30 yılın Starı

Azerbaycan kamu şirketi SOCAR’ın İzmir Aliağa’da yaptığı dev yatırım Star Rafineri’nin açılışı yapıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımıyla dün düzenlenen programın ardından tesis resmen devreye girdi. 6.3 milyar dolarlık değeriyle Türkiye’de özel sektörün tek noktaya yaptığı ve tamamlanan en büyük yatırımı olan STAR Rafineri Türkiye’nin işlenmiş ham petrol ihtiyacının yüzde 25’ini tek başına karşılayacak. Dünkü törende SOCAR’ın diğer üç yatırımı olan Petlim Konteyner Terminali, Petkim Rüzgar Enerji Santrali ve Aliağa Genel Müdürlük Binası’nın açılışı da yapıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev program öncesi araçla tesisi gezdi.

GÜNDE 200 BİN VARİL PETROL İŞLİYOR

STAR Rafineri, Türkiye’nin petrol işleme kapasitesini neredeyse üçte bir artırırken, yurtiçi pazara dizel, uçak yakıtı ve diğer hammaddeleri üreterek cari açığı aşağı çekecek. Yıllık yaklaşık 10 milyon ton, yani günde 200 bin varil ham petrol işleme kapasitesine sahip rafineri yılda 4.8 milyon ton dizel, 1.6 milyon ton uçak yakıtı ve 1.6 milyon ton nafta üretecek. Türkiye’nin beşinci rafinerisi olan STAR, 30 yıldan uzun bir süredir devreye giren ilk rafineri olacak. Rafineri aynı zamanda Türkiye’nin 28.1 milyon ton olan işleme kapasitesini üçte bir artıracak.

İTHALATA FREN

Türkiye petrokimya sektörünün dışa bağımlılığını azaltacak STAR Rafineri’de cari açığın önemli kalemlerini oluşturan dizel, jet yakıtı, LPG ve petrokok gibi ürünlerin üretimi gerçekleştirilecek. Türkiye’nin en büyük enerji projelerinden biri olarak cari açığın azaltılmasına yılda 1.5 milyar dolar katkısı olacak. İhtiyacından fazla benzin üreten Türkiye, taşımacılık sektöründe en yoğun kullanılan yakıt olan dizelde ise geçen yıl 10.4 milyon ton üretim yapabildi. Üretim toplam tüketimin sadece yüzde 43’ünü karşılıyor. 2017’de 24.2 milyon ton dizel tüketen Türkiye, geçen yıl 7 milyar dolar değerinde 13.5 milyon ton dizel yakıt ithal etti. Tamamen yurtiçi pazara üretim yapacak olan STAR rafinerisi, ithalat miktarını bu seviyeye göre yüzde 36 azaltacak.

19 BİN 500 KİŞİ ÇALIŞTI

STAR Rafineri’de nafta, ksilen, dizel, jet yakıtı, LPG gibi petrol ürünlerinin üretimi gerçekleştirilecek. Türkiye’nin ilk Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi’ne sahip olan rafinerinin inşaatın en yoğun döneminde 14 ülkeden 3 binin üzerinde mühendis olmak üzere toplam 19 bin 500 bin kişi çalıştı. Rafineri faaliyete başladıktan sonra istihdam sayısı 1.100 kişi olacak. STAR Rafineri projesinde SOCAR (%60) ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı (%40) hisseye sahip.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, STAR Rafineri’nin Türkiye’nin işlenmiş petrol ihtiyacının dörtte birini karşılayacağını belirterek, “Bu da cari açığımızın yıllık 1,5 milyar dolar azalmasına katkı sağlayacak. STAR Rafineri devreye girdikten sonra toplam rafinaj kapasitemiz yüzde 33 artarak yıllık yaklaşık 40 milyon tona ulaşacak. Bu da kendi öz yeterliliğimiz anlamında oldukça önemli” dedi.

DOĞU AKDENİZ’DE OLDU BİTTİYE İZİN VERMEYİZ

Doğu Akdeniz’de hidrokarbon kaynaklarına yönelik tek taraflı ‘oldu-bitti’ler gibi girişimlerden üzüntü duyduklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Bu gerilimden beslenme politikalarından vazgeçmeyenler olduğuna işaret ediyor. Bu tür dayatmalara karşı cevabımızı, hem sahada hem de diplamatik alanda en güçlü şekilde vermeyi sürdüreceğiz. Ülkemizi ve kardeşlerimizi yok sayan teşebbüslerin başarı şansı olmadığını eninde sonunda tüm taraflar görecek.”

KARABAĞ MESELESİNE DEĞİNDİ

Karabağ meselesine de değinen Başkan Erdoğan, Azerbaycan’ın yüzde 20’sinin hala işgal altında olmasının kabul edilemez olduğunu söyledi. Bu sözleriyle salondaki katılımcılardan alkış alan Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Biz, uluslararası toplumun Karabağ meselesi başta olmak üzere, dünyada ortaya çıkan haksızlıklara dur demesini bekliyoruz.”

Kardeşlik tarihinde yeri büyük

Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR’ın iştirakı SOCAR Türkiye tarafından Aliağa’da inşa edilen ve reel sektörün 6,3 milyar dolarlık yatırımla tek noktaya yaptığı en büyük proje olma özelliğini taşıyan STAR Rafineri, Petkim Rüzgar Enerjisi Santrali, Petlim Konteyner Limanı ve Aliağa Genel Müdürlük binası açılışı için gerçekleştirilen törende bir konuşma yapan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu dev yatırımın Türkiye ve Azerbaycan kardeşlik tarihinde önemli bir yerinin bulunduğunu bildirdi. Aliyev, Türkiye’nin Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde dünya çapında büyük bir güce ulaştığını belirterek, “Türkiye dünya çapında söz sahibidir. Bu bizi çok sevindiriyor. Türkiye’nin gücü bizim gücümüzdür” dedi.

Dünyaya örnek olacak dev proje

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, açılışta yaptığı konuşmada Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi’nin (TANAP) açılışından 4 ay sonra, dünyaya örnek olacak dev bir projenin de İzmir’de hayata geçtiğini söyledi. Enerji Bakanlığı görevini üstlendiği dönemde Milli Enerji ve Maden Politikaları içinde özellikle petrokimya endüstrisinde Türkiye’nin kapasitesine sağlayacağı büyük katkı sebebiyle STAR Rafineri’ye çok büyük önem verdiklerini belirten Albayrak, bu büyük projenin sadece sağlayacağı istihdam veya yatırım tutarı ile değil bu endüstride Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltmaya vereceği katkıdan dolayı da heyecanlandıklarını dile getirdi.

YATIRIMLAR DEVAM EDECEK MESAJI

SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev, Petkim’in Türkiye’deki yatırımlarını daha da arttırmak istediklerini söyledi. 2011 yılının ekim ayında hali hazırda açılışı yapılan tesisin temelinin atıldığını ifade eden Abdullayev, Petkim özel yatırım bölgesinin onaylanmasını beklediklerini de dile getirdi. SOCAR olarak Türkiye’de 14,2 milyar dolara ulaşan yatırımları bulunduğunu anımsatan Abdullayev, “Tüm projeler tamamlandığında yatırım miktarımız 19,5 milyar dolara ulaşacak” diye konuştu.