İSTANBUL- On Yıllık Tedarik Planlaması'na (OYTEP) göre; yakın vadeli toplam savunma giderleri 37 milyar doları bulan Türkiye, önümüzdeki 30 yıllık süre zarfında aynı alanda yaklaşık 150 milyar dolarlık yatırım yapacak. Bu yatırımların 65 milyar dolarının envanterdeki araç ve malzemlerin işletme masraflarına yatırılması düşünülürken, silah alımı için ayrılan 85 milyar dolar 30 katrilyonluk Türkiye bütçesinde azımsamsanmayacak bir gedik oluşturuyor. Türkiye'nin savunma yatırımları silah tekellerinin iştahını kabartıyor. 1996'da 1 milyar, 1997'da 1 milyar 276 milyon dolarlık silah alımı yapan Ankara, 4 milyar dolarlık helikopter ihalesiyle cumhuriyet tarihinin en büyük savunma yatırımını gerçekleştirmiş olacak. Türkiye, silah ithal eden ülkeler arasında 5. sırada bulunuyor. Bölgede en parlak ülke görüntüsü veren Türkiye en büyük orduya sahip.

Yunanistan Türkiye'yi izliyor

Bölgede Türkiye'den sonra en çok silahlanan ülke ise Ankara ile geçmişten beri ilişkileri gergin olan Yunanistan. Yunanistan, Türkiye'yi baz alarak silahlanıyor ve fiziki gücünün çok üzerinde silah biriktiriyor. Dünyanın en modern hava kuvvetlerinden birine sahip olan ve kara kuvvetleriyle bölgede neredeyse rakipsiz olan Türkiye'nin silahlanmadaki görünen en büyük eksiğinin balistik füzeler olduğu belirtiliyor. İran, Irak ve Suriye'nin eski Sovyet rejimi ürünü Scud füzelerini kullanması, diğer taraftan İran'ın Şahap-3 ve Şahap-4 füzelerini denemesi, ayrıca Yunanistan'ın Girit'e yaptığı füze yığınağı bu konudaki eksikliği gözler önüne seriyor. Savunma Sanayii Uzmanı Aydın Çetiner, Türk ordusunun, teknolojik olarak Yunanistan da dahil olmak üzere tüm komşularımızdan daha güçlü bir yapıda olduğunu belirtiyor. Silahlanmada en önde giden ülkenin Yunanistan olduğunu belirten Çetiner "Yunanistan, ABD'den Eurofighter uçağı almak istemektedir. Ayrıca ABD Kongresi'nin onayladığı destroyerler bir süre sonra Yunan ordusunun hizmetine sunulacaktır. Türkiye iyi silahlanan bir ülke olmasına rağmen bu durumda Ege'de zayıf duruma düşmektedir. Suriye de, K. Kore'den bin kilometrenin üzerinde menzili olan Nodong 1 ve 2 tipinde füze satın almaktadır. Bütün bunlar nükleer silahlanma gayretleriyle birleştirildiğinde ortaya vahim bir tablo çıkmaktadır" şeklinde konuşuyor.

Çetiner, helikopter üretimi için yapılacak 4 milyar dolarlık teknoloji transferinin yerinde bir karar olmadığı kanısında. Çetiner, 400 milyon dolarlık bir yatırımın kısa vadeli gereksinimleri karşılayacağı görüşünde. Çetiner, 1000 tane tankın alımı için ayrılan giderin de tanksavar projeleri için ayrılmasını daha mantıklı buluyor.

İhalenin ilginç detayları

Bölgedeki genel silahlanma eğilimi bu paralelde gelişirken, Türkiye'nin önümüzdeki günlerde karara bağlayacağı 4 milyar dolarlık helikopter ihalesi bölgedeki dengeleri büyük ölçüde etkileyecek. İhale, sadece Türkiye'nin envanterine yeni helikopterlerin girmesi yönüyle değil ihaleye katılan ülkelerin savunma yatırımlarını etkileyecek olmasıyla da önem kazanıyor. 6 Mart'ta İcra Komitesi'nin kararıyla ABD'li Boeing ve AB'li Eurocopter firmalarının elendiği ihale sürecinde Ankara'nın tavrı şimdilik belirsiz. Ancak ihalede asıl dikkat çeken nokta geriye kalan üç konsorsiyum arasındaki karmaşık ilişkiler. İhalede favori görülen ve teknik anlamda en üstün özelliklere sahip olduğu genel geçer bir kabul olan Boeing yapımı Apache helikopterinin elemine edilmesinden sonra ABD'nin diğer temsilcisi Bell firmasının AH I King Cobra'sı şanslı görülmeye başlandı. Diğer taraftan Rus-İsrail yapımı Erdoğan ile İtalyan Mangusta helikopterinin ihaleden galip çıkması için kulis faaliyetlerinin yoğunlaştığı biliniyor. Ancak asıl ilginç olan King Cobra'nın üreticisi Bell'in zorlu yarışı kazanamasa bile neredeyse ihaleden galip çıkmış gibi avantaj elde edecek olması. Çünkü Bell, İtalyan Agusta şirketine, ürettiği bütün ürünler için yüzde 60 oranla sistem ihraç ediyor.

