Ukrayna-Rusya savaşı, insansız deniz araçlarını ön plana çıkarırken, Türkiye de Mavi Vatan savunmasında, denizdeki otonom projelere ağırlık vermeye devam ediyor. Türk savunma sanayii, Türk Donanması’na kazandırmak için farklı tip ve özellikle insansız otonom suüstü aracı projesi yürütüyor. Sadece Mavi Vatan’da üstünü değil altında da milli teknolojileri hedefleyen Türk savunma sanayii, bu alanda kritik bir çalışma sürdürüyor. LANSMAN 2024'TE
Türkiye’nin denizlerdeki mühendislik gücü STM Savunma Teknolojileri ve Mühendislik, geçen yıl İOSA projesini başlattı. Askeri görevler için geliştirilmeye başlanan İOSA’nın 2024 yılı içinde lansmanın yapılması ve havuz-deniz testlerinin gerçekleştirilmesi bekleniyor. İlk testini askeri anlamda verecek olan sistem, mayın temizleme görevinde denenecek. Milli İOSA, Mavi Vatan’ın derinliklerinde mayınları tespit ederek, imhasının gerçekleştirilmesine katkı verecek. Mayın temizlemenin yanı sıra görev çeşitliliğinin ilerleyen aşamalarda kamikaze, istihbarat amaçlı da genişletilmesi öngörülüyor.
DENİZDE ÜÇ KONSEPT
Dünya ve Türkiye’de denizde otonom sistemler için çeşitli İDA konseptleri üzerinde çalışmalar yapılıyor. İDA’lar için özellikle üç konsept üzerinde odaklanıyor. Silahlı versiyon olan ilk konsept, hızlı, uzun menzilli ve vuruş gücüne sahip, aynı zamanda arama-kurtarma ve istihbarat toplayabilme özelliklerine sahip bir SİDA olarak öne çıkıyor. İkinci konsept olan Mayın Avlama İDA’sının ise mayın avlama harekâtı için sualtı tedbir ve silahları taşıyan bir platform olması hedefleniyor. Üçüncü konsept olan yangın söndürme İDA’sı ise yangına dayanıklı çelikten imal edilerek, köpük sistemiyle yangın söndürme kabiliyetlerine sahip, yaklaşık 30 deniz mili hızla yangın bölgesine intikal edebilecek bir İDA platformu.
Yapılan çalışmalarda ilk etapta Türk Deniz Kuvvetleri’nin harekât ihtiyaçları göz önüne alınarak, İDA’ların savaş gemisi veya destek gemisi gibi suüstü platformları üzerinde konuşlanması göz önünde bulunduruluyor. Öte yandan sahilde operasyona hazır olarak bulunması ve Türkiye karasuları ile uluslararası sularda seyir yapacak şekilde bir harekât ortamına sahip olması öngörülüyor.
DENİZALTILARA MİLLİ MÜHENDİSLİK İMZASI
Mavi Vatan’da göreve başlayan, Türkiye’nin ilk milli fırkateyni TCG İSTANBUL’un ana yüklenicisi olan STM, MİLGEM Projesinde önemli sorumlulukları bulunuyor. Türkiye’de denizaltı inşa, tasarım ve modernizasyon konularında en yetkin şirket konumunda bulunan STM, Türk Donanması’nın envanterinde bulunan AY Sınıfı, PREVEZE Sınıfı ve GÜR Sınıfı Denizaltıların modernizasyonunda aktif rol üstleniyor. STM, havadan bağımsızlı tahrik sistemi (AIP) ile donatılan Yeni Tip Denizaltı (Reis Sınıfı) İnşa Projesi’nde de önemli görevler üstleniyor. Diğer yandan şirket kendi öz kaynakları ile, Türkiye’nin küçük boyutlu ilk milli denizaltısı STM500 Projesini başlattı ve inşasını sürdürüyor. STM, Türkiye’nin ilk ve tek denizaltı modernizasyon ihracatına da 2016 yılında imza attı. Pakistan’ın sahip olduğu Fransız yapımı Agosta 90B Khalid Sınıfı denizaltıların modernizasyonu kazanan STM, ilk iki denizaltıyı teslim etti ve üçüncü denizaltının modernizasyon çalışmalarını Pakistan’da sürdürüyor.