Son yıllarda hem üretim hem de pazar anlamında atağa geçen Türk otomotiv sektörü, hızla gelişleme devam ediyor. Dünyada daralan otomotiv pazarına rağmen dinamizmini koruyan Türk otomotivi tüm tarih boyunca yakaladığı satış rakamını son 10 yılda ikiye katlamayı başardı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) ve Otomotiv Sanayicileri Derneği (OSD)’nin verilerine göre; 2004 yılına kadar trafiğe giriş yapan sıfır araç sayısı 8 milyon 136 bin 485 adet olurken, 2004-2014 aralığını kapsayan 11 yıllık periyotta satılan birinci el araç sayısı ise 8 milyon 67 bin 642 adete ulaştı.
1982 YILINA KADAR SADECE 1,5 MİLYONDU
TÜİK verilerine göre; 1982’ye kadar trafiğe birinci el olarak girişi yapılan kayıtlı araç sayısı 1,5 milyon civarında. Otomobil, hafif ticari, kamyon, traktör ve diğer motorlu araçların toplamı 1 milyon 428 bin 749 adet olarak kayıtlara geçti. Kategorilere bakıldığında ise en fazla satışı yapılan birinci el araç tipi ise otomobil olduğu görülüyor. 1982 yılı itibariyle trafiğe sıfır olarak giriş yapan otomobil sayısı 397 bin 765 adet olarak biliniyor. 1982 yılından 2004 yılına kadar geçen zaman diliminde Türk otomotiv pazarı sıfır kilometre araç satışlarında dalgalı bir seyir izlerken, ortalama satış rakamları ise yıllık 200 bin dolaylarında seyrediyor. En düşük satışın yapıldığı yıl 120 bin 507 adet ile 1983 yılı olarak dikkat çekiyor. 2000 ise 642 bin 764 adet araç satışı yapılan bir başka yıl olarak dikkat çekiyor.
2004’TEN SONRA REKORA KOŞULDU
2003 yılında 392 bin 900 adet sıfır araç satışı yapan Türk otomotiv pazarının dönüm noktası 2004 yılı oldu. 2004’te 740 bin 233 adetlik sıfır araç satışına ulaşan pazar bir önceki yılın rakamlarını ikiye katladı. 2011 yılında 906 bin 544 adede çıkan sıfır araç satışı tüm zamanların rekoru oldu. Son 10 yılda 8 milyon 67 bin 642 araç satıldı. Bu periyotta en az araç satılan yıl ise dünya ekonomik krizinin yaşandığı 2008 yılı oldu. 524 bin 414 adet satış yapıldı. 2014'te sıfır araç satışında Türkiye 767 bin 681 adet ile ortalamaların üzerine çıktı.
Rekorun parametreleri gelir artışı ve kredi kolaylığı
11 yılda sıfır araç satışında elde edilen rekorun birçok parametresi bulunuyor. Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH)’dan kişi başına düşen payın 3 bin dolarlardan 10 bin doların üzerine çıkması, sıfır araç satışındaki artışın en önemli itici gücü olarak dikkat çekiyor. Faiz oranlarının da tek hanelere kadar düşmesinin kredi maliyetlerini aşağı çekmesi de üzerinde durulan ikinci neden oldu. Artıştaki diğer unsurlar; kolay ödeme imkanları, artan ticaret hacmi, seçenekleri arttıran otomotiv firmaları, üretimin artması ve buna paralel olarak gelişen ihtiyacın yanı sıra artan reklamlar olarak sıralanabilir.
LÜKS OLMAKTAN ÇIKTI
Uzmanlar İstanbul gibi metropollerin baz alınmaması halinde aracın lüksten çok bir ihtiyaç haline geldiğinin de altını çiziyor. Som dönemde düşen petrol fiyatları ve uygun motor seçeneklerinin de otomotiv tüketicisinin etkilendiği hususlar oldu. Öte yandan artan trafiğe rağmen bu kadar sıfır aracın satılması; toplu taşıma ağlarının yetersiz kalması ve tüketicinin ulaşacağı noktaya rahat varma isteğiyle açıklanıyor.
Yıllara göre sıfır araç satışları
1982 1.428.749
1983 120.507
1984 151.340
1985 155.523
1986 167.353
1987 200.151
1988 212.208
1989 182.547
1990 318.088
1991 304.179
1992 411.712
1993 572.571
1994 468.895
1995 303.599
1996 339.416
1997 510.488
1998 474.032
1999 399.665
2000 642.764
2001 203.283
2002 176.515
2003 392.900
2004 740.933
2005 765.641
2006 667.753
2007 632.561
2008 524.414
2009 573.966
2010 791. 543
2011 906.544
2012 812.126
2013 885.180
2014 767.681
#TÜİK
#ODD
#otomotiv
#otomotiv pazarı
9 yıl önce
