T ü r k i y e ' n i n   B i r i k i m i

P O L İ T İ K A

Kadının 'soyadı' var ama erkeğin reisliği yok

Yeni Medeni Kanun'da, erkeğin "evin reisi" olma hükmü kaldırılırken, kadına kızlık soyadını kullanma hakkı getirildi. Kadın, isterse boşandıktan sonra eski eşinin soyadını da kullanabilecek

Türk Medeni Kanun Tasarısı, 76 yıl sonra değişiyor. TBMM Başkanlığı'na 2 yıl önce gönderilen 1030 maddelik tasarı, yaklaşık 5 ay süren komisyon maratonunun ardından 24 Ekim 2001 Çarşamba günü Genel Kurul'da görüşülmeye başlanacak. Tasarı, temel kanun olarak 10 bölüm halinde görüşülecek.

Kadın ve erkeğin eşitliği ilkesine dayanan tasarının dili, günümüz Türkçesi'ne uygun hale getirildi. Tasarıda "karı" yerine, "kadın" sözcüğü kullanılmasına özen gösterildi. Ancak, tam karşılığı bulunamayan "ehliyet", "velayet", "kayyım", "tereke", "zilyetlik", "irtifak", "intifa hakkı", "muacceliyet", "emtia", "terkin", "ihraz" gibi kelimeler korundu.

Evde artık 'reis' yok

Sadece erkeğin bulunduğu yerde yapılan evlenme işlemi, kadının bulunduğu yerde de yapılabilecek. Kadın ve erkek evlilikte eşit söz hakkına sahip olacak. Her iki eş de evlilik birliğini temsil etme yetkisine sahip olacaklar. Eşlerden her birinin temsil yetkisini aşması veya bu yetkiyi kullanmada yetersiz kalması halinde, temsil yetkisinin sınırlandırılması veya kaldırılması konusunda hakim karar verecek. Eşler, oturacakları evi, birbirlerinin rızasını almak kaydıyla, birlikte seçecek. Evlenen kadın, kocasının soyadının yanısıra isterse kızlık soyadını da kullanabilecek. Kadın; mahkeme kararıyla, boşandığı kocasının soyadını kullanabilecek.

Evlenme yaşı 18'e çıktı

Erkek için 17, kadın için 15 olan evlenme yaşı, her ikisi için de 18 yaşından gün alma şartına bağlanıyor. Olağandışı durumlarda hakim kararıyla 17 yaşından gün alanlar evlenebilecek. Akıl hastaları, resmi sağlık kurulu raporuyla evlenebilecekler. Kocanın, "kadın ve çocukların bakımından sorumlu olduğu" ilkesi kaldırılarak, eşit mali sorumluluk getiriliyor. Evlilik dışı çocuklar da evlilik içi çocuklar gibi mirasta eşit hakka sahip olacaklar. Evlatlıkla evlenmek "kesin olarak" yasaklanıyor. Daha önce evlatlıkla evlenmek yasak olmasına rağmen, evlenme gerçekleşmişse buna izin veriliyordu.

Boşanma sebepleri arasında "onur kırıcı davranışlar" da sayılıyor. Boşanma sebepleri arasında yer alan "terk"te süre 3 aydan 6 aya çıkarılıyor. Boşanma davalarında, taraflardan birinin istemesi halinde hakim davanın gizli olmasına karar verebilecek. Boşanma halinde mal paylaşımında nihai karar hakime bırakılıyor. Miras bırakanın mallarındaki tasarruf özgürlüğü genişletiliyor. Sağ kalan eşin miras payı da yükseltiliyor. Erkeğin de nafaka istemesi mümkün hale getiriliyor.

Evlat edinmede çocuksuz olma veya alt soyun olmaması şartı aranmayacak. Evlat edinme yaşı 35'den 30'a indirildi. Evlat edinmede 2 yıllık bir deneme süresi öngörülüyor. Daha önce erkeğe tanınan vesayet hakkı, kadına da tanınıyor.

Cinsiyet değiştirme şartları

Tasarı aynen yasalaştığında, her isteyen cinsiyetini değiştiremeyecek. Cinsiyetini değiştirmek isteyen kişi, bu değişikliğe gitmeden önce mahkemeye başvuracak. Cinsiyet değiştirmek için 18 yaşını bitirmek, bekar olmak, sağlık kurulu raporu almak, transseksüel yapıda olmak, üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun olmak şartları aranacak.

Özgürlüğün kısıtlanması

Akıl hastalığı, akıl zayıflığı, alkol ve uyuşturucu madde bağımlılığı, ağır tehlike arzeden bulaşıcı hastalık veya serserilik sebeplerinden biriyle toplum için tehlike oluşturan her kişi, tedavisi, eğitimi ve ıslahı için bir kuruma yerleştirilip alıkonulabilecek.

Mal rejimi

Tasarı, eşler arasında sorunlara neden olan "mal ayrılığı rejimi" yerine, "edinilmiş mallara katılma" rejimini yasal mal rejimi olarak kabul ediyor. Eşler, istedikleri takdirde "mal ayrılığı", "paylaşmalı mal ayrılığı" ve "mal ortaklığı" rejimlerinden birini, "sözleşme yaparak" seçebilecekler. Edinilmiş mallara katılma rejimi, evlilik süresince edinilen mallar ile eşlerden her birinin kişisel mallarını kapsayacak. Bunlara tüm maaş, tazminat vs gibi gelirler de dahil. Özel eşyalar ve evlilikten önceki mal varlığı "kişisel mal" sayılacak. Eşler isterse, kişisel malları paylaşıma sokmayabilecekler.

Zina ve eşlerden birinin diğerini öldürmeye teşebbüsü nedeniyle boşanma durumlarında, kusurlu eşin pay oranının azaltılmasına veya kaldırılmasına hakim karar verebilecek.

Bakan Türk'ün Medeni Kanun keyfi

Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk ve Milli Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Ferzan Çitici'nin kızının düğün törenine katıldılar. Bolu Abant Palas Otel'deki düğünde, gelin Özlem Çitici'nin şahidi Bakan Türk olurken, damat

Hakan Gökdemir'in nikah şahitliğini de Bolulu işadamı Ahmet Baysal yaptı. Düğün törenine, DTP Genel Başkanı İsmet Sezgin, eski bakanlar ile çok sayıda davetli katıldı. Bakan Türk'ün, tören sonrası eşiyle birlikte uzun süre dans etmesi ise ilgiyle karşılandı.



22 Ekim 2001
Pazartesi
 
Künye
Temsilcilikler
ReklamTarifesi
AboneFormu
MesajFormu
Ana Sayfa | Gündem | Politika| Ekonomi | Dünya
Kültür | Spor | Yazarlar | Hayat| Arşiv
Bilişim
| Aktüel | Dizi | Röportaj | Karikatür

Bu sitede yayınlanan tüm materyalin HER HAKKI MAHFUZDUR. Kaynak gösterilmeden çoğaltılamaz.
© ALL RIGHTS RESERVED