COVID-19 krizinin başlamasından neredeyse bir yıl sonra, tetiklediği derin ekonomik durgunluğun ekonomik ve sosyal sonuçları devam ediyor.
Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan
Küresel Rekabetçilik Raporu’nda
hangi ülkelerin toparlanma ve gelecekteki ekonomik dönüşüm için en iyi şekilde hazırlandığı ölçülmüş.
Geçen hafta yayınlanan
“Ülkeler İyileşme Yolunda Nasıl Performans Gösteriyor?”
başlıklı raporda neler olduğuna bakalım:
Salgın sırasında ülke ekonomilerini rekabet gücünün hangi yönleri nispeten dirençli kıldı?
Gelişmiş dijital ekonomilere sahip ülkeler vatandaşları evden çalışırken ekonomilerini çalışır durumda tutmada daha başarılı olmuşlar.
Hollanda, Yeni Zelanda, İsviçre, Estonya ve Amerika Birleşik Devletleri
bu ölçüde iyi performans göstermiş.
Danimarka, Finlandiya, Norveç, Avusturya, Lüksemburg ve İsviçre
gibi sosyal güvence politikaları değişkenlik göstermeyen ülkeler çalışamayan vatandaşlarını destekleyen ülkeler olarak ön plana çıkmışlar.
Benzer şekilde,
Finlandiya, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Arap Emirlikleri ve Singapur
gibi güçlü finansal sistemlere sahip ülkeler de iflasın önlenmesi için KOBİ’lere daha kolay kredi sağlayabilmişler.
Singapur, İsviçre, Lüksemburg, Avusturya ve Birleşik Arap Emirlikleri
de dahil olmak üzere sağlık, mali ve sosyal politikaları başarılı bir şekilde planlayabilen ve entegre edebilen ülkeler krizin etkilerini hafifletmede nispeten daha başarılı olmuşlar.
Kriz sırasında iş anlayışı nasıl değişti?
Gelişmiş ülkelerde özel sektör liderleri kriz sırasında pazar konsantrasyonun arttığını, servis sektöründe rekabetin, şirketler arasındaki iş birliğinin ve dijital ekonomiye geçişte
nitelikli işçiye erişimin azaldığını
bildirmişler.
Bununla birlikte özel sektör liderleri hükümetlerin değişime olumlu tepkisini, artan şirket içi işbirliklerini ve girişim sermayelerinin erişilebilirliğini olumlu olarak değerlendirmişler.
Gelişmekte olan pazar ve ekonomilerde özel sektör liderleri, suç ve şiddet oranlarında artış nedeniyle
iş maliyetlerinde yükselme ve yargı bağımsızlığında
düşüş görüldüğünü; bunlara bağlı olarak
ve artan pazar konsantrasyonu ve politikacılara duyulan
kaydetmişler.
Benzer bir şekilde hükümetin değişime tepkisi, şirketler arası işbirliği ve risk sermayesi mevcudiyeti konusunda olumlu görüşler ifade etmişler.
Ayrıca, daha dijital işgücü piyasası nedeniyle kolaylaşan
yetenekleri çekme kapasitesi
nde bir artışa dikkat çekmişler.
Gelecekteki ekonomik dönüşüm için zorunluluklar nelerdir?
Rapor, dönüşümü dört alanda değerlendirmiş;
Hükümetlerin kamu hizmeti sunumunu iyileştirmeye öncelik vermesi, kamu borcunu yönetmeyi planlaması ve dijitalleşmenin yaygınlaştırması tavsiye ediliyor.
Daha uzun vadede aşamalı artan vergilendirme; kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi ve daha yeşil altyapı inşa edilmesi öneriliyor.
Yeni iş gücü piyasası fırsatlarına yönelik proaktif yatırımların artırılması; yeniden beceri kazandırma ve beceri geliştirme programlarının ölçeklendirilmesi ve toparlanmanın desteklenmesine yardımcı olacak güvenlik ağlarının oluşturulmasına kademeli bir geçiş öneriliyor.
Uzun vadede, liderlerin eğitim müfredatının güncellenmesi; iş kanunlarında reform yapılması ve yeni yetenek yönetimi teknolojilerinin kullanımının iyileştirilmesi öneriliyor.
Rekabeti artırıcı ve tekelleşmeyi önleyici çerçeveleri güncellerken, şirketlerin sürdürülebilir ve kapsayıcı yatırımlar yapmaları için finansal teşvikler getirilmesi tavsiye ediliyor.
Ülkelerin Ar-Ge’ye yönelik kamu yatırımlarını artırırken özel sektörün bu alanda yatırımlarını teşvik etmeleri tavsiye ediliyor.
Uzun vadede, ülkelerin
oluşturulmasını desteklemesi öneriliyor.
Ekonomik dönüşüme en hazırlıklı ülkeler hangileridir?
Ekonomik dönüşüm kavramları nispeten yeni olduğundan bu alandaki veriler sınırlı.
37 ülkeden gelen veriler, belirtilen 11 önceliğe göre haritalanmış; hiçbir ülkenin toparlanma ve ekonomik dönüşüme hazır olmadığı görülmüş.
Gelişmiş dijital ekonomilere, güçlü sosyal güvenlik ağlarına ve sağlam sağlık sistemlerine sahip ülkeler COVID-19 krizini daha etkili yönetmiş.
