Avrupa Birliği'ne uyum yasalarıyla ilgili yapılan "yasal çalışmalar" için 7. Uyum Paketi'ni, Bakanlar Kurulu manalı bir tavırla, Erzurum Kongresi'nin akdedildiği salonda imzalaması takdire şayan bir hükümet icraatıdır. (Hem de muhalefetin statükoya saplandığı bir ortamda...)

Lozan'dan bugüne 80 yıl geçti.

Daha dördüncü yılında (1927'de) CHF(Cumhuriyet Halk Fırkası) yaptığı "inkılap"larla övünüyordu.

Bunu Batılılar da takdir ediyordu.

Hem mebus, hem de "başyazar" olan Mahmut Soydan bakınız (Milliyet'te) ne diyordu bu konuda:

"Laikliği tamamiyle kabul eden hangi millet vardır?"

Bunda muvaffak olan Türk milletidir.

Monsiuer Edvard Erueau (Edvar Eriyo) baş yazarımıza memleketimizdeki faaliyeti özel bir ilgi ile takip ettiğini söylüyor.

Başyazarımız Siirt Mebusu Mahmut Bey, Sovyet Rusya'nın onuncu yıldönümü münasebetiyle geçenlerde Moskova'da yapılan merasimde bulunduktan sonra diğer Avrupa merkezlerine giderek tetkiklerde bulunmak istemiştir. Mahmut Bey, bu maksatla Berlin ve Londra'ya gittiği gibi Paris'e de azimet etmiş ve orada birçok siyaset adamı ile beraber (Puankare) Kabinesi'nin Maarif Nazarı Monsieur (Eriyö) ile bir mülâkat yapmıştır.

Başyazarımızın Paris'ten telgrafla gönderdiği bu mülâkatı aşağıya alıyoruz:

Paris-2 (Başyazarımızdan) Mösye Eriyö ile görüştüm. Maarif Nezareti'ndeki makamında beni büyük bir nezaketle kabul eden Fransa'nın sabık Başvekili ve bugünkü Maarif Nazırı, kendisine sorduğum sorulara kısa ve açık cevaplar verdi. Seyahatım esnasında görüştüğüm bazı siyaset adamlarının, bugünkü uluslararası durumun birkaç ay öncesine nisbetle vahim bulunduğu hakkında gösterdikleri endişeden bahsettim.

Mösyö Eriyö'nun Türkiye hakkındaki görüşleri: "-Türkiye hakkındaki duygularım, bilinmektedir. Siyasî hayatımda fırsat ve imkan buldukça Türkiye'nin hukukunu savunmaya çalıştım. Bunun sebebi Türkler'e hoş görünmek değildir. Samimî kanaatim bu idi. Bugün de aynı kanaatle mütehassis olduğumu söylemeye lüzum var mı bilmem? Ankaradaki faaliyetinizi hususî bir ilgi ve takdir ile takip ediyorum. Türkiye'yi İstanbul'da, İzmir'de ve bazı taraflarında tanımak itibariyle yapılan işlerin büyüklüğünü tasavvur edebiliyorum."

'İki üç gün evvel Maarif bütçesinin müzakeresi esnasında lâiklik bahsi müzakere edildiği zaman mebuslardan bazısı tariz makamında bana sordular: -Ne yapıyorsunuz? Dünyada laikliği büün kapsamıyla kabul etmiş başka bir millet gösterebilir misiniz?' Derhal cevap verdim:

-Evet, efendiler, dünyada böyle bir millet vardır ve bu işi azim ve cesaretle tatbik ederek muvaffak olmuştur, o da Türk milletidir."

Mösyü Eriyö, münasip bir vakitte Türkiye'ye gelmekten memnun olacağını söylediği zaman: "-Fakat bu defa doğru Ankara'ya gelmelisiniz. Çünkü yeni Türkiye'nin manası ve ruhu ancak orada anlaşılabilir." dedim. (Siirt Mebusu Mahmut (Soydan) Milliyet, 3 Kanunievvel 1927, sh:1)

İşte 80 yıl sonra 59. Hükümet'in Başbakanı Sayın Erdoğan, Bakanlar Kurulu ile Avrupa Birliği'ne uyum yasalarını "paket paket" Ankara'da, TBMM'de çıkarmaya başladı. Hele Erzurum'daki toplantı bize göre, başa dönmekte ve yeni yapılanmada, çok anlamlı bir mesaj taşımaktadır.

SADIK ALBAYRAK

Künye

Temsilcilikler

AboneFormu

MesajFormu