Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, sosyal mecralarda dezenformasyonu engellemeyi öngören yasayla birlikte Ekim 2022’de “Dezenformasyon Bülteni” paylaşmaya başladı. Söz konusu bülten, Başkanlık tarafından “Yalan” olarak değerlendirilen haftanın haberlerini konu alıyor, bu değerlendirmenin ardındaki gerekçelere yer veriyor.
İletişim Başkanlığınca paylaşılan ve yalan olarak değerlendirilen haberlerin bulunduğu en güncel bülten, 14-20 Kasım haftasında paylaşılan haberlere yer verdi. Başkanlık tarafından yalan olarak değerlendirilen haberler ve gerekçeleri şu şekildeydi:
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca yalan olarak değerlendirilen haberler (14-20 Kasım)
- “Somalili Kadın, İstiklal Caddesi Saldırısı Faili Ahlam Albashır’ın Ablası Olduğunu Söyledi” İddiası
- “İstiklal Caddesi’ndeki Terör Saldırısının Faili Eve Gidip Polisi Beklemiş” İddiası
- “İngiltere İstiklal Caddesi’ndeki Terör Saldırısından Üç Gün Önce Vatandaşlarını Uyardı” İddiası
- “İstiklal Caddesi’ndeki Saldırıyı Jiyan Tosun İsimli Şahıs Gerçekleştirdi” İddiası
- “İstiklal Caddesi’ndeki Terör Saldırısında Yaralanan Yunan Vatandaşından Tedavi İçin Para İstendi” İddiası
- “Bakan M. Nuri Ersoy Kendi Şirketine Bağlı Otel Arazisini Genişletmek İçin Kültür ve Turizm Bakanlığı’na Başvuru Yaptı” İddiası
1. Somalili kadın, İstiklal Caddesi saldırısı faili Ahlam Albashır’ın ablası olduğunu söyledi” iddiası
Bültende, İstiklal Caddesi'ndeki terör saldırısına ilişkin, terör örgütü PKK ve Suriye uzantısı YPG'nin sosyal medyadaki propaganda araçlarınca Somalili olduğu iddia edilen bir kadının görüntülerinin dolaşıma sokulduğu belirtildi.
KASITLI OLARAK YANLIŞ TERCÜME
Görüntüdeki kadının, Ahlam Albashır'ın ablası olduğu ve "kardeşinin İstanbul’daki saldırıyla hiçbir ilgisi olmadığını söylediği" yönündeki iddiaların tamamen gerçek dışı olduğu vurgulanan bültende, "Görüntülerdeki kadının konuşması, 'Kardeşim Somali'den Türkiye'ye gitti. İstanbul'da yaşıyor. Patlamayı kardeşim yapmadı. PKK'yı tanımıyoruz bile' şeklinde, kasıtlı olarak yanlış tercüme edilmiştir. Söz konusu görüntüde, iddia edildiği gibi ifadeler kesinlikle yer almamaktadır. Konuşmada, Türkiye’de yaşayan Somalilere, 'dikkat etmeleri gerektiği' yönünde, uyarılar yapılmaktadır" ifadelerine yer verildi.
İletişim Başkanlığı tek tek açıkladı: Yalan haberlerde bu hafta
2. “İstiklal Caddesi’ndeki terör saldırısının faili eve gidip polisi beklemiş” iddiası
Bültende, "İstiklal Caddesi'ndeki terör saldırısının faili eve gidip polisi beklemiş" iddiasının ise Türkiye Cumhuriyeti'nin kurumlarının ve kolluk gücünün titizlikte yürüttüğü operasyonlara gölge düşürmek maksadıyla ortaya atıldığı ifade edildi. Teröristin yapılan geniş çaplı inceleme sonucu belirlenen adreste yakalanarak gözaltına alındığı vurgulandı.
3. “İngiltere İstiklal Caddesi’ndeki terör saldırısından üç gün önce vatandaşlarını uyardı” iddiası
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan "İngiltere İstiklal Caddesi'ndeki terör saldırısından üç gün önce vatandaşlarını uyardı" iddiasının da bir çarpıtma olduğu aktarılan bültende, söz konusu iddiaların dayanağı olarak gösterilen metnin Birleşik Krallık'ın web sitesindeki ülke rehberinden alındığı, bu rehberde 226 ülke ve bölge ile ilgili koronavirüs, güvenlik, giriş gereklilikleri ve seyahat uyarıları hakkında genel bilgilerin yer aldığı ifade edildi.
Cumhurbaşkanlığı haftanın yalan haberlerini açıkladı: TSK'ya iftira atan TTB Başkanı Korur zirvede
4. “İstiklal Caddesi’ndeki saldırıyı Jiyan Tosun isimli şahıs gerçekleştirdi” iddiası
Dezenformasyon bülteninde, "İstiklal Caddesi'ndeki saldırıyı Jiyan Tosun isimli şahıs gerçekleştirdi" iddiasının da bazı sosyal medya hesaplarından paylaşıldığını ancak iddianın gerçeği yansıtmadığı vurgulandı.
5. “İstiklal Caddesi’ndeki terör saldırısında yaralanan Yunan vatandaşından tedavi için para istendi” iddiası
Bültende, Yunan basınında yer alan, "İstiklal Caddesi'ndeki terör saldırısında yaralanan Yunan vatandaşı Anna Depola, kaldırıldığı hastanede kötü muamele gördü ve tedavi ücreti talep edildi" iddiasının doğru olmadığı, İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde tedavi altın alınan Depola'nın patlama anında vücuduna saplanan parçanın çıkartıldığı, gerekli tedavisinin yapıldığı ve herhangi bir ücret talep edilmediği bildirildi.
- Ayrıca doktorlar tarafından Depola için ameliyat kararı alındığı ancak durumu acil olmadığı için bu kararın hastanın onayına bırakıldığı, ülkesine dönmek ve orada ameliyat olmak istediğini yetkililere bildiren Depola'nın Yunanistan'a naklinin sağlandığı belirtildi.
Cumhurbaşkanlığı haftanın yalan haberlerini açıkladı: WhatsApp üç tik okundu bilgisi ilk sırada
BAKAN ERSOY VE OTEL ARAZİSİ YALANI
Bültende yer alan "Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, kendi şirketine bağlı otel arazisini genişletmek için Kültür ve Turizm Bakanlığına başvuru yaptı." iddiasının da asılsız olduğunu vurgulanarak, şunları kaydedildi:
"Bahse konu yerin tahsisi 2000 yılında yapılmış, alana yapılan otel 2010'da hizmete girmiştir. Otele ek tahsis verilmesinin uygun görülmesiyle ilgili işlem 2012 yılında onaylanmıştır. Otelin hisse devri 2020 yılında gerçekleşmiştir. Dolayısıyla otelin hizmete açıldığı ve ek tahsis başvurusunun yapıldığı tarihte, Bakan Ersoy ile herhangi bir ilişiği bulunmamaktadır. Ersoy, 9 Temmuz 2018'de bakanlık görevine gelmiş, göreve başlamasıyla birlikte şirketindeki bütün görev ve unvanlarını devretmiştir. Söz konusu ek tahsis başvurusu ise 2012'de onaylanmıştır."