Kocaeli’de TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi içesinde yer alan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 9 Ağustos 2020 tarihinde kamuoyuyla paylaşılan Aşı ve İlaç Geliştirme Merkezi’nin yapımı hızla devam ediyor. Ağustos ayında tamamlanması ve faaliyete geçmesi planlanan merkezin, Türk bilimine önemli ölçüde yön vermesi bekleniyor.
"Türkiye’nin üretim alt yapısı var"
TÜBİTAK bünyesinde yürütülen çalışmalar hakkında konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Biontech aşısının mimarlarından olan Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin ile Nisan 2020 tarihinden itibaren iletişim halinde olduklarını söyledi.
Mandal, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İki molekülün ilaçlarının Covid-19 için kullanılabilirliğini kanıtladık"
Geçen yıl mayıs ayında kamuoyuyla, ‘Türkiye ilacın etken maddesini ithal eden değil, kendisi üreten bir ülke olacak’ diye paylaştıklarını söyleyen Prof. Dr. Mandal, şunları kaydetti:
"Virüsün 4 protein bölgesine birden hitap ediyor"
Geliştirilmekte olan ve yılsonunda Faz 3 aşamasının tamamlanması planlanan yerli aşının, diğer aşılara göre yenilikçi vurgulayan Prof. Dr. Mandal, "Dünyada VLP aşısı bizim dışımızda 3 tane daha var. Ama bizim yenilikçi yaklaşımımız şu; virüsün 4 protein bölgesine birden hitap ediyor. Dolayısıyla bu anlamda etkililiğinin daha yüksek olduğunu düşünüyoruz. Örneğin yine yenilikçi inaktif aşı dediğimiz zaman, inaktif aşı geleneksel aşı, ama içine katmış olduğumuz etkililiğini arttıran madde bu çalışmada ilk kez kullanılıyor. O anlamda yenilikçi. Adonevirüs tipi aşımızda yine kullandığımız tasarım kapsamında özellikle mutasyonların eş zamanlı yani hem Wuhan varyasyonuna hem İngiliz varyasyonuna hem, eğer izole edilebilirse, Güney Afrika varyasyonuna karşı eş zamanlı kullanılabilecek bir tasarımı var aşımızın. Dolayısıyla yenilikçilik boyutu dünyadaki benzer isimli olan aşılardan daha etkililiği yüksek olarak tasarlandığı için biz bunlara yenilikçi diyoruz. Tasarımı mutasyona karşı etkili olacak şekilde. Klinik öncesi çalışmalar da bunu doğruluyor. Ama tabii ki bunun kesin boyutunu klinik aşamalardaki çalışmalarla görmüş olacağız” şeklinde konuştu.
"Bu ülke kendi aşılarını da, ilaçlarını da geliştirebilecek yetkinlikte"
Bilim adına son derece önemli bir merkezi Türkiye’ye kazandıracaklarını aktaran Prof. Dr. Mandal, “Aşı ve İlaç Geliştirme Merkezi, üretim değil, biz hücreden başlayıp, Faz çalışmaları dahi prototip ve pilot üretimin yapılabileceği bir tesisi Cumhurbaşkanımız 9 Ağustos 2020 tarihinde kamuoyuyla paylaşmıştı. Biz de o çalışmaların devamını hızlı bir şekilde getirdik. Şu an binamız bitti, GNB laboratuvarlarımız hazır hale geliyor. İçerisindeki donanımlar için siparişler verildi ve Ağustos 2021 yılında inşallah sadece buradaki araştırmacılar için değil, tüm Türkiye’deki araştırmacılar için, sadece Kovid-19 için değil diğer aşı ve ilaç geliştirme çalışmaları için de bir ilaç ve aşı geliştirme merkezini ülkemize kazandırmış olacağız. Ben tekrar bu süreçte gece gündüz bu laboratuvarlarda çalışan, Türkiye’deki araştırma merkezlerinde çalışan hocalarımız, bilim insanlarımıza, araştırmacılarımıza ve özellikle genç öğrencilerimize yürekten teşekkür ediyorum, emeklerine sağlık. Türk bilim insanlarına güvensinler. Bu ülke kendi aşılarını da, ilaçlarını da geliştirebilecek yetkinlikte. Biz de onun için hem heyecan içindeyiz hem de sorumluluk içindeyiz” ifadelerini kullandı.