Bundan binlerce yıl önce insanlar, etleri, peynirleri daha uzun süre saklayabilmek için dumandan faydalandılar. Özellikle kayın veya meşe ağacının yakıldığı ocaklar üzerine zincirlerle astıkları parçalar halindeki etler, peynirler, sucuklar günler geçtikçe, lezzetli ve hoş kokulu bir tabaka ile kaplandı ve olduğundan çok daha uzun süre saklanabildi. Zaman içerisinde ateşin içine adaçayı, tarçın, kekik gibi aromatik otlar, kabuklar, gül ağacı gibi hoş kokulu odunlar eklendi, böylece füme daha lezzetli bir hale geldi. Fümeleme veya tütsüleme dediğimiz bu işlem, kümes hayvanlarından sakatatlara hatta çaya bir çok yiyecek için uygulanıyor.
FÜMELENEN BESİNLER
Eski Çin’de pirinç yakılarak çayın tütsülendiği, Amerika kıtasında mısır koçanlarının fümeleme için kullanıldığı biliniyor. Anadolu’da ise meşe ve kayın tercih edilmiş.
Günümüzde bu saklama yönteminden çok lezzet vermek amacıyla yapılan bir iş. Füme ile tütsü arasında ise bir fark var. Fümelemede yiyeceğin üzerinde bir tabaka oluşurken, tütsüleme aroma vermek için evde birkaç dakika içinde de yapılabiliyor. Mesela tavada kızarttığınız ete, balığa, tavuğa ızgara tadı mı vermek istiyorsunuz? Çok basit. Hemen gözden çıkardığınız bir tencereyi alın, iyice kızdırın ve içine adaçayı, kekik, tane karabiber veya kabuk tarçın koyun. Az miktarda talaş ekleyin. Bunların üzerine bir ızgara yerleştirin. Izgaranın üzerine eti koyup kapağı kapatın. Birkaç dakika sonra, aromatik bitkilerin kokusu, etinize sinmiş olacaktır. Çok basit bir biçimde lezzette ciddi bir fark oluşturmak için tütsülediğiniz etinizi bir beş dakika alt üst ederek dinlendirin. Gelin bugün tütsülenmiş ve füme edilmiş yiyeceklerle birkaç tarif paylaşalım. Sağlıklı, mutlu bir hafta sonu diliyorum.
Tütsülenmiş Dana Eti
- MALZEMELER
- - 300 gram bütün dana eti
- - Bir çay kaşığı kereviz tohumu
- - Bir çay kaşığı kişniş
- - Bir çay kaşığı iri çekilmiş karabiber
- - 6 diş sarımsak
- - Bir çay bardağı zeytinyağı
- - Bir çay kaşığı tuz
- - İki dal biberiye
Sarımsakları ezelim. Tane karabiber, kişniş, kereviz tohumu ile karıştıralım. Dana etinin üzerine zeytinyağını sürelim. Baharat ve sarımsak karışımını iyice yedirerek sürelim. İyice kızdırılmış bir tavada, etin bütün yüzlerini mühürleyerek kızartalım. Etimizin üzerini, alüminyum bir folyoyu ortasından hafifçe yırtıp bununla örtelim. 5 dakika arada çevirerek dinlendirelim. Eti tuzladıktan sonra, bir pişirme torbasına koyup havasını mümkün olduğunca çıkartarak torbayı kapatalım. Önceden ısıttığımız 130 derecelik fırına koyalım ve bir – bir buçuk saat ağır ağır pişirelim. Pişen etimizi çıkartalım ve tepside dal halindeki biberiyeyle yan yana koyalım. Biberiyeyi tutuşturup üzerini alüminyum folyo ile örtelim ve tekrar kapattığımız sıcak fırına koyalım. On dakika sonra et servise hazırdır. Afiyet olsun.
Tütsülenmiş Somon Dilimleri
- MALZEMELER
- - 4 dilim somon balığı
- - 4 yaprak defne
- - Bir tatlı kaşığı tane karabiber
- - 3 yemek kaşığı talaş
- - Bir fiske tuz
- - 2 yemek kaşığı sıvı yağ
Bir tavayı iyice kızdıralım. Yağı ekleyelim ve kızdıralım.
Somonları tuzlayıp tavaya koyalım ve her bir yüzünü ikişer dakika pişirelim. Tütsü tenceresini kızdıralım. Talaş, defne yaprağı, karabiberi karıştırıp tencereye yerleştirelim.
Hızlıca ızgarayı ve balıkları koyalım, kapağı kapatıp ocağın
altını kısalım. 5-6 dakika sonra ocağı kapatıp bir 5 dakika daha kapağı açmadan bekleyelim. Balıklarımızı yeşillikler, turşu,
pilav veya makarna ile birlikte servise alabiliriz. Afiyet olsun.