Benzer bir durum yine İtalyan Mangusta helikopteri ile İsrail arasında sözkonusu. Mangusta helikopteri ihaleye Erdoğan adlı helikopter ile katılan İsrail'in Avionk (hava elektronik donanımı) adlı sistemini kullanıyor. Bu durumda İtalyan helikopteri seçilmiş olsa bile İsrail yine dolaylı satıcı konumuyla göreceli bir avantaj elde etmiş oluyor.

İŞTE TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ

KARA KUVVETLERİ: 4 ordu 9 kolordu 2 mekanize piyade tümen karargahı 3 piyade tümeni 18 mekanize piyade tugayı 15 zırhlı tugay 9 piyade ve 5 komando tugayı.	DENİZ KUVVETLERİ: 21 muhrip ve firkateyn 15 denizaltı 19 güdümlü mermili hücumbot 24 mayın gemisi 66 çıkarma aracı Deniz/hava unsurları 1 deniz tugayı.
HAVA KUVVETLERİ: 19 muharip filo 4 eğitim filosu 3 ulaştırma filosu 8 SAM filosu.

Yeni harcamalar kapıda

Türkiye'ye 4 milyar dolara malolacak helikopter ihalesi yakın dönemde para harcanan tek ihale değil. Türkiye, şu anda sonuçlandırılma aşamasında olan ve Avaks uçaklarına benzer uçakların ithalini öngören Erken Uyarı Uçağı ihalesi için yaklaşık 800 milyon dolar ayırdı. İsrail Elta şirketi ile ABD'li Raytheon firmasının çekiştiği ihale yakında sonuçlanacak. İsrailliler Türkiye'ye pazarlamayı istedikleri uyarı sistemini Airbass uçaklarının üzerinde kullanıyorlar. ABD'liler ise, kendi sistemlerinin Boeing üzerinde olumlu sonuçlar verdiğini deneyimle biliyorlar. Geçtiğimiz dönemde Eurocopter firmasından 20'li ve 30'lu iki parti halinde alınan 50 CH 53 E Super Stallion genel maksat helikopteri Türkiye'ye 700 milyon dolara maloldu. Yine alınan 8 tane ağır yük helikopterleri vardı ki bunlar da yaklaşık 350 milyon dolara karşılık geliyordu. Türkiye'nin hava gücünde önemli bir yeri bulunan F-16'lardan ise Hava Kuvvetleri envanterinde 282 tane var. Her bir F-16'nın 40 milyon dolar olduğu düşünülürse envanterde bulunan bu türdeki uçakların toplam maliyeti 11 milyar 280 milyon dolar. Önümüzdeki dönemde 32 tane daha F-16 uçağının üretimi planlanıyor. Bu da, 1 milyar 280 milyon dolarlık bir harcama gerektiriyor. Deniz Kuvvetleri envanterine ise 6 tane modern fırkateyn dahil edilmesi düşünülüyor ki, bu da Türkiye bütçesine 4 milyar 200 milyon dolarlık bir yük getirecek.

Neden bölünme korkusu

Savunmanın eğitim ve sağlık giderlerine göre Türkiye bütçesine fazla yük getirmesi stratejistler tarafından, 'Türkiye'yi yönetenlerin derin hafızalarındaki bölünme korkusunun' bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Stratejistler, iç ve dış düşman tehdidinin Türkiye için pek de yersiz olmadığı görüşünü dile getirirken, "İran'da Şahlık rejimi çok modern ve güçlü bir orduya sahip olmasına rağmen halkın değerlerine dayanmadığı için yıkıldı" yorumunu yapıyorlar.