Baas diktasına karşı ilk halk ayaklanmasının başladığı Dera’ya bomba yağdıran Esed güçleri son 10 günde 164 sivili katletti. Halep, Humus, Şam ve Hama’nın ardından ‘tehcire’ maruz bırakılan Dera ve çevresinde 350 bin sivilin hayatı da tehlike altında. Dera Sivil Savunma Birliği, 19 Haziran’da başlayan saldırılar nedeniyle 170 bin sivilin yaşadığı bölgeyi terk etmek zorunda kaldığını belirtti. Bölge genelinde yerleşim birimlerine günde binlerce bomba düştüğünü belirten Dera Sivil Savunma Sorumlularından Ömer Ebu Zeyd, büyük bir felaket yaşandığını, saldırıların artması sebebiyle Kefr, Şems, Akrebe ve el-Hara’da yaşayan 170 bin sivilin İsrail sınırına yönelmeye mecbur kaldığını anlattı. Günlerdir Suriye-Ürdün sınırındaki tarlalarda barınacak çadır bulamayan binlerce Deralı, kavurucu sıcaklarda zor günler yaşıyor. Onbinlerce kişi de Golan tepelerinde İsrail kontrolündeki arazide hayata tutunmaya çalışıyor.
KAÇANI DA VURUYORLAR
Rus ve rejim uçakları el-Harek bölgesinde göç yollarını da bombalıyor. Sora ve Harek’ten çıkan siviller harabeye dönen kasabadan sınıra dönük yürüyüşleri esnasında Rus ve rejim uçaklarının bombardımanlarına maruz kalıyor. Rahme, Busra el-Harir, Naheta ve Tebih’ten kaçan sivil konvoyların vurulması sonucu dün 27 kişi hayatını kaybetti. Museyrafa’ya yönelik hava saldırılarında ise ölen sivil sayısı 70 olarak açıklandı. Esed rejimi ve destekçileri ile Suriyeli muhalif gruplar arasında çatışmalar Şomra ve Cedele bölgelerinde devam ediyor.
İNSANİ DRAM BÜYÜYOR
Suriye ordusu, Rusya ve İran destekli Şii milisler tarafından havadan ve karadan saldırı altında tutulan bölgelerde felaketin dozu her geçen dakika artıyor. Dera İl Meclisi evlerini terketmek zorunda kalan aile sayısının 13 bini aştığını duyurdu. Onbinlerce sivilin önünde 3 seçenek var: İsrail’e sığınmak, Esed’e teslim olmak ya da evlerinde kalıp ölmek... Sivillerin muhalif bölgelere geçmesine de izin verilmiyor. Dera’da saldırı altında olan sıcak hatlardan çıkan siviller daha güvenli görülen alanlarda kurulan Kerame, Berekat, Ehli Şam, Rahme, Selam, Müselles Mevd ve Tel Akeşa gibi sahra kamplarına yerleştirilmeye çalışılıyor.
11 günde 13 bin bomba
Dera Sivil Savunma Sözcüsü Ömer Ebu Zeyd, 19 Haziran’dan bu yana atılan füze ve bomba sayısının 13 bini aştığını belirtti. Yeni Şafak’a bilgi veren Ebu Zeyd, 344 varil, 257 fil füzesi ve 875 balistik füzenin Dera ve çevresini hedef aldığını anlattı. Karadan karaya atılan füzeler ve havan topları ile birlikte günlük 2 bin 500 bomba ve füzenin atıldığını tespit ettiklerini kaydeden Ebu Zeyd, “Bu saldırılarda 44 kadın, 17 çocuk ve 3 sivil savunma gönüllüsü şehit düştü. Sivil savunma ekipleri enkazlara yetişmekte güçlük çekiyor. Gıda, sağlık malzemesi ve barınak konusunda durum oldukça ağırlaştı” dedi.
Bana Suriyeli getirmeyin!
İsrail, bombalar altındaki Dera’dan kaçıp Golan Tepeleri’ne sığınan onbinlerce Suriyeliye kapılarını açmıyor. İsrail Savunma Bakanı Avigdor Lieberman, ülkesinin Suriyeli mültecileri kabul etmeyeceğini söyledi. Sığınmacılar için yardım gönderdiklerini iddia eden Lieberman, “Suriye’nin güneyindeki olayları yakından takip ediyoruz. İsrail’in güvenlik çıkarlarını koruyacağız. Hiçbir Suriyeliyi topraklarımıza istemiyoruz” ifadelerini kullandı.
