Koklear implant, diğer bir deyişle ''biyonik kulak'' çok ileri derecede işitme kaybı olan ya da hiç işitemeyen kişilere ses duyusu sağlayan elektronik aygıt olarak biliniyor. Cerrahi operasyonla iç kulağa yerleştirilen biyonik kulak, bir veya her iki kulağa birden uygulanabiliyor. Türkiye''de resmi rakamlara göre 3 milyona yakın işitme engelli vatandaş var. Ancak işitme kaybı yaşayan engelli vatandaşlara yönelik yeterli bilinç henüz oluşmuş değil. Öyle ki görünüş olarak engelsiz insanlardan gözle görülür hiçbir farkı bulunmayan işitme engelli vatandaşların, tedavi ve hayata entegrasyonu noktasında biyonik kulak devrim niteliğinde olsa da halen yeterince bilinmiyor.
ERKEN MÜDAHALE ŞART
Yenidoğan bebeklerin 3 ayına gelinceye kadar işitme kaybının tespit edilmesi gerekiyor. İşte bu noktadan sonra zamanla yarış başlıyor. İşitme engeline yapılacak erken müdahale sayesinde çocukların normal işiten çocuklardan hiçbir farkı kalmadığı belirtilirken, çocukların hem dil gelişimi hem de sosyal yaşantı açısından 1 yaşına kadar tanı ve tedavi işlemlerinin tamamlanması gerekiyor. İşitme kaybını fark eden ailelerin de en kısa sürede doktora başvurması çocukların geleceğini kurtarıyor.
SOSYAL İLETİŞİM SAĞLIYOR
İşitme cihazı kulağa gelen sesin şiddetini arttırarak tıpkı bir hoparlördeki gibi kulağa verirken, biyonik kulak iç kulakta harap olmuş hücreleri aşarak doğrudan işitme sinirini uyarıyor. Erişkinler için ''biyonik kulağın'' işitme duyusunun yeniden oluşmasını sağlayarak ileri derecede işitme kaybı veya işitmesini tamamen kaybetmiş olan kişilere yeniden sosyal iletişimi sağladığı belirtilirken, bunun yanı sıra işitme cihazlarından farklı olarak ''biyonik kulak''la işitmenin tam sağlanabilmesi için bir iyileştirme sürecine ihtiyaç duyulduğu ifade ediliyor. 1970''li yıllardan bu yana uygulanan ''biyonik kulak'', bugüne kadar yaklaşık 200 bin kişiye takıldı. Her iki kulağa biyonik uygulama yapılan 3 bin kişinin bin 600''ü bebeklerden oluşuyor.
İşitme engelinde umut ışığı olarak bilinen koklear implant yani ''biyonik kulak'' uygulamalarında erken tanı ve tedavi büyük önem taşıyor. İşitme engeline yapılacak erken müdahale sayesinde çocukların normal işiten çocuklardan hiçbir farkı kalmadığı belirtilirken, işitme kaybı konusunda şüpheye düşen ailelerin en kısa sürede doktora başvurarak gereken önlemi alması gerekiyor. Çünkü bu noktada zamanla yarış başlıyor. 1970''li yıllardan beri uygulanan, bugüne dek 200 bin kişiyetakılan biyonik kulak ile işitme engelliler yeni bir hayata kavuşuyor, yani cihazlar onlar için güzel bir umut halini alıyor...
Ameliyat izi yok, risk çok az
Biyonik kulak ile hangi cins işitme kayıpları tedavi edilir?
Biyonik kulak standart işitme cihazlarının yeterli olmadığı iç kulak tipi işitme kayıplarında kullanılır. Normalde ses dalgaları kulağa gelince kulak zarı tarafından algılanır ve orta kulaktaki kemikçikler vasıtası ile iç kulağa yönlendirilir. Ses dalgaları burada salyangozun (işitme organı) içindeki sıvılara yansır ve sıvıların hareketi ile iç kulaktaki duyu hücreleri hareket eder. Duyu hücrelerinin bu hareketi ses dalgasını elektrik sinyaline dönüştürür. Bu elektrik sinyali işitme siniri vasıtası ile beyne yönlendirilir. Birçok olguda iç kulaktaki bu duyu hücrelerinin hayatiyeti işitme kaybından sorumludur. Ancak sıklıkla bu hücrelerden bir kısmı canlı kalabilir. Biyonik kulak doğrudan işitme sinirini uyardığından bu harap kısmı aşarak ses sinyallerini beyne gönderir.
Ciddi işitme kaybı olan her hasta biyonik kulaktan yararlanabilir mi?
Hastaların tamamı yararlanamaz.
Ameliyattan sonra ne oluyor?
Ameliyattan uyanınca başında kocaman bir kulak sargısı beklenmelidir. Hafif dengesizlik söz konusu olabilir. Ameliyattan hemen sonra implant''dan bir şey duymayı beklemeyin. Ameliyattan 3 hafta sonra hastaya implantın dış parçası takılır. Odyolog implantı programlar. Başlangıçta duyulan sesler işitme kaybı öncesi hatırlanandan oldukça farklıdır. Zamanla adapte sağlanır.
Riskleri nelerdir?
Biyonik kulak riskleri yapılan cerrahiye ait risklerdir. Kanama, enfeksiyon, yüz siniri zedelenmesi, dengesizlik
Ameliyat izi görülür mü?
Yara iyileşince kesiyi seçmek zorlaşır.
Cihazla film çekilir mi?
Film ve tomografi çekilebilir..
Cep telefonu kullanılır mı?
Evet, sorun yaşanmaz.
Duşa girilir mi?
Biyonik kulak kullanıcıları yüzebilir, duşa yapabilir ve birçok sporu yapabilir.
Dibe dalış yapabilir miyim?
Yüzerken dış ısım çıkartılmalıdır. İçeride kalan kısım sudan etkilenmez. Boks gibi sporlar yapılmamalıdır. Bazı implantlar 25 metre derinliği oluşturduğu basınca dayanıklıdır.
Eğer implant kullanmak istemezsem çıkartılabilir mi?
Dışta kalan kısım zaten geceleri çıkartılmaktadır. İçte kalan kısmın çıkartılması için yeni cerrahi gerekir.
Çocuğumun yaşı biyonik kulak ameliyatı için küçük değil mi?
Erken yaşta implant takılan çocuklarda işitmenin ve konuşmanın çok daha normale yakın geliştiği görülmüştür. Bu çocuklar konuşmayı daha hızlı öğrenmektedirler.
75 yaşındayım. Kohlear implant için fazla yaşlı değil miyim?
Biyonik kulak uygulamasında yaş sınırı yoktur. Eğer iyileştirme programlarına katılma konusunda istekli iseniz biyonik kulak ameliyatı her yaşta yapılır.
İmplantım hava alanlarında alış veriş merkezlerindeki tarayıcılardan etkilenir mi?
İmplantınız bu tip ortamlarda etkilenmez.