"Düşünce ve ifade özgürlüğü"nün önündeki en büyük engel olan TCK 312/2. maddesindeki "Halkı kin ve düşmanlığa açıkça tahrik" suçunun, eski Yunan'a kadar uzandığı bildirildi. Marmara Üniversetisi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Gökçen, "Halkı Kin ve Düşmanlığa Açıkça Tahrik Cürmü (TCK 312/2)" adlı kitabında, antik Yunan düşünürlerinden Sokrates'in de, "ortaya attığı fikirlerle gençliği yoldan çıkarmakla" suçlandığını belirtti.

Gökçen, şimdiye kadar yapılan TCK tasarılarında 312. madde ile ilgili yapılan düzenlemelerin, bugünkü hükmü aratacak nitelikte olduğunu kaydederek, "Halkı kin ve düşmanlığa açıkça tahrik" cürmü konusunda Türkiye'de bilimsel nitelikte bir çalışmanın yapılmadığına da dikkat çekti.

Gökçen, düşünce hürriyetinin "insanın bilgi kaynaklarına özgürce ulaşarak serbestçe fikir edinebilme, edindiği fikir ve kanaatlerinden dolayı da kınanamama ve bu edindiği fikirleri açıklayabilme, yayabilme imkan ve serbestliği" olduğunu bildirdi.

Şiddeti tavsiye veya övme

Gökçen, düşünce özgürlüğünü kısıtlamada Strasbourg denetim organlarının ortaya koyduğu sınırlandırma kriterlerine ilave olarak getirilebilecek yegane ölçütün, açıklanan düşünce ya da ifadenin bizzat kendisinin şiddet içermesi, şiddeti tavsiye etmesi veya övmesi olduğunu belirtti.

Gökçen, şunları kaydetti: "Kin ve düşmanlığa tahrik, 312. maddenin 2. fıkrasında sayılan grupların, birbirine karşı kin ve düşmanlık beslemelerini isteme anlamına gelir. Fakat suçun oluşması için tahrikin, belirtilen grupları karşı karşıya getirmiş olması aranmaz. Suç, aleni tahrikin yapıldığı anda gerçekleşir. Kin ve düşmanlığa tahrik boyutu aşılıp Türk halkı birbirini öldürmeye yönlendirilirse, TCK madde 149 uygulanır."