Kapımızı açmayız
Ürdün sınırı ve Golan Tepeleri’ne sığınan Suriyeli sayısı, ‘Beyaz Baretliler’ olarak bilinen sivil savunma örgütüne göre 150 bini aştı. Birleşmiş Milletler ‘insani felaket’ uyarısında bulunurken Türk Dışişleri Bakanlığı ise “Bu insanlık dışı saldırıları şiddetle lanetliyoruz” açıklaması yaptı. Ürdün, sınırda çaresiz biçimde bekleyen Suriyelileri ülkeye kabul etmeyeceğini bildirdi. Ürdün Hükümet Sözcüsü Cumana Guneymat, “Ürdün, Suriye’nin güneyindeki insani durumun zorluğunun farkında ancak Suriyeli mülteciler için sınır kapısını açma talebine cevap veremeyecek. Ekonomik kriz ve kısıtlı imkanlar sebebiyle daha fazla Suriyeli kabul edemiyoruz. Sınır kapılarını açmaksızın BM ile işbirliğine ise hazırız” dedi. Suriye’ye komşu Ürdün’de halihazırda 1 milyon 390 bin Suriyeli bulunuyor.
Ortada kaldılar
Bombalar altındaki Dera’dan Ürdün ve İsrail sınırına kaçışlar sürüyor. Günlerdir Suriye-Ürdün sınırındaki tarlalarda barınacak çadır bulamayan binlerce Deralı, sıcaklar yüzünden zor günler yaşıyor. Rejim güçlerinin saldırılarından kaçan çoğu çocuk, kadın ve yaşlılardan oluşan kalabalık, ülkenin güneyinde Ürdün sınırında bekliyor ancak Amman yönetimi bu grupların Ürdün’e geçişlerine izin vermiyor. Uzanacak bir yardım eli bekleyen Deralılardan Ebu Muhammed, “Ürdün’e geçmek istiyoruz. Kimse evini kolay kolay terk etmez. Dera’daki zor şartlardan dolayı buraya geldik. Tek isteğimiz buradaki kadınları ve çocukları içeri alsınlar” diye feryat etti. Bölgede açlık ve susuzluktan ötürü 15 kişinin öldüğü öğrenildi.
Şam, Tel Aviv’le anlaştı
Dera’da ilan edilen 24 saatlik ateşkese rağmen rejim; Neva, Hirak, Tafes Dael gibi yerleşim birimleri vurmayı sürdürdü. Dera’daki ÖSO komutanlarından Albay Ebu Abdo, bölgenin akıbetine ilişkin Şam yönetimi, ABD, Rusya ve İsrail arasında müzakereler yürütüldüğünü, Dera ve Kuneytra’ya ilişkin anlaşmaya varıldığını belirterek, “Esed’e ÖSO kontrolündeki bölgelere saldırı izni Netanyahu-Putin zirvesinin ardından verildi” dedi. Suriyeli komutan, Ürdün el-Nasib kapısı ve Dera’nın doğusunun Esed güçlerine teslim edilmesi karşılığında Şam’ın Golan bölgesi üzerindeki tüm haklarından vazgeçme taahhüdünde bulunduğunu iddia etti. Son 1 buçuk aydır İsrail Başbakanı Netanyahu ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasında 2 ayrı görüşme gerçekleştiğine dikkat çeken Albay Ebu Abdo, Dera operasyonunun başladığı 19 Haziran tarihine dek İsrail’in bölgede konuşlu Esed ve İran birliklerini sürekli bombaladığına dikkat çekti.
ABD DE İŞİN İÇİNDE
İsrail’de yayın yapan bazı gazeteler de Ürdün, Rusya, Tel Aviv, Washington hattında varılan anlaşmalar sonrası İsrail’in bombardımanları durdurduğunu, “Suriyeli muhaliflerden kurtulma” konusunda Tel Aviv ve Şam’ın mutabakata vardığını duyurdu.
- Gerginlik böyle mi azalıyor
- Rejim ve destekçileri, Dera’daki operasyonda son 10 günde 317 kilometrekarelik bir alanda ilerleyerek, bazı sivil yerleşimleri ele geçirdi. Ülkenin güneybatısındaki Dera ve Kuneytra illeri, Astana süreci garantörleri Türkiye, İran ve Rusya’nın Mayıs 2017’de oluşturduğu 4 gerginliği azaltma bölgesinden biriydi. Rusya, ABD ve Ürdün, 2 ay sonra Dera ve Kuneytra’yı özel bir anlaşma kapsamına almıştı. ABD de bölgede desteklediği muhaliflere yardımlarını kesmişti. Birleşmiş Milletler yetkilileri, Dera’da 750 bin kişinin hayatından endişe ettiklerini sık sık tekrarlıyor.
Rusların teklifi çok aşağılayıcı
Dera’lı askeri muhalifler Rusya ile yapılan görüşmelerden çekildi. Muhaliflerin sözcüsü İbrahim Cebbavi, “Rusların sunduğu şartlar çok aşağılayıcıydı. Bunun üzerine muhalifler toplantıdan çekildi.” dedi. Suriye’nin güneyini tamamen Esed rejimine teslim etmelerinin istendiğini söyleyen Cebbavi, Rusların rejimin tutuklama listesindekilerinin de mahkeme karşısına çıkarılması şartını sunduklarını kaydetti.
