"İstiklâl Harbi"nde millet ile ordu nasıl kaynaştı, nasıl bütünleşti; bunu en keskin, en çarpıcı haliyle gördük.. İcabederse yine görürüz.. Ordu ile millet yine bütünleşir.. Millî ideâle doğru tek bir vücut olarak yine birlikte koşar..
Bu gerçeği dikkate alan İsa Kocakaplan, "Gökkubbemizin şairi Yahyâ Kemal" isimli eserinde şöyle yazmaktadır:
"Yahyâ Kemal 1922'de yazdığı (Kur'an ve Ezan) başlıklı bir makalede: Gezintilerimde bir hakîkat keşfettim. Bu devletin iki mânevi temeli vardır: Fatih'in Ayasofya minaresinden okuttuğu ezan ki hâlâ okunuyor! Selim'in Hırka-i Saâdet önünde okuttuğu Kur'ân ki hâlâ okunuyor!
Eskişehir'in, Afyonkarahisar'ın, Kars'ın genç askerleri siz bu kadar güzel iki şey için döğüştünüz!"
Yahya Kemal'e göre Müslümanlıkla Türklük işte böylesine kaynaşmıştır. Rumeli'nde ve Anadolu'da, ırk olarak Türk olmadığı halde, yeni Müslüman olanlara "Türk oldu" denmesinin sebebi budur.. Bu anlayışın oluşmasında, yaklaşık bin senedir İslam'a Türkler'in öncülük etmesinin payı büyüktür.. Mimarîde, sosyal yaşantıda, şehircilik anlayışında, dünya görüşünde, dinin belirleyici etkileri vardır. Din, milliyetimizin ayrılmaz bir parçasıdır.."
Kocakaplan'ın kitabı; büyük şâirin hayat hikâyesini, fikirlerini, eserlerinden seçmeleri ve hakkımda yazılmış olanlardan örnekleri ihtivâ eden, emek mahsûlü ciddî bir eserdir.. Yorumları, açıklamaları da edebiyat dünyasına ve edebî meselelere âşina bir dikkatin mahsûlüdür.
Sözümüzü (yine ayni kitaptan aldığımız) Yahyâ Kemal'e âit iki kıt'a ile bitirelim: Büyük şâir, Mondros Mütarekesi günlerinde, orduya güvenini şöyle dile getirmişti: Bu vatanda korkulu rüya içindeyiz gerçek
Fakat bu çok süremez, mutlaka şafak sökecek Ateş ve kanla siler, bir gün ordumuz bu lekeyi Bu, insanoğluna bir şeyn olan Mütareke'yi "26 Ağustos 1922" başlıklı (duâ-şiir)inde de şöyle demişti:
Şu kopan fırtına Türk ordusudur Yârabbî
Senin uğrunda ölen ordu, budur Yârabbî
Tâ ki yükselsin ezanlarla müeyyed nâmın
Gaalibet çünkü bu son ordusudur İslam'ın
Hey koca şâir! büyüklüğünün, ulviyyetinin, güzelliğinin hududu mu var?
(Damla Yayınevi, 0212-526 21 99)
