Milliyet, Yeni Şafak gibi gazeteler ise internet baskılarını hala ücretsiz sunuyor.

Turk Nokta Net ücretli

Türkiye'de sunduğu içeriği ilk kez ücretlendiren portal Turk Nokta Net. Aylık 750 bin ziyaretçisi bulunan portalin ücret ödeyen 4 bin abonesi bulunuyor. Bu rakam çok az olmasına rağmen şirketin Genel Müdürü Ziya Erdem, "İnsanların içeriğe ücret ödeyebileceklerini gördük. Bu bizim için önemlidir" diyor. Portalde üç kademeli abonelik sistemi bulunuyor. Aylık 4, 15 ve 24 milyonluk paketlerle farklı içeriklere ulaşmak mümkün oluyor. Portallerin ücretli abonelik sistemine geçmek istemeleri çok fazla giderleri olduğu için normal. Ancak, Türkiye buna hazır gözükmüyor.

Ücretlendirmede taktik hata

İçerik ücretlendirilmesinde taktik bir hata yapılıyor. Örneğin Cumhuriyet'in sitesine girdiğinizde o günkü manşetin ne olduğunu öğrenmenize bile imkan yok. Hemen karşınıza kullanıcı adı ve şifre soran bir bölüm çıkıyor. Oysa aynı gazetenin manşetinin ne olduğunu, hattı birinci sayfasındaki tüm başlık ve spotları, TV ve radyoların sabah programlarından ve basın özeti veren sitelerden takip edebiliyorsunuz. Bu bir çelişkidir. İçeriğini ücretli hale getiren bir kurum (gazete, dergi, portal vb.) sunduğu içeriğin bir özetini sitesinde yayınlamalı, daha fazlasını okumak isteyen veya geriye dönük olarak sitenin arşivinde arama yapmak isteyenlere abone olma koşulu getirmelidir.

Yurtdışındaki okurlar potansiyel abone

İnternette içeriğe ücret ödeyecek potansiyel kullanıcılar, yurtdışında bulunan Türklerdir. Bir gazetenin basılı nüshasına abone olduğunda, gazetesi posta ile 3-5 gün sonra eline ulaşacak bir okuyucu, gazetesini internette günügününe takip etmek için ücret ödeyebilecektir.

Gazeteni kendin bas!

Hem gazeteler hem de okuyucular için kolaylıklar getiren bir metod var. Sayfaları internete, PDF dökümanı olarak, basılı gazetenin tasarımıyla yüklemek. Böylelikle gazeteler, web tasarım ve güncelleme iş yükünü hafifletebilir. Okuyucular da, gazetelerini basılı nüsdadaki tasarımla, okuma ve dilediğinde (biraz küçük boyda da olsa) yazıcıdan basma imkanı elde edebilir. Bu yöntemi halen Türkiye'de Sabah, Günaydın, FotoMaç uyguluyor. Ücretli olan bu sistemde, PDF dökümanlarından "Kendi gazeteni kendin bas!" seçeneği sunuluyor. Sabah Grubu, ücretlendirmede, Euro'yu esas alıyor. Örneğin Sabah'ı Günaydın ve Sabah Pazar'la birlikte okumanın bedeli aylık 13 Euro. Bu rakam ortalama 17 milyona karşılık geliyor.