Dünya koyu, kaskatı bir belirsizliğe doğru sürükleniyor: Çeşitli nihilizm biçimleri şeklinde tezahür eden bir
bu. Felsefî temelleri bakımından pagan, pratikte ise acımasız bir şekilde seküler kapitalist Batı uygarlığının insanlığı getireceği nokta bundan ötesi olamazdı.
Yaratıcı fikrinin ve hakikat fikrinin yitirildiği, bir zamanlar kutsanan tabiatın kontrol ve kolonize edilerek kapitalizm tarafından tepe tepe kullanıldığı, paganizmin yeniden hortlaması olarak adlandırılan modernlikle birlikte insanı tanrılaştıran Batı uygarlığının
postmodern süreçte insansız bir dünya ve dünyasız bir insan portresiyle
karşı karşıya bıraktığı bir ontolojik şiddetle karşı karşıya insanlık.
Değerin değersizleştiği, anlamın anlamsızlaştığı, hakikatin buharlaştığı bir dünyada hayatın tadı kaçtı kaçınılmaz olarak. Hayat çölleşti.
Toplum, bütün dünya, bütün toplumlar aynı kültürün, aynı seküler, sefih, ruhsuz, ayartarak kontrol ve kolonize eden popüler kültürün yıkıcı taarruzlarına maruz kalıyor…
İnsanlık, belirsiz bir uçuruma doğru sürükleniyor
… İnsanın hayatını ve dünyanın geleceğini tehlikeye sokacak büyük bir çıkmaz sokağın eşiğine sürükleniyor:
Nihilizm hiçbir zaman bu kadar etkin ve güçlü olamamıştı insanlık tarihi boyunca.
Nihilizmin bütün türleri hükmediyor hayatımıza artık…
HEDONİZM DÜZENİ: YAKICI YAZ HÂLİ
Hedonizm, en yaygın nihilizm biçimi yeryüzünde el’an:
diyebiliriz hedonizme kolaylıkla. İnsanın hız, haz ve ayartının kölesi olduğu, insanlığın sorunlarına duyarsızlaştığı, kendisine de, dünyaya da, hayata da yabancılaştığı bir metamorfoz, bir mankurtlaşma biçimi üretiyor pasif nihilizm.
İnsanın insanlığın, dünyanın sorunlarına kayıtsız kalması,
, sadece kendi
, her şeyden önce
başka bir şey değil oysa.
Pasif nihilizm olarak tarif ettiğim bu ayartıcı hedonizm düzeninin, hem kapitalizmin insanın bedenini, hazlarını, duygu dünyasını
kontrol ve kolonize etmesini ve insanın özgür iradesini yitirerek tastamam köleleşmesini
sağlaması hem de tam da böyle ortamlara gebe olan
’in önünü sonuna kadar açarak dünyayı güçlü olanın haklı ve hâkim olduğu zorbalık biçimini dayatan orman kanunlarının hâkim olduğu şiddet yüklü bir hayatın, bir cehennemin eşiğine fırlatması kaçınılmaz’dı.
Hedonizm düzeni olarak pasif nihilizm, kitleleri hazcı ve hapçı popüler kültür ürünleriyle uyuşturarak insanları kapitalizmin kölelerine dönüştürüyor
. Bu nihilizm biçimine kültürel, sosyal hatta politik nihilizm biçimi olarak da tarif edebiliriz.
İnsanlığın sıcaklardan kavurulduğu yaz hâli
de diyebiliriz buna.
TEKNOPAGAN DÜZEN: DONDURUCU KIŞ HÂLİ
ise, daha felsefî bir nihilizm biçimi olarak tezahür ediyor:
ya da
düzeni. Her tür deizm ve ateizm biçiminin neşvünemâ bulduğu kaskatı, buz gibi, ruhsuz bir dünya bu. İnsanlığın kasıp kavurucu soğuklardan buz kesildiği
diyebiliriz bu duruma da.
Hedonizm düzeninden yeni-paganizm düzenine geçiş ya da yeni-paganizm düzeninden yeni-paganizm ya da tekno-paganizm düzenine geçiş çok kolay, geçişkenlik biçimleri her an devrede.
Hedonizm düzeni’nde dine dayalı kutsala yer yok. Hazlara dayalı din-dışı kutsallıklar var
yalnızca. Üstelik de tam bir patlama var din-dışı kutsallıklarda. Müzik, film, kültür endüstrisi, sürekli haz üreten, haz üreterek yeni yumuşak egemenlik biçimleri üreten din-dışı ikonlar, ikonalar icat ediyor ve bütün bunların sonucunda hız, haz ve ayartıya dayalı
sahte, din-dışı kutsallıklar zuhûr ediyor her yerde.
Modernitenin insanı tanrılaştıran paganizmi yerini postmodernitenin insanın hazlarını kutsayan, araçları tanrılaştıran, hazların ve araçların kölesi yapan teknopaganizmine terk ediyor.
Dijital uygarlığın teknopagan düzeni, hedonizm düzenini meşrulatırmaktan başka bir işe yaramıyor.
İnsanlığın kapana kıstırılması bu.
Tanrılaşmaya soyunan modern insan, postmodern süreçte özgürlüğünü yitirme çıkmaz sokağının eşiğine sürüklendi, oraya saplanıp kaldı şu an. Tanrıya (özellikle de Kilise›nin Tanrı›sına), Tanrı›nın hükümranlığına isyan eden modern insan, postmodern süreçte, hazlarının ve araçların kölesi olup çıktı: Bu yaşanan serüven, insanın özgürlüğünü tehlikeye soktu.
İnsanın özgürlüğünü yitirmesi, dünyanın belirsiz bir boşluğun eşiğine sürüklenmesi demek.
Bu da dünyanın cehenneme dönüşmesinin kapılarının sonuna kadar açılması anlamına gelir.
Dünyayı anlamsızlığın ve ruhsuzluğun eşiğine sürükleyen felsefî kriz, insanlığı hedonizm düzeni ile teknopaganizm düzeni’nden oluşan nihilizmin çifte sarkacında nereye kadar sallandırıp durabilir ki?
