Türkiye Noterler Birliği, Gayrimenkul alım satımına aracılık yapmak istiyor. Yeni Noterler Yasası’nın taslağına ilişkin düzenleme konulmasını isteyen Türkiye Noterler Birliği; Avrupa ülkelerindeki örnekleri inceliyor. Geçtiğimiz ay Almanya Berlin’de incelemelerde bulunan Noterler Birliği, Fransa’daki uygulamayı da düzenlediği bir geziyle inceledi. Araç alım satımına yıllardır başarıyla aracılık ettiklerini örnek gösteren Noterler Birliği, gayrimenkul alım satımına da aynı şekilde aracılık edebileceklerini savunuyor. Birlik’in ‘Değişim Projesi’ adını verdiği toplantıların Paris ayağında, Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, Noterlik Kanunu’nun 40 yıl öncesine ait olduğunu ve değişmesi gerektiğinin altını çizdi.
Fransa’da noterlerin ve noterliklerin kamu düzeni açısından çok önemli ve nitelikli işleri yürüttüklerini ifade eden Yunus Tutar, Tüm Avrupa, Orta ve Güney Amerika ülkelerinde noterlerin sorumluluk alanında olan gayrimenkul alım-satım ve ayni haklara ilişkin hukuki sözleşmelere talip olduklarını söyledi. Tutar gerekçelerini şöyle anlattı: “Gayrimenkul akitli işlemlerinin noterlerde yapılması hukuki güvence, ülke ekonomisi ve dünya ile entegrasyon açısından son derece önemli. Böylece noter hukuki güvenliği sağlayacak ve ihtilafları başlamadan önleyecek. 1771 noktadaki noterlikler aracılığı ile gayrimenkullerin satış sözleşmelerinin yapılması ve gayrimenkulün bulunduğu yere gitme zorunluluğunun ortadan kalkacak olması vatandaşımız için büyük bir hizmet olacaktır.”
Fransa Noterler Üst Konseyi Onursal Başkanı Jean Terrade toplantıdaki konuşmasında noterlerin kendi ülkesinde devleti temsil ettiğini, ciddi eğitim ve staj aşamalarından geçerek Fransa Adalet Bakanlığı tarafından atandığını söyledi. Kıta Avrupası yani Latin modelinde noterlik kurumunun imzaladığı belgelerin hakim kararına eşdeğer olduğunu belirten Terrade, Fransa’da gayrimenkul alım-satım işlemlerinin güvencesinin noterler olduğunu söyledi. Ülkede noterliğin 600 milyar euroluk işlem hacmi olduğunu anlatan Terrade, bunun 6.5 milyar eurosunun noterlere; 22 milyar eurosunun da devlete vergi olarak aktarıldığını belirtti.
Başkan Jean Terrade paylaştığı rakamlarda noterlerin işlem hacminin yarısının yani 300 milyar euronun ülke genelinde 1 milyon 300 bin konutun satıldığı gayrimenkul alım satım işlemlerinden geldiğini söyledi. İnşaat sektöründeki kara para aklamanın da önlenmesi adına bu sistemin başarıyla işlediğini belirten Jean Terrade, ülkesinde noterlerin bu faaliyetlerle aynı zamanda devlet adına vergi topladığını söyledi.
Otomotiv ve telekomünikasyon sektörlerinde olduğu gibi noterliklerde tahsil edilen ücretin de büyük bir bölümünün vergi olduğuna dikkat çeken Yunus Tutar, ”Noterlik işlem maliyetinin en önemli unsurunu teşkil eden ve 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 118 ve 119. maddeleri gereğince noterliklerde yapılan işlemler sebebiyle doğan damga vergisi, harç, değerli kağıt ve KDV bedelleri vatandaştan nakden tahsil edilerek, Maliye veznesine yatırılmaktadır. Noterliklerdeki iş ve işlemler sebebiyle tahsil edilen ücretin yüzde 85’i vergidir” dedi.
Fransa Noterlik sistemi, Avrupa'da birçok ülkeye öncülük yapmış durumda. Bir daire satın almak istediğinizde, binadaki tahta kurdu riskinden, duvar boyasındaki kurşun oranına kadar uzmanlara rapor ettirip, notere sunmak zorundasınız. Kısacası, sürecin her aşaması noter gözetiminde sıkı kurallara bağlı. Öncelik insan hayatı ve kamu sağlığı.
