Avrupa Parlamentosu (AP), Yeşiller Grubu üyesi İsveçli Per Gahrton tarafından hazırlanan Güney Kafkasya Raporu'nu ve bu rapor bağlamındaki karar tasarısını oy çoğunluğuyla onayladı. Kararda, Avrupa Parlamentosu'nun sözde soykırımı tanıyan ve Ankara'nın da tanımasını isteyen 1987 kararı hatırlatılıyor. Ayrıca, Türkiye'den, Avrupa ile bütünleşme arzusuna uygun adımlar atması istenirken, uzlaşma temeli oluşturma çağrısı da yapılıyor. Bu paragrafı değiştirmek ve soykırım iddialarını belgeden çıkarmak amacıyla İngiliz liberal parlamenter Andrew Nicholas Duff tarafından sunulan öneriyle ilgili oylamada 502 parlamenter oy kullandı. Bu öneri 391'e karşı 96 oy ile reddedilirken, 15 parlamenter çekimser kaldı. Avrupa Parlamentosu'nun aylık olağan kısa oturumunda, Türkiye'yi yakından ilgilendiren Avrupa Birliği-Güney Kafkasya ilişkilerini irdeleyen raporla, Türkiye'de demokratikleşme konulu görüşmeler sona erdi. Raporu kaleme alan İsveçli parlamenter Per Garhton, Türkiye'nin Ermeni halkına yönelik soykırım işleyip işlemediğinin net ve açık olmadığını belirtti. Ancak Garthon, raportör Liberal Demokrat Grubu üyesi Andrew Duff ile Türkiye eski rapörtörü Alain Lamassoure'un, soykırım ifadesini çıkartmaya yönelik sundukları değişiklik önergesine de karşı çıktı. Uluslar Avrupası Grubu üyesi Danimarkalı parlamenter Morgen Camre ise Andrew Duff'ın sözde Ermeni soykırım ifadesini kaldırılmasını öngören değişiklik önergesine destek vererek Avrupa Birliği'nin tarihin yargıcı olamayacağını vurguladı.

Bununla birlikte Türkiye'de demokratikleşme konulu oturumda da parlamenterler ifade özgürlüğü ile insan hakları konusunda Türkiye'nin eksikliklerinin bulunduğunu hatırlatarak idam cezasının mutlaka kaldırılması gerektiğini vurguladılar.

Ayrıca azınlıkların haklarının Anayasa teminatı altına alınması gerektiğini savunan parlamenterler, Ankara'nın henüz Kopenhag kıstaslarını yerine getirmediğini ifade etti.

Daha önce de tanınmıştı

Avrupa Parlamentosu, son olarak 2000 yılının Kasım ayında, Fransız Hıristiyan Demokrat Philippe Morillon tarafından hazırlanan Türkiye Raporu'na, sözde soykırım iddialarını sokmuştu. Avrupa Parlamentosu kararına giren paragrafta şu ifadeler yer almıştı: "Avrupa Parlamentosu, Türk hükümetini ve TBMM'yi, Türk toplumunun önemli bir kesimini oluşturan Ermeni azınlığa desteği artırmaya, bu çerçevede, modern Türk devletinin kurulmasından önce Ermeni azınlığın maruz kaldığı soykırımı resmen tanımaya davet eder."

AP KARARININ YAPTIRIM GÜCÜ

Avrupa Parlamentosu'nun kararlarının yaptırım gücü bulunmuyor. Parlamento, siyasi amaçlarla tarihi gerçekleri saptıran bu tür kararlar ile başta Türkiye'de olmak üzere, kamuoyları gözünde saygınlık yitiriyor. Avrupa Parlamentosu, 15 ülkenin toplam 626 seçilmiş parlamenterinden oluşuyor ve dünyanın en büyük parlamentosu olarak ağırlık kazanıyor. Belgeleri ve kararları, dünya çapında "dayanak" gösteriliyor, bunlardan alıntılar yapılıyor. Türk diplomatik kaynaklar, Avrupa Parlamentosu'nun bu kararının, "Türkiye'de, AB konusunda gergin bir ortam yaşanırken" ilişkilere zarar vereceğini ve olumsuz etki yapacağını belirtiyorlar. Türkiye'nin AB üyeliği gündeme geldiği zaman, Avrupa Parlamento'ndan onay istenecek.