YAKUP BULUT / ANKARA
Sağlık Bakanlığı 3 Ağustos'ta Kayseri'de Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Gevher Nesibe Hastanesi Prematüre Servisi'nde meydana gelen bebek ölümlerinin, bebeklerin beslenmesinde kullanılan TPN (Total parenteral nütrisyon) solüsyonun yol açtığı "gram negatif" bakterisinden kaynaklandığını açıkladı. Bakanlığın ölümleri araştırmak üzere oluşturduğu 5 kişilik inceleme komisyonu, solüsyonların elde hazırlanmasının hastane enfeksiyonuna neden olduğunu rapor etti.

Bir kuvöze birkaç bebek koyuldu

Hastane ünitesinde otomatik 'compounder' cihazı ile hazırlanan TPN solüsyonlarına prematüre servisinde tezgah üzerinde hemşireler tarafından elle lipid solüsyonu eklendiği kaydedilen raporda, hastanenin sevk edilmesi mümkün olmayan kritik bebekleri de servise mecburen kabul etmesi ve bir küvözde birden fazla bebek yatırması da enfeksiyon sebebi olarak gösterildi.

Hastanenin bölgedeki tek referans hastane olması nedeniyle, çevre illerden yoğun bir hasta akışıyla karşı karşıya olduğu, bu gerekçe ile serviste bir küvözde birden fazla bebek yatırıldığı saptandı. Hastanenin maksimum yatak kapasitesi 52 olan yenidoğan servislerinin son iki gündür 87 hastaya bakım vermek zorunda kaldığı, gündüz ve gece 20 bebeğe bir hemşire düşecek şekilde hizmet verdiği tespit edildi. Yaklaşık 10 metrekarelik odalarda altı veya daha fazla sayıda bebeğin kotlarda birarada tedavi edildiği belirtilirken, komisyonun devam eden çalışmalar çerçevesinde büyük olasılıkla salgının prematüre servisinde TPN'lere elle yapılan ekleme lipid solüsyonundan kaynaklandığı görüşüne vardığı açıklandı.

Ülke genelinde aynı tehlike

Komisyon raporunda bebeklerin beslenmesi için kullanılan yöntemin Türkiye genelinde aynı olduğuna dikkat çekilerek, "Ülke genelinde hazırlanma aşamasında kontamine olan TPN solüyonlarına bağlı olarak yaşanmakta olan hastane infeksiyonu salgınlarının önlenebilmesi için öncelikle bu solüsyonların tüm hastanelerde uygun ortamlarda otomatik compounder cihazları kullanılarak hazırlanması zorunlu hale getirilmeli, bir sonraki basamakta ise tüm parenteral solüsyonların merkezi hastane eczanelerinde hazırlanarak dağıtımının yapılması ile ilgili alt yapı oluşturulmalıdır" denildi.

Gevher Nesibe Hastanesi Prematüre Servisi'nde yatmakta olan 38 bebekten dokuzunda apne, abdominal distansiyon, hipotansiyon, dolaşım bozukluğu ve hipotermi gibi ağır klinik bulguların ortaya çıktığı, bu bebeklerden altısının ilk bulguların ortaya çıkışını takiben 12 saat içinde öldüğü saptandı. Komisyon ayrıca raporunda gerekli şartlar temin edilene kadar hastane yeni doğum servisinin kapatılmasını istedi.

Gram Negatif bakterisi nedir?

Gram negatif bakteriler, vücuda girdiğinde, genel bir enfeksiyona yol açarak, organ yetmezliğini ve sonrasında ölüme yol açıyor. Yetişkin insanlarda görüldüğünde olumsuz etkileri çok düşük olan gram negatif bakteriler, annesinden yeterince antikor alamamış ve bağışıklık sistemi yeterince gelişmemiş olan prematüre bebeklerde ölüme varan tehlikelere yol açabiliyor.

'Yanlış bebek' iddiasından vazgeçti

Erciyes Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Yenidoğan Servisi'nde ölen 6 bebekten birinin babası olan Ömürlü Orhan, kendisine yanlış bebek verildiği iddiasından vazgeçti. Yozgat'ın Boğazlıyan İlçesi'ne bağlı Dereçepni Köyü'nde oturan Ömürlü Orhan, kendisine ölen bebeklerin cesetlerinin fotoğraflarının gösterildiğini ve bebek cesetlerinde yanlışlık olmadığına inandığını belirtti. Eşi hastanede doğum yaptıktan sonra bebeğin 16 gün kuvözde kaldığını anlatan Orhan, şöyle devam etti: "Cesedi alıp köyümüze götürmüştük. Cesedi yıkayan kadınlar, bebeğin erkek olduğunu söylediler. Buna rağmen, olayın şokuyla sağlıklı düşünemediğimiz için cesedi bozulmaması düşüncesiyle toprağa verdik. Bebeğimin morgda çekilmiş fotoğrafını gördükten sonra yanlışlık olmadığına kanaat getirdim. Şikayetçi olmaktan vazgeçtim."