İlk ne zaman hayal kurmaya başladınız? İlk hayaliniz neydi? Hayallerinizin ne kadarını gerçeğe dönüştürebildiniz? Hayal kurmaktan vazgeçtiniz mi? Hayallerinizin önündeki en büyük engel ne? Bu sorular belki size de sorulmuştur. Intel, inovasyon ve girişimciliği geliştirmek hayallerimiz ile girişimcilik arasındaki bağlantıyı bulmak amacıyla bu ve benzeri birçok soruyu toplam 93 bin 948 kişiye sordu. Aldığı cevaplardan Türkiye'nin Hayal Haritası'nı ve Girişimcilik DNA'sını çıkardı. Intel Türkiye Genel Müdürü Burak Aydın, "Araştırmada nüfusumuz genç fakat hayallerimiz yaşlı sonucuna varıyoruz. Çünkü hayal deyince hala yapacağımız işi anlıyoruz, meslekler etrafında hayaller kuruyoruz. Mesleğimizi bir girişime döndürmüyoruz" diyor.
Türkiye'de ilk kez Future Bright işbirliğinde geçekleştirilen bu araştırmada 10 şehirden 8-55 yaş arası yaklaşık 2 bin kişi ile görüşüldü. Girişimcilik konusunu çok önemsediklerini kaydeden Burak Aydın, "Türkiye'de nüfusun yüzde 64'ü 32 yaşından küçük. Hep bununla övünüyoruz ama potansiyeli ortaya çıkacak kadar iş imkanı sağlamakta sıkıntı yaşıyoruz. Girişimcilik Türkiye'nin genç nüfus potansiyeline en güzel ilaç. Dünyaya da baktığımız zaman 20 sene içerisinde Amerikan ekonomisinin girişimcilik üzerine yükseldiğini görüyoruz" diyor.
Ancak araştırma sonuçları girişimcilik konusunda sınıfta kaldığımızı gösteriyor. Hayal kurmanın girişimciliğin yapı taşlarından biri olduğunu söyleyen Aydın, girişimcilik fikirlerine dönüşebilecek üretken hayalleri kaliteli hayaller olarak tanımlıyor. Ülkemizde kaliteli hayal kurabilenlerin oranı ise yüzde 15. Girişimcilik konusunda üniversitelerde çok fazla seminer düzenleniyor. Bunların bir katkısı olacak ki toplumun aksine üniversite öğrencilerinin yüzde 78'i girişimciliğe sıcak bakıyor. Türkiye'den milyar dolarlık bir şirket çıkar mı sorusuna da üniversitelilerin yüzde 60'ı evet diyor.
Ülkemizin yüzde 49'u çocukken hayal kurmaya başlıyor ama yüzde 51'lik kısım bile hayal kurmuyor. Hayal kurma maalesef yaş ilerledikçe azalıyor. Yetişkinlerin sadece yüzde 14'ü hayal kurduğunu söylerken araştırmaya katılan her 10 katılımcıdan 5'inin en büyük hayali bir meslek sahibi olmak. Her iki kişiden biri hayal kurmak için maddi kaygıların olmaması gerektiğini düşünüyor. En çok tercih edilen meslek öğretmenlik ve doktorluk. Sonra futbolcu/ sporcu/ antrenör, sanatçı, pilot ve polis diye devam ediyor. Aydın, hayal kurmamızda sadece maddi değil kader, keder ve umut gibi kültürel kodların da var olduğunu dile getiriyor.
"Meslek sahibi olmak bir hayal doğru ama sonuna 'çünkü' koyarsanız o hayal üretken hayale dönüyor. 'Doktor olacağım çünkü sınırsız doktorlara katılacağım' dediğinizde kaliteli hayal kurmuş oluyrosunuz" diyen Aydın, koşullanarak büyütüldüğümüze dikkat çekiyor. Araştırmaya katılan insanların yüzde 48'inin en büyük hayali meslek sahibi olmak. Çünkü kendini ve geleceğini güvence altına almak istiyor. Yüzde 24'ünün en büyük hayali maddi güvence sağlamak ve yaşam standardını yükseltmek. Yine yüzde 24'ü daha çok manevi tatmin ve gelecek odaklı hayallerin peşinden koşuyor.
Her on kişiden sekizi için hayal kurmanın yolu "bağımsız" olmaktan geçiyor. Evlenince daha bağımsız olacağını düşünenlere araştırmanın kötü bir haberi var. Araştırma sonuçlarına göre bekarlar evlilere, çocuksuzlar çocuklulara göre hayal kurmayı daha çok seviyor. Bekarların yüzde 76'sı sürekli ve sık sık hayal kurduğunu söylerken evlilerde bu oran yüzde 65 seviyesinde kalıyor.
Araştırmanın bir diğer çarpıcı sonucu 'kadınlar erkeklere oranla hayal kurmayı daha çok seviyor'. Rakamlarla ifade edecek olursak kadınların yüzde 58'i hayal kurmayı çok sevdiğini söylerken erkeklerde bu oran yüzde 42. Araştırma coğrafi sonuçları da ele alıyor. Mesela büyük şehirlerde yaşayanların hayal kurma oranı yüzde 42. Ancak daha küçük şehirlerde yaşayan insanların yüzde 52'si hayal kuruyor. Kendine imkan oluşturma dürtüsü hayal kurmada ciddi bir motivasyon aracı olarak gözüküyor.
Burak Aydın, "Her on kişiden dokuzu hayalleri gerçekleştirmenin çok kararlı olmak sabır göstermek ve çalışmak gerektiğini söylüyor. Sekizi bu sürecin çok stresli olduğunu söylüyor. Starbucks'ın 200 ceo'su bankalar tarafından reddedilmişlerdi. Biz Türkller reddedilmekten korkuyoruz. Dolayısıyla hayallerimizden de korkuyoruz" diyor. Araştırmaya göre hayallerini gerçekleştirmek zenginlerin işi olarak görülüyor. Aydın, Türkiye'de girişimcileri besleyecek bir ekosistem olması gerektiğini vurguluyor ve Türkiye'deki ekosistemin girişimciliği desteklemediğini düşünüyor.
Araştırmaya katılan kişilere 'girişimciyi nasıl tanımladıkları da sorulmuş. Katılımcıların girişimciyi tanımlarken en çok kullandıkları sıfatlar şöyle: Azimli, girişken, cesur, yaratıcı ve şanslı. Sonra kendilerini tanımlamaları istenmiş. Burada en çok kullandıkları sıfatlarsa naif, duygusal, uyumlu, eğlenceli ve iyimser. Kendimizi tanımlarken kullandığımız sıfatların çok zayıf, girişimcileri tanımlarken kullandığımız sıfatların çok güçlü olduğunu kaydeden Aydın, dinin motivasyon ve bariyer olarak hayal kurmada etkisi olmadığını not düşüyor.
