Afganistan, Azerbaycan, Bangladeş, Bosna Hersek, Cezayir, Dağıstan, Endonezya, Fas, Filistin, Güney Afrika, Hindistan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Lübnan, Moritanya, Malezya gibi İslam ülkelerinden 50 sanatçı, "Uluslararası İslam Ülkeleri Geleneksel Sanatçılar Buluşması" kapsamında İstanbul'da bir araya geldi.
Çok geniş bir coğrafyada varlığını sürdüren İslam kültürünün tüm renklerini buluşturan festivale katılan sanatçıların üslupları geleneksel ve birbirine benzer olsa da teknik olarak birbirlerinden çok farklı.
Pendik Belediyesi ve İRCİCA'nın (İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi) ortaklığında bu yıl 11. kez düzenleniyor. Festivalde hat, ebru, çini, tezhip, minyatür, çanak-çömlek, bakır işlemeciliği, deri işlemeciliği, geleneksel kıyafetler, takı, mozaik gibi birbirinden köklü geçmişi bulunan sanatlar görücüye çıkıyor. Festival alanında dolaşırken bir şey dikkatimizi çekiyor. İslam ülkeleri her alanda olduğu gibi el sanatlarında da birbirinden etkilenmiş. Bu islam kültürünün birleştirici ve bütünleştirici gücünden kaynaklanıyor olabilir. Siz de Filistin nakışının nasıl işlendiğini, Senegal'in birbirinden renkli boncuklarının iplere nasıl dizildiğini ve
diğer İslam ülkelerinin kendine özgü sanatlarını merak ediyorsanız bugün festivalin son günü, elinizi çabuk tutsanız iyi edersiniz.
Filistin mirası olarak niteledikleri desenleri kumaşlara nakışlayan Rasha Hasan Y. Bayatena ve Reem A.M. Rezea festival için Filistin'den gelmişler ve her yere de bereber gidiyorlar. Ramallah'tan gelen bu 2 arkadaş 8 yıldır bu sanatla uğraşıyorlar. Kumaşların üzerine nakışlar elde etmek için farklı desen çalışmları yapan Rasha ve Reem bazı çalışmalarının 2 aya yakın sürdüğünü söylüyor. Yaptıkları çalışmalarda Filistin mirasını yansıttıklarını belirten Rasha ve Reem "Filistin geleneğini yansıtan motifleri işliyoruz. Bunun yanın sıra yeni bir şey geliştirdik. Nakışları bakırların üzerine işlemeye başladık. Ve o bakır levhaların içerisine kumaşa işlediğimiz motifleri yerleştirdik" diyorlar.
Festivale Senegal'den katılan karı koca Ommy Ba ve Omar Diagne Gueye Senegal milli kıyafetleri ile deri yapım sanatını icra ediyorlar. Çocukken Fransız yatılı Kuran kursuna giden Omar bir yandan da eniştesinden deri işlemeyi öğrenmiş. Zamanla okulu bırakıp bu sanatı meslek edinmiş ve kendi dükkanını açmış. Yurt dışında ve bazı zengin mahallelerinde evlerde yaptığı ürünleri satan Omar şuan 48 yaşında. Türklerin doğru düzgün alışveriş yapmadıklarından dolayı ürünlerine düşük fiyatlar biçmiş. İran'da düzenlenen bir festivalde birinci olan Omar Umman'da düzenlenen başka bir festivalde de 2'nci olmuş.
15 senedir minyatür çalışan minyatür ustası Peyman Zandi ise sadece 3 ay gibi kısa bir sürede bunun eğitimini aldıktan sonra kendi geliştirip minyatür alanında ustalaşmış. Çocukken resim yapmayı çok sevdiğini söyleyen Zandi, şuan 28 yaşında ve daha önce ailesinden kimsenin bu sanatla uğraşmadığını söylüyor. Iran'lı sanatçı minyatür sanatında İran'ın eski efsanelerinden ilham aldığını anlatırken çok önceleri de İran şiirlerini açıklamak için bu sanattan yararlanıldığını anlatıyor. Minyatür sanatında ayrıntı fazla olduğu için sabırlı olunması gerektiğini belirten Zandi, "Türkiye'ye ikinci gelişim. Türk insanları sanatı seviyor ve ilgi gösteriyor. Sanırım bunun sebebi ise İran ve Türkiye'nin birbirine yakın olmasından dolayı sanatlarının da birbirlerine benziyor olmaları" diyor.
Türkiye'de nasıl ki geleneksel sanatlar aileden miras kalıyorsa dünyada da öyle. Bu sanatı merak edip başlayanların sayısı oldukça az. Umman Sultanlığı'ndan katılan Khalıd Said Salim Al Mashaıkhı 11 senedir ahşap oymacılığı yapıyor. Küçük gemiler, ahşap kutular, kapı süslemeleri, hediyelik eşyalar, antik süslemeler yapan 31 yaşındaki Khalıd bu işi babasından öğrenmiş. "Bizde bir aile geleneğini bu iş" diyen Khalıd Umman'da 15 kişiyle beraber çalışarak Lübnan, Libya, Suriye gibi birçok yere gidip ürünlerini pazarlıyor. Türkiye'yi ve kültürünü beğendiğini ifade eden Khalıd Umman'da Türk yemeklerinin çok meşhur olduğunu söylüyor.
Gümüş işlemecisi Talal Hamood Sultan Al-Bulushı Umman Sultanlığı'ndan festivale ilk kez katılan isimler arasında. 36 yaşında olan Talal 10 yaşından beri gümüş işliyor. Yaklaşık 4 nesildir ailecek bu işi yaptıklarını söyleyen Talal Yemen kadar olmasa da Umman'da da hançer taşımak çok meşhur olduğundan dolayı kesici aletlerin saplarına, kabzalarına gümüş
işlediklerini anlatıyor. Umman Sultanlığı dışında birçok festivale katıldığını belirten Talal gümüşü ilk önce yerinaltından çıkarttıklarını sonra yuvarlak bir hale getirip içine kurşun ekledikten sonra çeşitli kalın ve uzunluktaki çivilerle işlediklerinden de bahsediyor.
