Doğumdan ölüme dijitalleşen sağlık

Aybike Eroğlu Yeni Şafak
Doğumdan ölüme dijitalleşen sağlık.

Türkiye’nin sağlık alanında dijital dönüşümü hız kesmeden devam ediyor. 2004 yılında Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi eylem planıyla başlayan sağlıkta dijitalleşme süreci, 2010’da Merkezi Hekim Randevu Sistemi’yle önemli bir eşik atladı. 2015’te e-nabız, 2017’de e-reçete, beyaz kod uygulamaları arka arkaya devreye girdi. 2018’de sağlık turizm portalıyla yurt dışına da açılan dijitalleşme süreci, 2022’de ise ‘Neyim Var’ sistemiyle hastaların sorularına yanıt veren bir sürece evrildi. Kurulan alt yapıyla birlikte vatandaşların doğumundan ölümüne kadar olan tüm süreç dijital platformlardan takip edilebilir hale geldi.

E-NABIZ’LA TASARRUF SAĞLANDI

Şu an ülkemizde 68 milyon vatandaş “e-nabız” kullanıyor. Sağlık Bakanlığı, SGK geri ödeme sistemiyle karşılıklı veri doğrulama entegrasyonu yaparak yıllık 30 milyar dolar TL tasarruf sağladı. 2018 yılında hizmete alınan “e-rapor” sistemi üzerinden, 16 farklı türde 188 milyondan fazla rapor üretildi. Kronik hastalıkların erken teşhis ve tedavisi için hayta geçirilen “Hastalık Yönetimi Platformu (HYP)” ile 37 milyondan fazla tarama ve izleme yapıldı. 2022 yılında kullanıma sunulan “Neyim Var” uygulaması, vatandaşların şikayetlerine göre muhtemel tanı ve poliklinik önerisinde bulunan yapay zeka destekli bir uzmanlık sistemi olarak dikkat çekiyor. Şikayetlerine göre hangi branşa gideceğini bilemeyen vatandaşların büyük oranda tercih ettiği bu uygulama, bugüne kadar 9 milyon tekil kişi tarafından kullanıldı.

ÖLÜM KAYITLARI E-DEVLETTE

“Reçetem” uygulaması da sağlıkta önemli yeniliklerin başında geliyor. Ülkemizde, günde ortalama 1,6 milyon elektronik imzalı reçete yazıldı. Sağlık kuruluşlarında gerçekleşen ölümlere verilen raporlar, elektronik imzalı e-rapor haline getirildi. 2023 yılında vefat eden vatandaşların ölüm kayıtlarına birinci dereceden yakınların e-devlet üzerinden ulaşılması için çalışmalar sürüyor Avrupa Komisyonu e-hükümet kıyaslama raporu 2022 verilerine göre, Türkiye dijital sağlık sistemlerine entegrasyon endeksi verilerine göre nüfus ölçeğinde Avrupa’nın en iyi ülkesi.

MHRS’den 1 yılda 330 milyon randevu

Merkezi Hekim Randevu sistemi adıyla hayata geçen “MHRS”, 2021 yılında 330 milyondan fazla kişiye randevu verdi. 2022 yılının ilk 10 ayında ise yaklaşık 200 milyon randevu yine MHRS üzerinden oluşturuldu. Ekim 2022’de 17 milyon 99 bin 328 randevu bu sistem üzerinden vatandaşların hizmetine sunulurken, alınan 13 milyon 623 bin 42 randevunun 10 milyon 575 bin 35’i gerçekleşmiş oldu. Ekim ayı verileri ışığında randevu kapasitesini kullanım oranı yüzde 80 olurken, alınan randevuların yüzde 21’ine gidilmedi. Yani her 5 hastadan 1’i aldığı randevuya gitmemiş oldu. Vatandaşların ilk yardım çağrısıyla birlikte başlayan süreç de dijitalleşti. “Elektronik Vaka Sistemi” adıyla 48 ilde aktif olarak uygulanan projeyle birlikte 112 Acil Çağrı Merkezi, ambulans ve hastane arasındaki veriler dijital ortama aktarılarak saklanabilir hale geldi. Böylece ilk yardım çağrısının 112’ye düşmesinin ardından, hastanın sağlık kuruluşuna teslim edilmesine varan tüm süreç, dijital ortamda takip edilebiliyor. Gerçekleşen tüm işlemler dijital ortamda takip ediliyor.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca: Tokat'ta hastaya kötü muamelede bulunan 2 sağlık personelinden biri 3 yıl süreyle meslekten men edildi

Bakan Koca: Sağlık harcamalarımızın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranı yüzde 5 civarında