Daha önce de yazdığımız gibi, Anayasa Mahkemesi, sosyal güvenlik yasalarının emekliliğe kademeli geçişe ilişkin hükümlerini 23.11.2001 tarih ve 24592 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Kararı ile iptal etmiştir. Sözkonusu Kararda da belirtildiği gibi, bu tarihi izleyen 6 aylık süre içerisinde yeni geçiş hükümlerini içeren yasal değişikliklerin yasakoyucu tarafından yapılması zarureti bulunmaktadır. Bu görevin yasal süresi içerisinde, yani 23 Mayıs 2002 tarihine kadar yapılacak düzenlemeyle yerine getirileceği umuluyor. Çalışan bireylerin gelecekleri hakkındaki bilgilenme eksiklik ve belirsizliğinin giderilmesi için bir aydan az bir süre kaldı.

4447 sayılı Kanun ile Sosyal Sigortalar Kanunu'na eklenen Geçici 81/B bendinin bütün fıkralarıyla aynı maddenin C bendinin (b) fıkrası, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Bilindiği gibi, 4447 sayılı Kanun'un 17. maddesi ile 506 sayılı Kanuna eklenen geçici 81. maddenin (B) bendinde, 08.09.1999 tarihinde sigortalı hizmeti bulunan ve emekliliğine 2 yıldan fazla kalanlar için, sigortalılık süresine bağlı olarak emekli olabilecekleri yaş ve prim ödeme süreleri kadınlar ve erkekler için ayrı ayrı düzenlenmiştir. Açılan iptal davası sonucunda Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan değerlendirmede, "Sigortalı olarak çalışanların yaşlılık aylığından yararlanabilmeleri için, sigortalılık süresi, yaş ve ödenmesi gereken prim konusunda (B) bendinde yapılan kademeli geçişe ilişkin düzenleme, makul, adil ve ölçülü olmadığından Anayasa'nın 2., 5. ve 60. maddelerine aykırıdır. Kuralın iptali gerekir." denilmek suretiyle 08.09.1999 tarihinden önce sigortalı hizmeti bulunan ve emekliliğine 2 yıldan fazla kalanlardan sigortalılık süresi 10 yıldan fazla olan kadınlar ile 15 yıldan fazla olan erkek sigortalılarla ilgili düzenlemeler, Anayasa'ya aykırı bulunarak iptal edilmiştir. Geçici 81/C-b.maddesi hükmü de Anayasa'nın 2. ve 5.maddelerine aykırı bulunarak iptal edilmiştir. Bu yazının sınırları içerisinde diğer yasaların kademeli geçişe ilişkin hükümlerinden bahsetmek mümkün olmamıştır.

Eğer anayasal süresi içerisinde, yani 23.05.2002 tarihine kadar, yeniden emekliliğe kademeli geçişe ilişkin düzenlemeler yapılmazsa ne gibi sorunlar doğabilecektir? Ana sorun budur, kanımca. Çünkü 23.05.2002 tarihine kadar Geçici 81. maddenin hükümlerinin geçerliliğinde kuşku yok. Sözkonusu tarihe kadar, TBMM tarafından Anayasa Mahkemesi'nin İptal Kararı da dikkate alınarak yeni bir kanun çıkarılması durumunda herhangi bir sorun kalmayacak; anılan madde kapsamına giren sigortalılar, çıkarılan bu Kanun hükümlerine göre emekli olabileceklerdir. Ancak Kanunkoyucu bir düzenleme yapmazsa, ne olacak ? Burada hemen Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 4447 sayılı Yasa ile değişik 60/1-A. maddesi hükümlerinin işlemeye başlayacağını savunmak mümkün değildir. (Ancak Bağ-Kur sigortalıları için aynı sonuca varmak mümkün görülmemektedir. Bu konuyu sonra ele alacağız.)

Bilindiği gibi, değişik 60/1-A.maddesinde, "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (8.9.1999) sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayan kadın sigortalıların 58, erkek sigortalıların ise 60 yaşında ve 7000 gün prim ödeyerek" emekli olabilecekleri belirtilmiştir. Hak kaybına uğramaları halinde, SSK sigortalıları, anılan hükmün kendilerini kapsamadığını öne sürerek yargıda dava açabilecekler ve 4447 sayılı Yasa ile değişiklik yapılmazdan önceki hükümlere göre emekliliklerini isteyebileceklerdir. Çünkü emekliliğine 2 yıl ve daha az kalanlara önceki hükümlerin uygulanacağı düzenlenmiş ve Anayasa Mahkemesince de iptal edilmemiştir. Bu durumda hakim, talep gibi yahut yasakoyucu gibi yeni ilkeler koyarak kararını verebilecektir.

Emekliliğe kademeli geçiş dahil, bütün çalışma ve sosyal güvenlik mevzuatı düzenlemelerinin gerçekleştirilmesi acil nitelik kazanmıştır. SSK, Bağ-Kur ve İŞKUR'un teşkilat yapılarını düzenleyecek yasalar bile çıkarılamadı, henüz. Belirtilen yasal düzenlemelerin yapılması için TBMM'nden çok gayret bekliyor, halkımız, iktidarı ve muhalefetiyle bütün milletvekillerinden. Dünya ekonomisi içerisinde rekabet edebilir üretimi, sürdürülebilir bir şekilde oluşturması gereken iş ve sosyal güvenlik mevzuatının bir an önce çıkarılması gerekiyor. Bu nedenle yeni yüzyılın çalışma ve sosyal güvenlik dokusunun oluşturulmasına yoğun gayret gösterilmelidir.

TAHSİN SINAV

Künye

Temsilcilikler

ReklamTarifesi

AboneFormu

MesajFormu