Uzmanlara göre gece saatlerinde bile 30 dereceyi bulan aşırı sıcaklar ile ani hava dalgalanmalarının nedeni küresel iklim değişikliği. Bu değişimden en çok etkilenen ülkelerin başında ise Türkiye geliyor. İklim değişikliğinin ulaştığı boyut ve gelecek senaryosunu anlatan iklim bilimciler, önümüzdeki 20 yıllık dönemde ortalama sıcaklık değerlerinin 2-3 derece, 2100 yılında ise 6-7 derece artacağı görüşünde.
Bilim insanlarına göre yaşadığımız meteorolojik olaylar aslında bir doğal afet. Bundan böyle gündüzleri kavuran sıcaklar, geceleri ise bunaltacak. Kimi günlerde gece saatlerinde 30-31 dereceye ulaşan sıcaklık değerleri sürpriz olmayacak. Küresel iklim değişimi sadece insan sağlığını değil, doğal kaynakları da olumsuz etkileyecek. Önümüzdeki 50 yılık dönemde su havzalarındaki azalma yüzde 30’lara ulaşacak. Havayı koklayan uzmanların tamamı, önümüzdeki 50 yıllık periyotta su savaşları riskine de dikkat çekiyor.
Milliyet'in haberine göre, iklim değişiminin Türkiye’ye olan etkilerini yorumlayan Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü öğretim üyesi İklim Uzmanı Prof. Dr. Levent Kurnaz, iklim değişikliğinin etkilerini artan gece sıcaklığında gördüğümüzü söylüyor:
- “İklim değişikliği gece sıcaklık değerlerini daha çok artırıyor. Dünyadan yayılmaya çalışan ısı atmosferde biriken karbondioksit tarafından engelleniyor. 26 derece olması gereken sıcaklık değerleri 40 dereceye ulaşmış durumda. bugün yaşadığımızın çok daha kötüsünü göreceğiz. Gelecek 5 yıllık dönemde ortalama sıcaklık değerleri artacak. BM iklim raporları verilerine göre 100 yıl sonra ortalama sıcaklığın 5-6 derece artması bekleniyor. İklim değişikliğinden en çok Türkiye’nin de içinde olduğu Güney Doğu Avrupa etkilenecek. Yakın gelecekte bazı Temmuz günleri İstanbul’da 50 dereceyi bulan sıcaklara şahit olacağız. Önümüzdeki 50 yıllık dönemde Trabzon, Rize gibi bölgeler bile 45 derecenin üzerinde sıcaklığı görecek. Gelecekte Türkiye’yi de etkileyecek su ve tarım savaşları tehdidi söz konusu.”
Prof. Dr. Levent Kurnaz’ın tespit ve uyarıları şöyle:
- “Normalde 30. enlem çizgisinde yer alan bölgelere düşen yüksek basınç 2-3 derece kuzeye kaydı. İklim değişikliğine neden olan en büyük etken bu kayma. Libya, Kahire, arabistan hattını etkileyen sıcak hava bize doğru yaklaşıyor. Sıcaklık değerlerindeki artışın en büyük nedeni ısı dengesinin bozulmuş olması. Hızlı nüfus artışı, sera gazı salınımı, karbondioksit gazındaki salınım artışı atmosferin ısı dengesini etkiledi. Enerji tüketimi arttıkça atmosfer sıcaklığı da arttı ve dünyanın ısı dengesi bozuldu. Türkiye’nin 1985-2035 arasındaki kıyaslama modelinde yaz ayları için ortama 2 derece sıcaklık artışı söz konusu. Irak ne kadar kuraksa yakın zamanda Türkiye’nin güney kesimleri de Irak gibi kavrulacak. 100 yıllık süreç içerisinde çölleşme etkisi Türkiye’nin kuzeyine kadar ilerleyecek. Bu sıkıntıyı en çok megakent İstanbul’un çekecek. İstanbul’un için özel yasalar çıkartılarak elde kalan mevcut su havzaları ve ormanların mutlaka korunma altına alınmalı. İstanbul’un her iki yakasında da Kuzey’e yapılacak yerleşim yerlerine yasak getirilmeli. Kuraklığa bağlı olarak Türkiye’deki tarım üretiminde yüzde 30’a yakın azalma bekleniyor.”
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şen ise, İstanbul’da gökdelen ve asfalt yolların ısı adası etkisi yarattığına dikkat çekerek, “İstanbul’daki yapılaşma sıcaklık değerleri 3-4 derecelik artışa neden oluyor. Gökdelenler, asfalt yollar ve yeşilin olmaması şehirde ‘ısı adası’ etkisi yapıyor. Çevreye göre bu bölgelerde sıcaklık 3 derece daha yüksek oluyor. Daha fazla yeşil alan olsa İstanbul’da ısı daha az hissedilecek. Aynı şehirde gökdelenlerin daha yoğun bulunduğu bir alanla, daha yeşillik bir alandaki sıcaklıkları karşılaştırdığınızda gökdelen alanlarının 3-4 derece daha sıcak olduğunu görüyorsunuz. Sıcaklık rekorlarının kırıldığı günlerde ısı adası etkisiyle İstanbul’da bayıltan sıcaklıklara tanık oluyoruz” dedi.
Isı adası etkisinin gece saatlerinde etkisini göstermeye başladığına dikkat çeken Prof. Dr. Şen, şunları kaydetti:
- “Birkaç yıl önce gündüz kavuran sıcaklar konusunda uyarı yaparken, artık gece sıcaklıklarının da insan sağlığını olumsuz etkileyeceğini söylememiz gerek. Çok fazla enerji emen asfalt ve binalar, havanın kararmasıyla bu enerjiyi vermeye başlıyor. Gece 30 derece ölçülen sıcaklık değerlerini ormanlık alanlarda 24-25 derece olarak tespit edersiniz. Şu an doğal afet durumundayız. Doğal afet için ille de deprem veya sel olması gerekmez. Çok az kişi tehlikenin farkında. İklim değişikliği insan sağlığını en çok etkileyen faktörlerden. Küresel ısınma nedeniyle mevsimler 2’ye düşmüş durumda. Maalesef ara mevsimlerin sonu geldi. Temmuz ve ağustosta benzer çöl sıcaklarına şahit olacağız."
