ABD'nin 2. Dünya Savaşı'nda Japonya'nın Hiroşima kentine tarihte ilk kez atom bombası atıp 140 bin kişinin ölümüne yol açmasının 70. yıldönümü törenle anıldı. Dünyada ilk kez atom bombası atılan ve tamamına yakını yok olan Hiroşima'daki anma töreni, saldırının merkezi Barış Parkı'nda düzenlendi. Törene Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin yanı sıra ABD'nin Japonya Büyükelçisi Caroline Kennedy'nin de aralarında bulunduğu 100'den fazla ülkenin temsilcisi katıldı.
Nükleer silahların ortadan kaldırılması gerektiğini belirten Hiroşima Belediye Başkanı Kazumi Matsui, ABD Başkanı Barack Obama ve diğer dünya liderlerini kente gelip felaketten sağ çıkanlarla görüşmeye davet etti. Liderlerin, bombalanan kentlere gelip “hibakush” olarak adlandırılan ve hayatta kalan mağdurlardan felaketin boyutlarını dinlemeye, atom bombası gerçeğiyle yüzleşmeye çağıran Matsui, “Sonrasında eminim ki nükleer silah sözleşmesi de dahil bir yasal çerçeve üzerinde tartışmalar başlayacak” dedi.
40 bin kişinin katıldığı törende konuşan Başbakan Şinzo Abe de, “Atom bombası binlerce kişiyi öldürmekle kalmadı, geride kalanlara da tarifsiz acılar yaşattı. Hiroşima bugün dirildi, bir kültür ve refah kenti haline geldi" ifadelerini kullandı. Abe eylüldeki BM Genel Kurulu'na tüm nükleer silahların imha edilmesini öngören bir karar tasarısı sunacaklarını da duyurdu.
Japonya, “Küçük Çocuk” atom bombasının yol açtığı tahribatın izlerini taşımaya devam ederken, öte yandan ABD yönetiminden “pişkin” bir açıklama geldi. Kullandıkları tonlarca bomba ile bir şehri haritadan silen Washington yönetiminin yaptığı saldırı tarihe büyük bir utanç olarak kaydedilirken, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Hiroşima'nın yıldönümünde, İran'la varılan nükleer anlaşmaya göndermede bulundu. Kerry, ülkesinin Japon halkını katlettiği bombardımanın 70. yılı nedeniyle yaptığı açıklamada, Hiroşima'nın, İran'ın nükleer programına dair geçtiğimiz ay varılan mutabakatın etkisini ve atom silahları elde edilmesinin önlenmesindeki önemini gösterdiğini söyledi.
2.Dünya Savaşı'nın ardından Müttefik Kuvvetler ile Japonya arasında 1951'de imzalanan San Francisco Barış Antlaşması'na göre Japonya, ordusunu sadece savunma amaçlı kullanma sözü vermişti. Ancak Abe hükümetinin lağvedilen orduyu yeniden kurmak ve yurtdışında özellikle ABD safında savaşmaya göndermek istemesi ülkede tepkilere yol açmıştı.
'Hiroşima Günü' olarak hatırlanan ve 'Uluslararası Dünya Nükleer Silahsızlanma Günü' ilan edilen 6 Ağustos'ta (1945) 'Enola Gay' isimli B-29 tipi ABD bombardıman uçağı, 'Little Boy' (Küçük Çocuk) adı verilen atom bombasını Hiroşima'nın 600 metre üzerinde patlattı. 350 bin nüfuslu kentte 70 binden fazla kişi hemen hayatını kaybetti, izleyen aylarda bu rakam 140 bine yükseldi. Hiroşima'dan 3 gün sonra Nagasaki'ye de 'Fat Man' (Şişman Adam) adı verilen bir atom bombası atıldı. Bu ikinci bombardımanda can kaybı 1945 sonuna kadar 70 bine çıktı. Yaşadıklarının şokunu ve üzüntüsünü hâlâ atlatamayan ülkede pek çok kişi radyasyon kaynaklı sebeplerden hayatını kaybediyor.
Hiroşima ve ve Nagasaki kentlerine atılan atom bombaları, o dönem ABD'lilerin çoğu tarafından kabul görmüştü. Araştırma şirketi Gallup'un 1945'te bombardımanın hemen ardından yaptığı bir ankete göre katılımcıların yüzde 85'i “Japon kentlerine yeni nesil atom bombalarının atılmasını” onaylıyordu. Aynı yıl yapılan bir başka araştırmada, Amerikalıların yüzde 44'ü “Japonya'ya atom bombası atarım” demişti. Pew şirketinin 2015 anketinde ise geçen 70 yıla rağmen ABD'lilerin yüzde 56'sının korkunç saldırıları makul gördüğü ortaya çıktı.
Japonya kamuoyu araştırma merkezi Populus'un Sputnik için yaptığı ankete göre, Japon halkının yüzde 61'i ABD'nin Hiroşima ve Nagasaki'ye atom bombası atması nedeniyle resmi olarak özür dilemesi gerektiğini düşünüyor. Resmi özre gerek olmadığını düşünenlerin oranı ise yüzde 11.
