|

O hat hiç olmadı

Türkiye’nin, düşürülen Rus savaş uçağındaki pilotu 8 defa genel hattan, 2 defa da Türkiye-Rusya arasındaki ‘özel hat’tan uyardığı gündeme gelmişti. Ancak iki ülke arasında kurulması planlanan ‘özel hat’tın henüz hayata geçmediği ve uyarıların tamamının ‘genelden’ yapıldığı öğrenildi.

Yeni Şafak ve
06:00 - 4/12/2015 Cuma
Güncelleme: 01:41 - 4/12/2015 Cuma
Yeni Şafak

Rusya'nın savaş uçağının düşürülmesinin ardından ortaya atılan iddialara ilişkin gerçekler açığa kavuşuyor. TSK, 5 dakika süreyle 10 defa uyarılan Rus savaş uçağının ikazlara karşılık vermediği için angajman kuralları çerçevesinde düşürüldüğünü açıklamıştı. 24 Kasım'da gerçekleşen olayın ardından sağ kurtulan Rus pilot uyarı almadığını söylemiş, pilotun uyarıları neden duymadığı tartışma konusu olmuştu. Bu doğrultuda da Rus pilotların Türk F-16 pilotu tarafından 8 kez genel hattan, 2 kez de Türkiye-Rusya arasında, uçuş güvenliği için tesis edilen özel hattan uyarıldığı iddiaları gündeme gelmişti.



ÖZEL HAT HENÜZ KURULMADI


Edinilen bilgiye göre, Türkiye ile Rusya arasında şuana kadar tesis edilmiş bir özel hat bulunmuyor. Rus pilotlara yapılan 10 ikazın tamamının 'Guard' (koruma) olarak adlandırılan telsiz üzerinden, herkese açık kanaldan yapıldığı bildirildi. Türkiye ile Rusya arasında, 15 Kasım'da iki ülke Savunma Bakanlığı temsilcilerinin biraraya geldiği toplantıda, Rus heyete angajman kuralları konusunda gerekli uyarılar yapılmış ve Rusya'nın talebi üzerine, Türkiye-Suriye sınırında güvenli uçuşla ilgili doğrudan iletişimin kurulması konusunda anlaşma sağlanmıştı. Ancak bu anlaşma kapsamında bakanlıklar nezdinde çalışmalar devam ediyordu ve iki ülke arasında kurulması istenen özel hat tesis edilmemişti. Dolayısıyla olay sırasında Türkiye ve Rusya arasında hava iletişimini sağlayan özel bir hat bulunmuyordu.



GUARD'I DİNLEMEYE MECBURDU


Askeri ve diplomatik kanallardan edinilen bilgiye göre, pilotun 'Türkiye sınırından içeri girmediği ve hiçbir uyarı duymadığı' iddiası ancak uçağın haritası yanlış yüklenmişse ve 'Guard' telsizinin frekansı kapalı tutulmuşsa mümkün olabilir. Uluslararası havacılık kuralları gereği pilotun, hiçbir şekilde, uluslararası iletişim kanalı GUARD telsizi çağrılarını 'duymadım' deme mazereti bulunmuyor. Uçaklarda normal şartlarda biri dost unsurlarla temas kurdukları milli, biri de uluslararası iletişim sağlayan 'Guard' telsizi olmak üzere iki telsiz kanalı bulunuyor. Uçakta, 'Guard' kanalının ise hava güvenliği noktasında mutlaka açık olması gerekiyor. Pilotlar, 'Guard'dan gelen çağrıları duyabilmek için daha çok otomatik 'Guard'ı açık tutuyor. Böylelikle pilot milli kanalda iletişim halinde olsa bile 'Guard' kanalından bir bir çağrı geldiğinde otomatik olarak 'Guard' kanalına geçiliyor.



Pilot tam yetkiliydi


Rusya ile ekim ayında yaşanan hava sahası ihlallerinin ardından 'özel hat' gibi önlemler gündeme gelirken, angajman kurallarını uygulama noktasında da daha hassas davranılıyordu. Vurma yetkisi doğrudan kullanılmıyor, izleme ve emir komuta silsilesi Hava Kuvvetleri Komutanı'na kadar uzanıyordu. Sınıra yaklaşan unsurlar, yaklaşık 20 dakika öncesinden, önce Diyarbakır'daki hava üssünde, ardından Eskişehir'deki hava üssünde izlemeye alınıyor, ihlale dayalı uyarı başlatıldığında Hava Kuvvetleri Komutanı da havadaki hareketliliği izleyerek gerekli talimatı veriyordu. Ancak Rus savaş uçaklarının Türkmen Dağı'nı bombaladığı günlerde ihlaller arttı. Havada teyakkuz üst seviyeye çıkarıldı. Artan ihlallere karşı pilota ihlal halinde vurma yetkisinin zaten verilmiş olduğu belirtildi. Pilot, Rus savaş uçağını aldığı talimatla vurdu.


#Rus savaş uçağı
#Türkiye-Rusya
#Guard
8 yıl önce