“Selvi Boylum Al Yazmalım”, “Beyaz Gemi”, “Gün Olur Asra Bedel”, “Elveda Gülsarı” gibi sevilerek okunan kitapların yazarı, dünya edebiyatının ustalarından Cengiz Aytmatov’un bütün eserleri artık Ketebe Yayınları’ndan okura ulaşıyor. Böylece Aytmatov külliyatı özgün dilinden çevirilerle ilk defa tek bir çatı altında toplanacak.
Bu külliyatı anlamanın temel şartı, “Bence benim kitaplarımın en büyük özelliği gerçekleri yazmasıdır. Hayatın kendisini ve karşılaştığım acı, tatlı her şeyi olduğu gibi kitaplarıma aktardım” diyen Aytmatov’un hayatına bakmaktır.
ARAGON’DAN GELEN ÖVGÜ
1928’de Kırgızistan’da doğan Cengiz Aytmatov’un gençliği İkinci Dünya Savaşı sonrasının zorlu atmosferinde geçti. Cambul Veterinerlik Teknik Okulu’ndaki eğitimi sırasında edebiyata yönelen Aytmatov, 1952’den itibaren yayımladığı makaleler ve kısa hikâyeler sayesinde Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’ne kabul edildi ve 1958’de mezun oldu. Aynı yıl yayınlanan “Cemile” adlı romanıyla edebiyat dünyasında başarıyı yakaladı. Louis Aragon’un “dünyanın en güzel aşk hikâyesi” dediği Cemile’yi Fransızcaya çevirmesiyle Aytmatov adı dünyada da duyuldu. Aragon, çeviriye yazdığı önsözde esere hayranlığını şu sözlerle belirtiyordu:
“İşte şimdi şurada, Villon’un, Hugo’nun, Baudelaire’in Paris’inde kralların ve devrimlerin Paris’inde; ressamların yüzyıllık Paris’i olmakla övünen, her taşı ya bir tarihi, ya bir efsaneyi hatırlatan şu Paris’te, bir şarkıda dendiği gibi, öyle çok âşık yaşamış ki, hangisini alacağımı bilemiyorum... Her şeyi görmüş, geçirmiş, okumuş şu Paris’te, Werther, Berenice, Antoine ve Kleopatra, Manon Lescaut, Education Sentimentale, Dominique, hepsi birdenbire gözümden düşüverdi. Çünkü ben Cemile’yi okudum. Romeo Juliette, Paolo ve Francesca, Hemani ve Dona Sol, artık bunların hiçbiri gözümde değil, çünkü ben İkinci Cihan Savaşının üçüncü yılı yazında, 1943 yılının o Ağustos gecesinde Kurkureu vadisinde bir yerde zahire arabalarıyla giden Danyar ile Cemile’ye, bunların hikâyesini anlatan küçük Seyit’e rastladım.”
EDEBÎ DÜNYASININ KAYNAKLARI
Aytmatov’un edebi dünyasını besleyen temel kaynakların başında çocukluk yıllarında babaannesinden dinlediği şarkı ve masallar, yaylalarda yaşanan hayat, ailesinin başından geçen felaketler, dünya savaşının yıkıcı etkileri ve hacim bakımından dünyanın en büyük destanı olan “Manas Destanı” gelir. Roman, hikâye, tiyatro, hatıra, sohbet ve düşünce tarzında çok sayıda eser veren ve kitapları 100’den fazla dile tercüme edilen Aytmatov pek çok ödül aldı.
1960’lı yıllardan itibaren Türkiye’de tanınmaya başlayan yazar, Türkiye’ye ilk kez 1975’te Turan Ülkesinin Edebiyatına Hizmet Ödülü’nü almak için geldi. Sonrasında İstanbul Sinema Günleri (1992) ve Türk Dünyası ödülüyle fahri doktora unvanını almak (2007) için iki defa daha geldi. Ayrıca “Selvi Boylum Al Yazmalım” hikâyesinin 1977’de Atıf Yılmaz tarafından beyazperdeye aktarılmasıyla geniş kitlelerce tanındı.
1991’de Kırgızistan’ın bağımsızlığından sonra aktif bir siyaset yaşamı sürdüren Cengiz Aytmatov, 10 Haziran 2008’de Almanya, Nürnberg’de vefat etti.
ÖZGÜN DİLİNDEN İLK KEZ
Ketebe Yayınları vefatının 13. yıldönümünde Aytmatov’un eserlerinin hepsini özgün dilinden tercüme ederek okura sunuyor. İlk aşamada usta yazarın 13 kitabı raflardaki yerini aldı. “Selvi Boylu Al Yazmalım”, “Toprak Ana”, “Gün Olur Asra Bedel”, “Cemile”, “Beyaz Gemi”, “Elveda Gülsarı”, “Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek”, “Erken Gelen Turnalar- Sultan Murat”, “Yüzyüze” ve “İlk Öğretmenim” adlı eserlerin çevirileri Mehmet Özgül’e ait. “Yıldırım Sesli Manasçı-Askerin Oğlu & Beyaz Yağmur” , “Kızıl Elma-Oğulla Görüşme” ve “Deve Gözü-Baydamtal Irmağında” adlı diğer eserlerin çevirileri de yine Mehmet Özgül ile birlikte Fatma ve Serdar Arıkan tarafından gerçekleştirildi. “Cengizhan’a Küsen Bulut”, “Dişi Kurdun Rüyaları”, “Ebedi Gelin”, “Fuji-Yama”, “Kassandra Damgası” kitapları ise okurla buluşmak için gün sayıyor.
TÜRKÇEDE OKUMADIKLARIMIZ SIRADA
Daha önce Türkçede yayınlanmayan “Oyma Rezba”, “Bulgar Kız”, “Kibar”, “Efsaneler ve Masallar” da sırada. Ayrıca deneme kitapları da külliyata dahil edilecek.
Proje editörlüğünü Ahmet Öz üstlendiği Aytmatov külliyatını Murat K. Murat yayına hazırlıyor. Dikkat çekici kapak görselleri ise Volkan Akmeşe imzasını taşıyor.
Kırgızistan bozkırlarının sesini, anlattığı “zamansız masallar”la dünyaya duyuran Aytmatov’un davetine katılmanın tam sırası:
“Yüreğinizin sıcaklığını esirgemeyin benden; yaklaşın, biraz daha yaklaşın, size öykümü anlatmak zorundayım.”
