Hannan Feyyad, Katar’ın düzenlediği Şeyh Hamed Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü medya danışmanı, edebiyatçı ve televizyon programcısı. İstanbul’u ziyarete geldiğinde Hannan Feyyad ile buluştuk. Hem katılımcılara toplamda bir milyon dolar verilen yarışmayı, hem Katarlı kadınların dünyasını konuştuk. Feyyad, Katar’da 2015 yılında başlayan bu yarşımada ilk olarak Türk dilinden yapılan çevirilere ödül verdiklerinin altını çiziyor ve ekliyor: “Amacımız tercümanları teşvik ve takdir etmek. İslam kültürünün dünyaya açılmasını sağlayan şeyin tercüme olduğunu unutmamalıyız. Bu anlamda Arap dünyasında zayıf olan tercüme konusuna dikkat çekiyoruz.”
Bu ödül 2015 yılından bu yana veriliyor. Bir mütevelli heyeti, bir yönetim kurulu ve bağımsız jüri heyeti tarafından yürütülen uluslararası bir ödül. Öncelikli hedefimiz tercümanları teşvik ve takdir etmek.
Arap dünyasında tercüme hareketi çok zayıf ve yetersiz. Hem sayı hem de nitelik bakımından Batı’nın çok gerisinde kaldık. Bu zayıf kalan yönün güçlendirilmesine ihtiyaç var. İslam kültürünün dünyaya yayılmasında tercüme önemli ve büyük bir rol oynuyor. Diğer yandan batının bilimine de tercüme sayesinde ulaştık. Biz de şunu düşündük. Tercümanı teşvik etmeliyiz ve onlara gereken önemin verildiğini göstermeliyiz. Arap kültürünü; dünya edebiyatı, sanatı ve biliminin önemli eserleri ile zenginleştirmek ve dünya kültür mirasını da yaratıcı Arap ve İslami kültürel ürünlerin çevirileriyle eşit olarak zenginleştirmeyi hedefliyoruz.
Her yıl İngilizce ile birlikte uluslararası bir dil kabul ediliyor. Türk dili ilk yıl, ardından ikinci yıl İspanyolca ve üçüncü yıl Fransızca seçildi. 2017 yılında Arapça’dan Doğu Dilleri’ne (Urduca, Çince, Farsça, Malayca ve Japonca) çeviri çalışmalarına Başarı Ödülü verildi. 2018’de ise Almanca ikinci dil olarak seçildi.
Katar ve Türkiye iki kardeş ülke. Biz Türkiye ile kültür alışverişine çok önem veriyoruz. Bu anlamda yarışmaya Türkler de büyük ilgi gösterdi. Güzel bir etkileşim yakaladık.
Elbette en kısa zamanda yine Türk dilinde yapılan tercümelere yer vereceğiz.
Üç kategoride yapılacak. İngilizce her yıl sabit olarak var. Birinci kategorideki çeviri ödülleri İngilizce ve Almanca üzerinden yapılan çevirilere verilecek. Bu kategoride birinciye 100 bin, ikinciye 60 bin ve üçüncüye 40 bin Amerikan doları veriliyor. İkinci kategori ise Başarı Ödülleri, Arapça’dan, her yıl seçilen 5 dile ve bu dillerden Arapçaya çeviriler ödüllendiriliyor. Bu ödüllerin değeri maksimum 100 bin Amerikan doları. 2018’de İtalyan, Rus, Japon, Boşnakça ve Svahili dilleri seçildi. Üçüncü kategori ise Uluslararası Anlayış Ödülü ve 200 bin Amerikan doları veriliyor. Bir barış kültürü oluşturmaya ve uluslararası anlayışı teşvik etmeye büyük katkı sağlayan birey ya da kurumlara veriliyor.
Son üç yılda, bu kategoride 20 kişi ödüllendirildi. Bunların çoğu, Oxford Üniversitesi, Basel Üniversitesi, Sorbonne, McGill Üniversitesi, İslam Üniversitesi ve Amerikan Üniversitesi dahil olmak üzere önde gelen akademik kurumlarda öğretim yapan üniversite profesörler.
Hayır, herhangi bir sorunla ya da engellle karşılaşmadık. Tek zorluk katılanlar arasında seçim yapabilmek. Çünkü gerçekten çok yetenekli ve başarılı tercümanlar yarışmaya katılıyor.
Katarlı kadınlar özgür
Son yıllarda Katar edebiyat ödüllerine çok fazla önem veriyor. Yazarların teşvik edilmesi ve Arap edebiyatının güçlenmesi için ödüller önemli bir rol oynuyor. Diğer yandan Katar’da ciddi bir edebiyat hareketi var ve çok fazla eser üretiliyor. Son dönemde Arap dünyasının en değerleri yazarları Katar’dan çıktı.
Edebiyat benim hayatımda merkeze oturuyor. Katar Üniversitesi edebiyat fakültesinde öğretim üyesi olarak görev yapıyorum. Bir romanım yayınlandı. Şimdi yeni bir kitap çalışması yapıyorum.
Genellikle Körfez ülkeleri kadınlarıyla ilgili yazıyorum. İlk romanımda aşk ve insan ilişkilerini yine bu bölge kadınları üzerinden ele almıştım. Yeni roman çalışmamda yine kadınlarla ilgili olacak.
Programımda Katarlı kadınların dünyasını ele alıyorum. Katarlı kadınların sorunları, hayalleri, başarıları ve hedeflerini ele alıyorum.
Aslında büyük sorunları yok. Aileyle ilgili öneriler sunuyorum. Çünkü Katarlı kadınlar diğer Arap ülkelerindeki kadınlara göre özgürler. Her alanda çalışabiliyorlar. Kadına saygı var. Hatta birçok Batılı kadından daha özgür ve rahat yaşadıklarını söylebilirim.
Asla. Onların hali çok farklı biz tamamen farklıyız. Ülkemizde kadın ve erkek hukuken tamamen eşit. Kadın bakanımız var. Kadınlar erkeklerle aynı maaşı alıyor. Ben kendi tecrübelerimden yola çıkarak şunu söylebilirim. Konuk olarak aldığım kadınların çoğu başarıları için babalarının ve eşlerinin desteğinin altını çizerler.
