Yıllarca film ve dizilerde izlediğimiz Sherlock Holmes'un mesleği son yıllarda ön plana çıkan ve getirisi yüksek iş kolları arasında yer almaya başladı. Geçmişte gazetelerde 'iş takibi yapılır' şeklinde ilan veren dedektifler şimdilerde internetin sınırsız ve kimi zaman fütursuz imkanlarından yararlanıyorlar.
Türkiye'de henüz 'Özel Dedektiflik Kanunu' bulunmadığı için meslek fiili olarak yapılıyor.Bu iş kolunun yerleşmesi için yoğun bir çaba gösteren Özel Dedektifler Derneği (ÖDD) Başkanı İsmail Yetimoğlu ile sektörde yaşanan sorunları görüştük. Dedektiflerin ücretlerinin araştırma konusuna göre farklılık gösterdiğini söyleyen Yetimoğlu, 'Ücretler bin TL ile 100 bin TL arasında değişiyor. Özel Dedektiflik sektörünün yıllık tahmini ekonomik büyüklüğü 1 milyon dolar civarında' dedi.
Yetimoğlu, sahte dedektifler tarafından kandırılan ve şantaja uğrayanlardan neredeyse her gün şikayetler aldıklarını söyledi. Yetimoğlu, bu kişilerin gerçek ismini vermeden kendini avukat, polis, asker olarak tanıttıklarını ifade etti. Bazılarının ise yapılan araştırmalar sonunda adi suçlardan arandıklarının tespit edildiğini söyledi. 'Bu konuda en fazla kadınlar mağdur ediliyor' diyen Yetimoğlu, 'Bu kişiler müşterisinden belli bir ücret alıyor sonrasında hiçbir iş yapmadan veya kısa bir araştırmayla elde ettiği bilgileri karşı tarafa satıyor. Müşterisini tehdit edip olayı kapatıyor. İnsanlar da şikayetçi olamıyor' şeklinde konuştu.
Özel Dedektiflik hizmetlerinde en fazla talebin boşanma davaları ile ilgili olduğunu söyleyen Yetimoğlu, şirketlere de dedektiflik hizmeti sunulduğunu belirterek hizmet taleplerini şu şekilde sıraladı: 'Şirketlerin bayilerinin araştırılması, ortaklıklar öncesi araştırmalar, icra davalarında alacaklarla ilgili malvarlığı incelemesi, şirketlerin üst düzey yöneticilerinin şirket menfaatleri dışında bir faaliyeti olup olmadığı konusu, şirket içi şaibeli durumların incelenmesi.'
Yetimoğlu, İzmir'de yaşanan bir olayı şu şekilde anlattı: 'Bir kişi mağduriyetini yazılı olarak derneğimize iletti. Savcılığa suç duyurusu yapmak için vekalet vermesini istedik. Sonra vatandaş dolandırıldığı kişiden korkarak vazgeçti. Bu kişi yabancı eşinden boşanmıştı ve çocuğu yurt dışına kaçırılmıştı. İnternetten bulduğu bir sahte dedektif ile 50 bin Euro'ya anlaşarak 25 bin euro masraflar için ödeme yapmıştı. Bu sahte dedektif ilgili ülkeye gitmiş ve 5 yaşlarında başka bir çocuğun resmini çekerek müşterisine vermiş. Müşterinin parasını istemesi üzerine tehditler başlamış. Sonuç olarak 25 bin euro vermiş olmasına rağmen hiçbir karşılık bulamadığı gibi tehdit ve şantajlara maruz kalmış.'
Dünyada yüz yılı aşkın süredir mesleğin sürdürüldüğünü belirten Yetimoğlu, derneklerine bağlı 34 üyenin olduğunu ifade etti. Uluslararası Özel Dedektifler Dernekleri Federasyonunun belirlemiş olduğu 'Uluslararası meslek standartları ve etik kuralları' çerçevesinde Türkiye geneli 'Ahlaki ve Hukuki' dayanağı olan araştırmalarda faaliyet gösterdiklerini söyledi. Üyelerinin sürekli denetlediklerini ifade eden Yetimoğlu, 'Gelen şikayetler incelendikten sonra kusurlu bulunan 21 üye ÖDD'den İhraç edildi' dedi.
Dedektif olmak için 1 yıllık bir yurt dışı eğitimi almak ve ayrıca bazı meslek bürolarında staj yapmak gerekiyor. İsmail Yetimoğlu, '30 Ekim 2007 tarihinde hükümetin talimatı ile hazırlanan 'Özel Dedektiflik Kanunu' TBMM Komisyonunda bekliyor' dedi. Dedektiflik şirketi de olan Yetimoğlu, personelini üniversite öğrencilerinden temin ettiğini dile getirdi. Yetimoğlu, çalışmalarını şu şekilde özetledi: '2010 yılında Kocaeli Üniversitesi Rektörlüğü ile imzalamış olduğumuz eğitim protokolü ile Özel Güvenlik Koruma Bölümü MYO öğrencilerine 'Özel Dedektiflik' derslerini veriyoruz.'
