|

Yaptırım resti

Türkiye, Brezilya ile başlattığı İran uranyumuna çözüm bulma sürecindeki kararlılığını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde kanıtladı. İran'a yönelik bugüne kadarki en ağır yaptırımların oylandığı New York'taki oturumda 12 "evet" oyuna karşı Türkiye ve Brezilya, ABD'nin tüm çabalarına rağmen çekimser oy vermek yerine yaptırımlara "hayır" dedi.

Dış Haberler
00:00 - 10/06/2010 Perşembe
Güncelleme: 02:16 - 10/06/2010 Perşembe
Yeni Şafak
Yaptırım resti
Yaptırım resti

BM Güvenlik Konseyi, İran'a nükleer programı nedeniyle bugüne kadarki en ağır yaptırımları getiren karar tasarısını kabul etti. Ancak ABD, Türkiye ve Brezilya'yı çekimser kalma konusunda ikna edememenin şokunu yaşadı. Tasarı, 15 üyeli Güvenlik Konseyinde Türkiye ve Brezilya'nın "Hayır" oyuna karşı 12 "Evet" oyla kabul edildi. Oylamada bir tek Lübnan çekimser kaldı. ABD'nin uzun ikna çabaları sonucu, daha önce hayır demekte ısrar ettikleri halde fikir değiştiren Çin ve Rusya da evet oyu kullandı. Oylama öncesi Başbakan Erdoğan Obama, Ahmedinejad, Putin ve diğer üye ülke liderleriyle kritik telefon görüşmeleri yaptı. ABD tarafı son dakikaya kadar Ankara'yı ikna etmeye çalıştığı için oturuma bir saat geç başlanabildi. Davutoğlu ise bu sırada İran'la önemli görüşmeler gerçekleştirerek yaptırım kararının ardından "görüşme masasından kalkamaması" için yoğun ikna faaliyetleri yürüttü.

TAHRAN KARARININ ARKASINDAYIZ

Ankara "hayır" oyunu, "Tahran'da Brezilya ve İran'la varılan mutabakatın arkasında durdukları için" verdiklerini açıkladı. Tahran bildirisinde İran uranyumunun Türkiye'de zenginleştirilerek İran'a yakıt olarak verilmesi öngörülüyor. Böylece İran'ın "atom bombası" yapmasının önüne geçilmesi hedefleniyor. Ancak ABD bu anlaşmayı yeterli bulmuyor çünkü asıl önemli konunun uranyumun yüzde 20 gibi yüksek bir oranda zenginleştirilmesi olduğu görüşünü savunuyor. Batı'ya göre İran sadece yaptırımlardan kaçmak için zaman kazanıyor.

AHMEDİ: KULLANILMIŞ MENDİL GİBİ ATIN

ABD Başkanı Barack Obama, yeni yaptırımların kabulünü "İran'a açık bir mesaj" olarak nitelendirdi ancak müzakere kapısının da hala açık olduğunu belirtti. Obama, bu kez İran'ın karşılaştığı en geniş yaptırımların söz konusu olduğunu ve ilk kez askeri yaptırımların da olduğunu söyledi. Ahmedinejad ise "BM kararı kullanılmış bir mendil gibi bir kenara atılmalıdır" dedi. Tahran yönetimi, tutumundan dolayı Türkiye ve Brezilya'ya da teşekkür etti.

EVET DİYENLER DE ANKARA'YI DESTEKLİYOR

İran'ı "masada kalması" için ikna etmeye çalışan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Tahran bildirisinin, yaptırıma evet diyen üyeler tarafından dahi desteklendiğini, Tahran kararlarının, yaptırım taslağında dahi referans gösterildiğini söyledi. Davutoğlu, yaptırım kararının Tahran mutabakatını geçersiz kılmak şöyle dursun, teminat altına aldığını da belirtti. Öte yandan son olarak 1 Mart tezkeresi olayında gerilen Türk-ABD ilişkilerinin bundan sonra nasıl bir seyir izleyeceği merak konusu. Tasarı, ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ile Almanya (5+1 ülkeleri) arasında 5 aydır müzakere ediliyordu.


Petrol ambargosu yok, hedef silahlar

Petrol ambargosu ya da ağır ekonomik yaptırımların bulunmadığı BMGK taslağında esas itibarıyla İran'ın nükleer kapasiteli balistik füze faaliyetlerine yönelik önlemler yer alıyor. Karar tasarısında, İran'ın nükleer programıyla ilgisi olan, aralarında bir de bankanın bulunduğu 40 şirket ve bir de kişi adı yer alıyor. Yaptırımlar listesinde yer alan ve uluslararası alanda mal varlıkları dondurularak, seyahat yasağı getirilecek kişi ve kuruluşların bir kaçı şunlar: İran Atom Enerjisi Kurumuna bağlı İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi Başkanı Cevad Rahiki. Programa dahil olan kuruluşlar: Nükleer araştırmalarda ve üretim ünitelerinde kullanılabilecek termostat temin eden Amin Sanayi Kompleksi, hafif silah üreten Armament Industries Group (AIG), balistik program temin eden Doostan International Company, İran Savunma Bakanlığı'na bağlı Farasakht Industries.

Devrim Muhafızlarına bağlı kuruluşlar: Hatem El Anbiya'nın (KAA) şubesi Fater Institute, KAA kontrolündeki Haragahe Sazandegi Ghaem, Ghorb Karbala. İslam Cumhuriyeti Deniz Hatları'na bağlı kuruluşlar: Irano Hind Shipping Company, IRISL Benelux NV, South Shipping Line Iran (SSL).



14 yıl önce