Batman'ın Hasankeyf ilçesindeki bin 500 ton ağırlığındaki 650 yıllık Artuklu Hamamı, 2 bin 950 metre uzaklıktaki Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'ndaki (Arkeopark) yeni yerine taşındı.
Batman Valisi Ahmet Deniz, Ilısu Barajı ve HES Projesi kapsamında eser taşıma çalışmalarının dünyaya örnek niteliğinde olduğunu söyledi. Deniz, tarihi varlıkların baraj gölünden çıkartılmasının aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin büyüklüğünün de bir göstergesi olduğunu vurguladı.
6 eser daha taşınmayı bekliyor
Vali Deniz, "Bu eserlerin yanı sıra 6 eser daha taşınacak. Hasankeyf gerçek anlamda tarihi kimliğini koruyacak. Yeni Hasankeyf turizmin gözbebeği olacak" dedi.
DSİ Genel Müdürü Murat Acu ise 540 yaşında olması itibarıyla dünya ölçeğinde bütüncül taşınan en eski tarihi yapı sayılan Zeynel Bey Türbesi'nin 12 Mayıs 2017'de yeni yerine başarıyla taşındığını anımsatarak, şimdi de 1200'lü yıllarda yapılan Artuklu Hamamı'nın taşındığını kaydetti.
Ağırlığı bin 500 ton
Taşıma işleminin 6 saatte tamamlanmasının öngörüldüğünü vurgulayan Acu, "DSİ olarak Ilısu Barajında kısmi olarak su tutma işlemine başladık. Aynı zamanda tarihi eserleri taşımaya devam ediyoruz. Zeynel Bey'den sonra bugün de Artuklu Hamamı'nı taşıyoruz. Zeynel Bey bin 200 tondu, bu ise bin 500 ton. Kültürel mirasa verdiğimiz bu önem uluslararası öneme haizdir" ifadelerini kullandı.
256 tekerlekli SPMT yani, Self-propelled modular transporter, kendinden tahrikli modüler taşıyıcı anlamına geliyor. Sadece Hollanda'da bulunan ve taşınma işlemi için Türkiye'ye getirilen çok fonksiyonlu araç her türlü arazi şartına uygun tasarımı ile dikkat çekiyor. Aracın her tekerleği bağımsız hareket edebiliyor ve 360 derece dönebiliyor.
Artuklu Hamamı hakkında bilgi
- Dicle kıyısında Osmanlı Hamanı veya Mescidi olarak bilinen kalıntının altında, klasik planda tasarlanmış bir Artuklu hamamı ortaya çıkarılmıştır. Güneydoğu köşesinde yapılan sondajda -2.50 metrede zemine ulaşılmış, yapının özgününde muntazam kesme taş malzeme kullanıldığı görülmüştür. Osmanlı döneminde Dicle'nin taşması sonucu yıkılan hamamın yerine yapılan soyunma bölümünü, batıya doğru ılıklık ve sıcaklık bölümlerinin kalıntıları takip etmekte.
- Tamamı tuğladan yapılmış külhan ve su deposu bölümleri ise yapının kuzeyine alınmıştır. Köşe mekanları tuğla örgülü, üç kenarında ısının dolaşması için taş destekleri bulunan halvet hücreleri, Osmanlı döneminde daha üst kotta yeniden şekillendirilmiştir. Külhanın kuzelinde alt kısmı taş, üstü tuğla su deposu bölümü bulunmaktadır. Külhanın güneyinde birbirine simetrik çok köşeli düzgün kesma taştan odalar çıkarıldı. Bu bölümde cam fanus kalıntılarına ve su künklerine rastlanmıştır. Bazı odaların zemininde kullanılan kare ayaklarla, taşların sıcak havanın dolaşması için karşılıklı olarak yerleştirildiklei anlaşıldı. Artuklu Hamamı, Hasankeyf'te plan ve mimari özellikleriyle ortaya çıkarılan tek örnek durumunda.
Coşkun Göğen'in kızı Dünya Göğen hayatını kaybetti