Üç yıldan fazla süren ve yüz binlerce insanın hayatını kaybettiği Bosna Savaşı sürecinde Bosna-Hersek'te bulunmuş bir gazeteci Mehmet Koçak. Tarihe kara bir leke olarak geçen bu savaşı ve Srebrenica'da yaşanan soykırımı unutmamak ve unutturmamak maksadıyla kaleme almış “İnsanlık Tarihinde Kara Bir Leke/ Srebrenica Soykırımı” kitabını. Yazar, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da yaşanan bu insanlık faciasının tüm dünyada daha fazla ciddiye alınmasını hedefliyor. Katliamların, soykırımların yaşandığı süreçteki o vahşeti tüm boyutlarıyla gözler önüne sermek, sorumluluklarından dolayı Birleşmiş Milletler'in ve Hollanda hükümetinin yanlı tutumlarını ortaya koymak istiyor. Gördükleri ve yaşadıkları ile DenHag'da devam eden ICTY'deki dava sürecinde yaşanan haksızlıklar konusunda bilgilendirme yapmayı kendine görev edinmiş. Olayın tanıkları ile röportaj yapmış, katıldığı çeşitli toplantılarda konunun uzmanları ile görüşmüş. Tüm bunları Batu Yayıncılık'tan çıkan kitabında detayları ile görebiliyoruz.
Uygulanan vahşetin tüyler ürperten ve insanın kanını donduran boyutlarını gözler önüne seren Mehmet Koçak, kitabı için peşinen şunları söylüyor:
“Elinizde tuttuğunuz kitap, Srebrenica insanlık faciasının öyküsüdür. Bu kitap daha önceden okuduğunuz kitaplar gibi zevkle okuyup keyif aldığınız bir kitap olmayacak.”
Okurken kendini tutabilmenin zor olduğu kitapta, olayın kurbanlarının tanıklarının hikayelerine de yer veriliyor. Srebrenica'da 8 bin 372 Boşnak Müslümanın, Bosnalı Sırp Çetnikleri tarafından katledildiği o facianın şüphesiz binlerce tanığı var; ancak birisi var ki onun pozisyonu diğer binlerce şahidinkinden çok farklı. İyi derecede bildiği İngilizce sayesinde bölgede görevli BM Barış Gücü'nün komuta merkezinde tercümanlık yapmış Hasan Nuhanoviç. Hollandalı Barış Gücü askerleri Sırplarla görüşmeleri neticesinde 8 bin masum sivili teslim kararı aldığında hiç olmazsa kardeşi Muhammet'i(19) kurtarabilmek için çabalar Nuhanoviç. Onu listedeki temizlikçiler arasına yazdırır. Ancak evrakı imzalayan subay Muhammet'in ismini kırmızı kalemle çizer. Ve onu da Sırplara teslim eder. Babası ve kardeşi ölüme yürürken Hasan bakakalır, hiçbir şey yapamaz. Kendisi de gitmekle kalmak arasında kararsız kalır. Uzun süre suçluluk duygusundan kurtulamaz, intiharın eşiğine gelir.
Ve nihayetinde gizli pazarlıkların, tüm ihanet planlarının şahidi Hasan Nuhanovic bu vahşeti insanlığa duyurma adına büyük bir mücadele başlatır. Kitabı dünya genelinde ses getirir.
250 bin insanın öldüğü tahmin edilen (1992-95) savaşı yaşayan Koçak “Tekrar Srebrenicalar yaşanmasın” uyarısını yapıyor. Bunun için de gelecek nesillere farklılıklara rağmen bir arada yaşama kültürünün geliştirilmesi gerektiği mesajını veriyor.
