Bize karışan olmadı: Dün nasılsa bugün de öyle

Firiba - Nazenin

Afganistan’ın başkenti Kabil’de yönetim Taliban’a geçeli 17, ABD askerlerini çekeli 3 gün oldu. Kabil sokaklarındaki sessizlik yerini yavaş yavaş kalabalıklara bırakmaya başladı.

Düne kadar muhalif olan Taliban yönetime, insanlar da Taliban’a alışıyor. Başlarda kepenk kapatan bankalarda işlem sınırlı da olsa başladı.

Afgan esnaf yeni süreç konusunda belirsizlikten şikayetçi; ancak güvenlik ve aşayişin sağlanması konusunda memnun.

EĞİTİME DEVAM KARARI

Kadınlara neredeyse her ortamda rastlamak mümkün. Sokaklarda, çarşıda, pazarda... Eşleriyle, çocuklarıyla ya da tek başlarına dışarı çıkıyorlar. Kabil sokakları

“Taliban kadınları eve kapattı”

iddialarını yalanlıyor. Taliban yönetimi, ilköğretimde eğitimin devam etmesi için okullara talimat gönderdi.

Ancak artık erkek ve kız öğrenciler ayrı eğitim görecek. Sabah erken saatte yollara düşerseniz, çantası sırtında okul yolunu tutmuş öğrencileri görmeniz mümkün.

SAĞLIKÇILAR GÖREVE DÖNDÜ

Yeni yönetimden çalışma hayatındaki kadınlar için ilk çağrı sağlık alanında geldi. Tüm hemşire ve doktor kadınlara “görevinize dönün” çağrısı yapıldı.

Bu davet büyük oranda karşılık buldu. Televizyonlarda başı açık kadın spikerler hala görevlerinin başında. Taliban askerlerinin kadınlara karşı özellikle daha dikkatli olduğu da gözden kaçmıyor.

Konuştuğumuz kadınlar da Taliban’ın Kabil’e geldiği günden şu ana kadar hayatlarında bir değişiklik olmadığını ifade ediyor.

Tıp kazanmış ama kuaför

İnsanlar, yıllardır süren savaş ortamı ve belirsizliklerden dertli. Ülkedeki yüksekokullar ise hala kapalı. Liseyi bitiren 18 yaşındaki Nazenin tıp fakültesini kazanmış, ancak fakülte kapalı olduğu için kadın kuaföründe çalışıyor. Afganistan’ın hiç değişmediğini belirten Nazenin,

“Geleceğimizi hiçbir zaman bilmedik. 2 ay önce Kabil Üniversitesi’nde tıp fakültesini kazandım. Ama okullar daha açılmadı. Ülkede işsizlik var, kızlar da hiçbir zaman işini yapamadı”

şeklinde konuştu.

İŞ ALANI İSTİYORLAR

28 yaşındaki hukuk mezunu Firiba “7 yıldır kadın kuaföründe çalışıyorum. Hukuk bitirdim ama bana iş imkanı yoktu. Afganistan’da hep yokluk ve cahillik vardı. Akşam saatlerinde hiç sokağa çıkamazdık.

Geçen gün Taliban askeri beni durdurup ‘Nerden nereye gidiyorsun’ dedi. ‘Kendi evimin sokağında sana hesap mı vereceğim’ deyince arkasını dönüp gitti.

Kendi mesleğimizi yapamıyoruz. Kadınlar kendilerine iş alanı istiyor” dedi.

GEÇMİŞE GÖRE FARK YOK

Türkiye’den 9 yıl önce eşiyle Afganistan’a gelip kuaför salonu açan Fatma ise şunları söyledi:

“Geldiğimden beri bir fark göremedim. İlk etapta ister istemez çekindik. Ama en ufak kötü bir şey yaşamadım. Kabil geneliyle kadınlara davranışlarda farklılık yok. Müşterilerimin hepsi Afgan kadınları. Taliban’ın gelişi buradaki düğünleri aksatmadı. Başörtüsü burada hep vardı. Afganistan hep böyleydi. 7 yıldır kuaför salonu işletiyorum.”

ABD’lilere çalışıyordum hiçbir şey yapmadılar

Hamid Karzai Havalimanı çevresindeki kalabalık nispeten azaldı. Bunda yeni yönetime sert geçişin olmaması etkili. Bindiğimiz taksi şoförü,

“Ben ABD için çalışıyor, orada şoförlük yapıyordum. Geldiklerinde beni asacaklarını düşündüm. Ama olmadı. Şimdi bakın taksicilik yapıp paramı kazanıyorum”

diyor. Taliban gelecekte politikasını aynı doğrultuda ilerleterek devri sabık aramaz ve hain avına çıkmazsa, büyük oranda göç akını da yavaşlayacaktır. Taliban yönetimi henüz yaygın iletişim araçlarını kullanmıyor. Askerlerin pek çoğunda akıllı telefon dahi yok. Sadece komutanlarda telsiz bulunuyor. Emir talimatlar kişi bazlı ilerliyor. Bu da koordinasyonsuzluğu beraberinde getiriyor.

Gitmek istemiyorlar

Afganistan'da halkın temel beklentisi ekonomik koşulların iyileştirilmesi. Kabil'in en kalabalık semtlerinden Kota-i Sangi pazarında görüş bildiren Afganlar, sadece barış istiyor. Seyyar satıcı Ahmet Ziya,

“İşlerimiz iyileşirse yurtdışına gitmeye gerek kalmaz”

dedi. Kuruyemişçi Zumerek Zercan durumun daha iyi olacağına inandığını söylerken, ülkesi için huzur dileyen Kabil sakinlerinden Zemerek Emini ise

“Asla başka bir ülkeye sığınmak istemiyorum”

diye konuştu.

#Kabil

#Afganistan

#Taliban