Dünya basını, Türkiye'de Meclis'in 62 bin Amerikan askerinin Türk topraklarını kullanmasını reddeden kararını tartışıyor. Financial Times'ın haberinde, "Türkiye'deki oylama, ABD'yi savaş stratejisini gözden geçirmeye zorluyor" başlığı kullanıldı. Gazete, "ABD, Irak'a yönelik olası saldırıdaki seçeneklerini gözden geçiriyor" diye yazdı ve paketin reddi ve AK Parti lideri Tayyip Erdoğan'ın değerlendirmelerinin, Pentagon'un, tank ve zırhlı personel taşıyıcılarıyla yüklü gemileri Kuveyt'in güneyine yönlendirmesine yol açabileceği aktarıldı.

Savaş ertelenebilir

Gazete, "Daha fazla gecikme, Amerika'nın elini zorlayacak. Uzmanlar, 4. Piyade Tümeni'nin silahlarını indirmenin en az 2 hafta alacağını hesaplıyor. Bu da, Mart ayı ortasında operasyon yapma seçeneğinin önünü kapatıyor" diye devam etti.

Gazete, Amerikan birliklerinin tankların tam desteğinden yoksun olmasının, savaşı uzatacağını, Amerikalı yetkililerin, Türkiye üzerinden kuzey cephesi açılması planının, yeniden oylamaya sunulursa kabul edileceğine inandığını yazdı.

Maliyeti Kuzey Cephesi

Times gazetesinde "Türkiye'deki oylama Amerika'ya, kritik kuzey cephesine maloldu" başlıklı haber yeraldı. Times, "Amerika'nın en yakın NATO müttefikinin kararı, Saddam Hüseyin rejimine karşı kuzeyden cephe açma planlarını ciddi biçimde zorlaştıracak" diye yazarken, "Ardarda ültimatomlar ve Amerikalı yetkililerin, Türkiye'nin ekonomik tazminat paketini artırmak için oylamayı geciktirdiği yolunda kamuoyu önünde yaptıkları şikayetler, çok kötü etki yaptı" ifadelerini kullandı. Times, "Hans Blix'in yeni raporu ve Ankara'daki muhtemel bir ikinci oylama beklenirken, Bush ve Tony Blair'i zor bir hafta bekliyor" dedi. Times'ın yorum sayfalarında Türkiye'de meclisten çıkan kararla ilgili bir karikatür de yer aldı. Karikatürde, Amerikan ve İngiliz bayraklı tanklarının önünü Türkiye bayrağı açarak kesen bir adam çizildi.

Türkiye'siz cephe

Guardian gazetesinde yer alan haberde ise, "Türkiye, ABD askerleriyle ilgili kararını geciktirdi" başlığı kullanıldı. Guardian, Amerikalı yetkililerin Türkiye'nin desteği olmadan da Kuzey Irak'ta cephe açılabileceğini düşündüğünü ama bu cephede savaşacak güçlerin daha hafif ve sayıca az olacağını kaydetti.

Parayla her şey satın alınamaz

Almanya'da yayınlanan Frankfurter Rundschau, "Amerikan Başkanı Bush, kendini, bölgedeki en önemli ve güçlü müttefiki tarafından hayalkırıklığına uğratılmış olarak görüyor" diye yazdı. Avusturya'da yayınlanan Die Presse gazetesi kararı "cesaret" sözüyle değerlendirdi. Gazete, "Ankara'nın kararı cesurdu. Milyarlarca dolarla bile, herşeyin satın alınamayacağını gösterdi" diye yazdı. Berliner Zeitung gazetesi de oylamanın, ABD'nin Irak'a karşı savaş hazırlıklarına ciddi darbe vurduğu görüşüne yer verdi.

Le Figaro: Bush'un Türkiye yenilgisi

Fransa'da yayınlanan gazeteler, Irak ile ilgili tezkereyi TBMM'nin reddetmesine geniş yer verdiler. Le Figaro, ''Bush'un Türkiye yenilgisi'' başlığıyla verdiği haberde, ''Bush yönetiminin karşılaştığı zorlukların giderek arttığı'' yorumunu yaptı. Gazete, ABD'nin müdahaleyle ilgili planlarını gözden geçirmek zorunda kaldığını belirtti. Liberation ise, ''Ankara, ABD'ye hayır dedi'' başlığıyla verdiği haberde, TBMM'nin tezkereye reddetmesinin, AK Parti içinde de sorun yarattığı iddia edildi.

''Amerika'nın savaş planı baltalandı''

Alman Die Welt gazetesi, karar ile ''ABD'nin Irak için yaptığı olası harekat planının baltalandığını'' yazdı. Yorumda, Amerika'nın, Türkiye'den Irak'a cephe açarak, Irak birliklerini bu bölgeye çekmek ve böylece ülkenin güneyinde daha savunmasız kalacak Basra kentini ele geçirmek ve Bağdat'a doğru rahatça ilerlemek istediği belirtildi. Amerika'nın Kuzey Irak'a havadan indirme yapabileceği, ancak bunun daha riskli olacağı görüşüne yer verilen yorumda, bölgedeki az sayıdaki ABD askerinin Irak'ın saldırısına maruz kalabileceği ifade edildi.

George Bush için kötü bir haftasonu

Belçika'nın Le Soir gazetesi, manşetinden verdiği haberde, ''Bush için kötü bir haftasonu'' başlığını kullandı. Ankara ile ''sabırlı pazarlıklar'' yapan ABD'nin, ''beklenmedik şekilde'', TBMM'nin kararı karşısında şaşırdığını ifade etti. Gazete, karar üzerine, ''ABD'nin askeri stratejik planlarının çöktüğünü'' yazdı. La Derniere Heure gazetesi de, ''dünyanın en güçlü ülkesi ABD'nin görüşlerini başkalarına kabul ettirmekte zorlandığını'', ''ABD'nin BM ve NATO bünyesinde yaşadığı sorunlara, Türkiye'nin tavrının da eklendiğini'' yazdı.

ABD halkından destek mesajları

Tezkerenin kabul edilmemesinin ardından, bazı ABD vatandaşları TBMM'nin tavrını destekleyen mesajlar gönderdi. Missouri'den Kevin Chestnut'ın, ''Türk halkına açık mektup'' başlıklı mesajda, ''Bush'un savaşı için askerlerin üslenmesi reddedildiği için teşekkürler'' denildi. Mesajda, Türk halkının ABD'nin tavrına karşı çıkarak, uluslararası hukukuun güçlendirmeye devam etmesi talebi yer aldı. Sebastopol CA'dan Deborah Dobish'in mail'inde ise ''Türk parlamentosuna, cesareti için minnetimi sunmak isterim'' denildi.

ABD 'B planı' için önce bekleyecek

ABD televizyonlarında konuşan yorumcular, ''Bush yönetiminin B planını uygulamadan önce Türkiye'nin son kararını bekleyeceğini'' söylediler. B planıyla ilgili hazırlıklarının tamam olduğunu savunan Lexington Enstitüsü uzmanı Loren Thompson'a göre, ''ABD öncelikle K. Irak'taki bazı pistleri, helikopterlerle küçük askeri birlikler indirerek denetim altına alacak, daha sonra ''C-17 Globemaster III'' nakliye uçaklarıyla buralara 5 bin asker sevkedecek.'' General Joseph Ralston ise ''kuzey cephesi seçeneği olmadan işlerin çok daha güç olacağını'' söyledi.