Merkezi New York'ta bulunan Human Rights Watch, Çeçenistan'da Rus birliklerinin sivillere karşı giriştiği korkunç katliam notlarını içeren bir rapor yayımladı. Moskova'da dün yayımlanan raporda, başkent Grozni'ye 25 km mesafedeki Stari Atagi kasabasında 6-11 Mart tarihleri arasında düzenlenen evleri arama operasyonlarındaki işkence, insan yakma gibi zulüm iddiaları yer aldı. Rapora göre, ev ev yapılan aramalar sırasında götürülen çok sayıda kişiden bir daha haber alınamadı.

Yargısız infazlar ve işkence

6 Mart tarihinde ailesinin yanından alınanlardan 26 yaşındaki İmran Kuntayev'in cesedi ertesi gün bir ev ileride yanmış halde bulundu. 7 Mart tarihinde, askerler bir evi ateşe verdiler ve çevresini de kimsenin yaklaşamaması için sardılar. Yangın söndüğünde içeride, Kuntayev'inki de dahil altı kişinin yanmış cesedi bulundu. Ailesi, Kuntayev'in cesedini altın dişlerinden tanıdı. Kasabalılara göre, cesetlerden ikisi tamamen kömürleşmişti. İki gün sonra da, askerlerin bir tamirhanede el koyarak başka bir yerde ateşe verdikleri aracın içinde üç yanmış ceset daha bulundu. Evlerinden alınarak ailelerine, "daha sonra geri getireceğiz" denilen fakat bir daha kendilerinden haber alınamayan, güvenlik güçlerine başvurulduğu zaman da, "elimizde böyle bir gözaltı yok" denilen çok sayıda kayıp da bulunuyor.

Human Rights Watch raporuna göre, bazı gençler de yakındaki bir çiftliğe götürüldü, orada derileri bazı aletlerle sıkıştırılarak, bükülerek, isyancıların yerlerini söylemeleri istendi. Rapora göre bazı askerler de, ailelerden, gözaltına alınan yakınlarını geri alabilmeleri için yaklaşık 300'er dolar para talep etti.

Savcılar baskı altında

Bu kasabadan sivillerin 12 Mart'ta Grozni'de bir gösteri yapmalarından sonra savcılık olaylar hakkında soruşturma başlattı. Raporda, bu türden yüzlerce soruşturma başlatıldığı ancak sonuçsuz kaldığı da anımsatıldı. Bazı muhalif Rus gazetelerine göre, soruşturma yapmaya çalışan savcılar da suçlu askerler tarafından tehdit ediliyor ve bu işten vazgeçiyor.

Raporda, BM İnsan Hakları Komisyonu'nun, Rusya'yı, bu yargısız infazları ve işkenceleri soruşturmak üzere BM denetçilerini ülkesine kabul etmeye ikna etmesi gerektiği kaydedildi.